Dünkü yazımda Fed kararlarının piyasa tarafından olumlu karşılandığını yazmıştım. Piyasa beklediğinden daha güvercin bulduğu Fed karşısında mutlu görünüyordu. Fakat dün öğleden sonra işler birden bire tersine döndü. Fed kararları sonrası %3’ü aşan yükselişler gören ABD endekslerinde dün “panik satışı” olarak nitelendirebileceğimiz sert satışlar gördük. Hatta öyle ki dün Nasdaq %5, Dow Jones %3,12 ve S&P 500 %3,56’lık kayıp yaşadı. Öte yandan ABD 10 yıllık tahvilleri %3 eşiğini aşarken dolar endeksi 104 kritik eşiğini geçti. Altında da yukarı yönlü çıkış yerini düşüşe bırakarak 1865’e kadar geriledi.
Peki olumlu algılanan Fed kararlarından sonra ne oldu da 1 gün içinde her şey birdenbire tersine döndü?
Dün de belirtmiştim Powell’ın en azından kısa vade için (birkaç ay) 75 bp’lik faiz artışını masadan kaldırması piyasalarda bir parti havası yaratmıştı. Fakat bu parti havasının dün yerini sert satışlara bıraktığını gördük. Çünkü piyasa Fed’in enflasyonun çok gerisinden geldiğini ve alınan bu kararlarla birlikte enflasyonun gerisinden de gelmeye devam edeceğini bir diğer deyişle enflasyonu kontrol etmede başarısız olacağına daha çok inanır hale gelmiş görünüyor. Bir diğer deyişle Fed’in bu toplantı ve önümüzdeki iki toplantıda artırması muhtemel görünen 50 bp’lik faiz oranlarının yetmeyeceği ve bunun sonucunda Fed’in ileride daha agresif bir şekilde faizleri artırması sonucunda ekonominin resesyona gireceği endişesi dünkü satışların temel nedeniydi diyebilirim. Şunu da hemen belirteyim, kimilerine göre de Fed bu saatten sonra istediği kadar faiz artırsın çok da işe yaramayacak. Çünkü Çin’deki karantinalar ve Rusya - Ukrayna savaşı kaynaklı arz yönlü unsurlar enflasyonu artırmaya devam edeceğinden ve Fed’in arz yönlü enflasyon için bir şey yapması mümkün olamayacağından ve bir de üzerine Fed’in enflasyona müdahale etmekte çok geç kalmış olmasından dolayı artırılan bu faiz oranları enflasyonu yeterince düşüremeyecek ama ekonomiye yeterince zarar verecek. Yani Fed yüzünden ekonomi resesyona girecek inancı dün başka bir boyuta evrilmiş görünüyor.
Olaya bir de şu pencereden bakmak faydalı olabilir diye düşünüyorum. Hemen hemen tüm yazılarımda dile getiriyorum, 21 Mart Fed için agresifleşme konusunda bir kırılma noktasıydı. O günden 4 Mayıs’a kadar çok agresif gidileceğinin sözlü yönlendirmesi yapılmış ve piyasa buna hazırlanmıştı. Hatta son haftalarda 75 bp bile artık fiyatlamalara girmiş durumdaydı. Zaten tam da bu nedenle piyasa 4 Mayıs günü çok endişeli değil miydi. Ama Fed bile isteye hazırladığı bu şahin duruşundan vazgeçerek geri dönüş yapmış olması kimilerine göre yine ve yeniden yapılan bir Fed hatası. Bir diğer deyişle iletişim hatası. Çünkü 4 Mayıs öncesi Fed tarafından bu vazgeçişe dair en ufak bir sinyal verilmedi. Yani işin özü şu aslında, Fed tam da agresif gitmeye karar vermişken ve bunun sözlü yönlendirmesini de yapmışken 4 Mayıs akşamı bundan vazgeçtiğinin mesajını verdi. Piyasada da şimdi diyor ki bu vazgeçişin bedeli ileride çok daha ağır olacak ve daha agresif bir Fed gelecek. İşte o zaman enflasyon da kontrolden çıkmış olacağı için enflasyonda başarılı olunamayacağı gibi sert bir inişle ekonomiyi de resesyona girmiş olacak. İşte bu inanış dünkü terse dönmenin ana kaynağı diyebiliriz.
