Bu makale 07.02.2018 tarihinde İngilizce olarak yayınlanmıştır
Yakın tarihte gerçekleşen bir basın konferansında İran petrol bakanı Bijan Namdar Zangeneh, İran'ın petrol endüstrisi ile ilgili yorumlarda bulundu. Analistler ve yatırımcılar, İran'ın petrol ve gaz endüstrisinin durumunu değerlendirmekte zorlanıyor çünkü ülke, bu bilgilerle ön planda bulunmuyor.
Zangeneh'in ifadeleri ele alındığında, İran petrol endüstrisi ve küresel petrol piyasaları için nasıl etkileri olabileceğine değindik:
1. Zangeneh gazetecilere verdiği demeçte, OPEC üretim kesintileri sona erdiğinde İran'ın petrol üretiminin beş gün içinde günde 100.000 varil artabileceğini söyledi. OPEC üretim verilerinin ikincil bir kaynağı olan S&P Global Platts'a göre, İran Aralık ayında 3.82 milyon varil üretti. Bu nedenle İran'ın maksimum üretim kapasitesi 3.92 milyon varil olarak görülüyor. Haziran 2017'de Zangeneh, İran'ın Mart 2018'e kadar 4 milyon varile ulaşacağını öngörmüştü. İran'ın bu hedefin altında kalması bekleniyor.
2. Zangeneh, Rusya ile ham petrol alışverişi konusunu görüştü. Zangeneh, Rus Sokhoi savaş uçakları için petrol alışverişini reddetti ancak Rusya ile İran'ın ham petrol alışverişine tekrar başladığını açıkladı. İran, Ağustos 2017'den beri İran'ın kuzeyine petrol tedarik etmek için Rusya, Kazakistan ve Türkmenistan ile alışveriş yapmak istiyor. Buna karşılık İran, Rusya'ya Basra Körfezi'nden petrol üretimi sağlayacak. Zangeneh'e göre, petrol takası yaklaşık 100.000 varil olacak.
3. İran, Irak'la ham petrol takası yapmaya başladı. Zangeneh'e göre, İran, 60.000 varillik bir ham petrol takası için bir anlaşma imzaladı; burada Irak'taki ham petrolün Kerkük bölgesinden İran sınırına taşınması ve İran'ın Basra Körfezi'ndeki tesisleriyle eşit miktarda ham petrol sağlaması bekleniyor. İran'ın Irak ve Rusya ile yaptığı ham petrol takası imkanlarını takip etme motivasyonu, İran'ın kuzey bölgelerinde petrol altyapısının eksikliğinden kaynaklanıyor.
4. İran'ın, Fransız petrol şirketi Total (NYSE:TOT) ile devam eden görüşmeleri üzerine Zangeneh, İran'la olan müzakerelerinde Total'ın ciddi gibi göründüğünü belirtti. Bununla birlikte, ABD'nin İran'a yaptırımları tekrar başlatma ihtimali, durumu "istikrarsız" hale getirdi. Total'in İran'la yaptığı sözleşmeler, İran sularında denizde bir gaz alanının geliştirilmesinde %50 pay içeriyor. İran, özellikle Türkmenistan'ın gaz ihracatını durdurması nedeniyle bu kışın ciddi bir doğal gaz sıkıntısı çekti.
Zangeneh, İran'ın petrol ve doğalgaz durumunu olumlu bir şekilde tasvir etmesine rağmen, aslında durum biraz tehlikeli. OPEC'in petrol üretimi kesintisi bugün kaldırılsa, İran petrol üretimini 4 milyon varile kadar artıracak durumda değil. Ülkenin petrol altyapısı, İran'ın kuzeyine petrol nakletmek için yeterli değil ve doğal gaz arzı ise vatandaşları ısıtacak kadar çok değil. İran'ın petrol ve gaz sektörü, ülkenin meydan okumaları ile örtüşmüyor.