Salgının başladığı Mart 2020'den bu yana, küresel çapta uygulanan kapanmalarla birlikte seyahat rezervasyonlarında bir çöküş yaşandı. Her yeni COVID-19 dalgası sona eriyor gibi göründüğünde, sektöre yönelik hissiyat iyileşmeye başladı. Ancak COVID-19 virüsünün her yeni varyantıyla birlikte, yatırımcılar darbe alan sektörde birçok sahte başlangıca tanık oldu. Bu yıl da durum farklı değil.
Kış döneminde hızla yayılan Omicron varyantının ardından tam da uçak seyahatinde bir toparlanma yaşanırken, şimdi artan yakıt fiyatları sektörün büyüme görünümünü baskı altına almış gibi görünüyor. Sonuç olarak, U.S. Global Jets ETF (NYSE:JETS) geçtiğimiz ay içinde %13 değer kaybetti ve Çarşamba'yı 20,35 dolarda kapattı.
Rusya'nın Ukrayna'yı işgali sebebiyle küresel enerji sıkışıklıkları giderek büyürken, hava yolu şirketleri şu an jet yakıtının mevcut çeyrekte galon başına 2,80 ilâ 3 dolar arasında olmasını bekliyor. Daha önceki tahminler ise galon başına 2,50 dolar civarındaydı.
Ancak sektör yöneticileri hâlâ iyimser. Yöneticiler bu hafta yatırımcılara seyahat talebinin hızlı bir şekilde toparlandığını ve enflasyon baskılarını müşterilere yansıtmanın ilerleyen çeyreklerde kârlılığı güvenceleyeceğini söyledi.
Kapasite Kesintileri
United Airlines (NASDAQ:UAL) ve American Airlines (NASDAQ:AAL) gibi ABD'nin en büyük hava yolu şirketlerinden bazıları, ilk çeyreğe yönelik koltuk kapasitesi tahminlerini düşürdü. Bu hamle, şirketlerin daha yüksek bilet fiyatları sunmasına yardımcı olacak.
United'ın ilk çeyrek kapasitesi, 2019'daki seviyelerin %19 altında olacak. Southwest Airlines (NYSE:LUV) 2019'un ilk çeyreğine kıyasla %10, Delta (NYSE:DAL) ise yine 2019 ilk çeyreğine kıyasla yaklaşık %17 daha düşük bir kapasitede olacak.
United Airlines CCO'su Andrew Nocella'ya göre, şirket "benzersiz bir talep" öngörüyor. Nocella Bloomberg'e şöyle konuştu:
"İnsanlar yeniden dışarı çıkmak istiyor. İş seyahatleri de artışta, ancak önümüzde hâlâ uzun bir yol var."
Ancak hava trafiğindeki bu pozitif trendler, hava yolu hisselerinin birkaç yıldır kötü bir yatırım olduğu gerçeğini saklayamıyor. Örneğin, JETS ETF geçtiğimiz beş yılda %27,2 düştü. Bu dönemde, S&P 500 %82,7 yükseldi.
Ek olarak, uçak seyahatindeki toparlanma devam etse bile, hava yolları için en kârlı segment olan iş seyahatleri yakın zamanda COVID-19 salgını öncesindeki seviyelere dönecek gibi görünmüyor.
Bu sebeplerle, analistler hava yolu hisseleri konusunda pek heyecanlı değil. American Airlines hissesine yönelik derecesini 'satın al'dan 'nötr'e düşüren Seaport Research'e göre:
"Rusya-Ukrayna savaşının enerji piyasasında yol açtığı kaos ve endüstrinin yeni maliyet yapısıyla uyumlu olmayan bir arz/talep dinamiği sebebiyle, bilançolarda bir zayıflama bekliyoruz."
Bank of America ise seyahat talebinin özellikle de pik dönemlerde arzı aşacağını, ancak hava yolu şirketleri için artan yakıt maliyetlerini telafi etmeye yetecek bir fiyatlama gücü yaratamayacağını belirtti.
Hava yolları için, iş seyahatlerine bağlı olan bir sonraki büyüme aşaması, hâlâ potansiyel yeni COVID-19 varyantları ve artan jeopolitik riskler gibi bazı belirsizliklerle karşı karşıya. Ek olarak, enflasyonun arttığı ve yöneticilerin maliyetleri kısmayı hedeflediği bir dönemde iş seyahatlerinin geri dönme olasılığı düşük.
Sonuç
Uçak seyahatlerinde yaşanan bir toparlanmaya rağmen, hava yolu hisseleri uzun vadeli yatırımcılar için cazip bir yatırım teklifi sunmuyor. Bu şirketler hâlâ artan yakıt fiyatları, aşırı rekabetçi koşullar ve potansiyel yeni koronavirüs varyantları gibi zorluklarla karşı karşıya.