Bu arada bu hafta ABD ‘den gelen istihdam piyasası ile ilgili verilerin de iç açıcı olmadığını not edelim. ADP özel sektör istihdam verisi beklenti altı gelirken haftalık işsizlik maaşı başvuruları da son 6 haftanın en yüksek düzeyine çıkmış durumda. Yine dün piyasayı rahatsız eden bir diğer veride birim emek maliyetlerinin 1. çeyrek için beklentinin oldukça üzerinde gelmiş olması. Her ne kadar terse dönüşün ana nedeni olmasa da kötü havanın tuzu biberi oldu diyebiliriz. Gözler bugün ABD’den gelecek tarım dışı istihdam verisi, işsizlik ve de ortalama saatlik kazançlarda olacak.
4 Mayıs akşamı Fed kararları ve Powell’ın konuşması sonrasında 10 yıllık - 2 yıllık getiri farkı 20 puandan 30 puana yükselmişti. Çünkü beklenenden daha güvercin olan Powell’ın konuşmasındaki yumuşak inişin kolay olmayacağı itirafı piyasa tarafından rasyonel bulunup olumlu karşılanmıştı ve 10 yıllık - 2 yıllık farkı 30 puana kadar yükselmişti. Fakat dünkü piyasadaki bu terse dönüş ile birlikte Fed’in başarısız olacağı ve ileride daha agresif gelmek zorunda kalarak ekonomiyi resesyona sokacak inancının artmaya başlaması ile 10 yıllık-2 yıllık farkının bir günde %21 azalarak 17 puana kadar gerilediğini gördük.
Bu arada şunu da belirtelim geçtiğimiz hafta birçok kurum %35-%40 olasılıkla ABD ekonomisinin Fed nedeniyle resesyona girebileceğini de dile getirmişti. Bunlar arasında en dikkat çekeni hiç kuşkusuz Deutsche Bank’ın geçtiğimiz haftaki raporuydu. Kurumun tahminine göre ABD ekonomisini 2023 yılında %100 olasılıkla bir resesyon bekliyor. Hazır resesyon demişken Powell’ın 4 Mayıs akşamı resesyon ile ilgili konuşmasına da bir parantez açmak isterim, piyasada benim de katıldığım bir görüşe göre Powell’ın “yumuşak inişin çok kolay olmayacağını biliyoruz” itirafı aslında yavaştan yavaştan Fed’in resesyon iletişimi yapmaya başladığının da önemli bir göstergesi. Bu görüşe göre Fed bundan sonra bu acı reçetenin iletişimini de daha yoğun yapacak gibi görünüyor.
Tabi herkesin merak ettiği soru şu; peki bundan sonra piyasa fiyatlamaları nasıl şekillenecek?
Bu noktada finansal koşulların giderek daha da sıkılaşacak olması nedeniyle özellikle Mayıs ayında borsalarda güçlü bir baskı olma ihtimali bir hayli güçlü görünüyor.
Şu an %3,08’den işlem gören ABD 10 yıllıklarında ise güçlü trendin devamı bekleniyor. Sene sonu tahminleri şimdiden %3,50-3,60 aralığına ulaşmış durumda. Bu sene için hâkim beklentinin sene başında %2,50-2,75 olduğunu da hatırlatalım.
Dolar endeksi de 104 kritik direncinin eşiğinde. 104 üstü haftalık kapanış gelmesi yeni güçlü bir yükseliş ivmesinin başlayacağı anlamına gelecek. 101 üstü yükseliş bölgesi. 98.7 altına inmediği sürece yön yukarı olacaktır. Kısa vadede 110 seviyesine doğru yükselişlerin devamı bekleniyor.
Dün itibarıyla Fed’in hata yaptığı görüşünün fiyatlaması sonucu ABD 10 yıllıkları ve dolar endeksindeki güçlenme ons altını aşağı yönlü baskıladı. Teknik anlamda 1820 altı haftalık bir kapanış 1700 bölgesine inen yeni bir düşüş bölgesine geçiş anlamına gelecektir. Kısa vadede baskının sürmesi beklenebilir. Ama hâlihazırda savaşın olması ve yüksek enflasyon sarı metale güç vermeye devam edeceğinden geri çekilmeler olsa da negatif bir görünüme geçiş çok olası görünmüyor. Kısa vadede 1820 direnci yakından takip edilmeli. 1890 altı fiyatlamalarda satış baskısı artacaktır.
