Bu makale 25.11.2020 tarihinde İngilizce olarak yayınlanmıştır.
Petrol fiyatları 2020’nin olumsuz temel verilerini geçmişte bırakmış ve 2021 yılında talepte yeniden artış olacağına dair iyimser görüşleri yansıtıyor.
Yeni yıla doğru emtia fiyatının hızla artması için çok sebep var ancak aynı zamanda temkinli olmak için de var. Aşağıda her görünüm için durumları inceledik:
Olumlu Durum
1. Koronavirüs aşısı haberleri: En az bir koronavirüs aşısının 2021’in ilk çeyreği sonuna kadar yaygın olarak kullanılabilir olabileceğine ve bu durumun koronavirüs öncesi seyahat modelleri ile petrol kullanımına geri dönüşü sağlayacağı yönündeki pozitif haberler ile petrol fiyatları şu an ralli yapıyor.
2. Asyalı alıcıların talebi: Asyalı alıcıların yeni talebi ile pozitif hissiyat desteklendi. Çin kısa süre önce 2020’nin geri kalanı için yeni bir rafine yakıt ihracat kotası çıkardı.
Çin rafinerileri Eylül ayında ihracat kotalarını tükettiler (bu bölümde bahsetmiştik) ve bu da rafinerilerin teslim almak istemediği ham petrol birikmesine yol açtı. Şimdi yeni kotalar nedeniyle o rafineriler bu ham petrolü kullanmaya başlayabilir.
Sonuç olarak yatırımcılar bu bölgede depolanmış petrolde düşüş beklemeli.
3. OPEC+’nın devam eden üretim kotaları: OPEC+’nın mevcut üretim kotalarını en az 3 aylığına sürdürme kararı, fiyat rallisini korumaya yardımcı olacaktır (OPEC+’nın 3 veya 6 aylık uzatma konusundaki nihai kararı, gelecek hafta 30 Kasım ile 1 Aralık’ta verilecek).
Ancak fiyat rallisini yavaşlatabilecek veya tersine çevirebilecek zayıf birkaç önemli alan var.
Olumsuz Durum
1. Rafinerilerin durdurulması ve kapatılması: ABD ve Avrupa’da görülecek rafineri kapanışları ile faaliyetlerin durdurulması, piyasada daha çok ham petrol olacağı anlamına gelecek.
Reuters’e göre Royal Dutch Shell (NYSE:RDSa), gelecek hafta Louisiana, Convent’teki günlük 200.000 varillik rafinerisini kapatabilir ve Avrupa’da geçici veya kalıcı kapanışlar veya düşük oranlarda faaliyet gösteren rafineri listesi uzuyor (Bu listeyi Platts’ten görebilirsiniz).
Rafineriler pek çok sebepten kapanıyor: kârlılık endişeleri, belirsiz talep ve biyo-yakıt üretimine dönüş vb.
2. OPEC+’nın üretim kotalarının süresi: Gelecek hafta OPEC+’nın sadece mevcut üretim kotalarını 6 ay yerine 3 aylığına uzatma kararı verme ihtimali var, bu da 2021 Mart ayında günlük 2 milyon varil petrol üretiminin piyasaya tekrar çıkabileceği anlamına geliyor. OPEC+ 3 aylık uzatmayı seçerse ilk olarak gelecek hafta halihazırda olan beklentiler yumuşatsa bile piyasa, muhtemelen Mart ayında tepki verecek.
Özellikle talep, piyasanın beklediği gibi yükselmediği takdirde ABD’nin kayaç petrol sanayisinde artan üretimin yanında bu durum, fiyat rallisini bastırabilir.
3. Şükran Günü’nde düşük seyahat oranı: Petrol talebindeki zayıflığın en çok olduğu yolculuk faaliyetinin gidişatı, hala çoğunlukla bilinmez halde. Yetkililer, Amerikalıları bu haftaki Şükran Günü tatili için seyahatlere karşı uyarıyor. Şükran Günü’nden önceki gün, genelde yılın en yoğun seyahat günü olur.
Geçen yılın Şükran Günü seyahati, TSA’nın her zamankinden daha çok yolcu saptaması ile rekor kırdı. Uyarılara rağmen manşetlerin çoğu, milyonlarca Amerikalının Şükran Günü için nasıl seyahat ettiğiyle ilgili. Ancak gerçek şu ki Şükran Günü seyahati, bu yıl ciddi şekilde zayıf.
AAA geçen yıla göre Şükran Günü ile ilişkili yolculuklarda %5 ve hava yolculuğunda %50 düşüş tahmin ediyor. Dahası valilerin son kısıtlamaları ve nasihatleri, yolculukları bu tahminlerden de fazla kısıtlayabilir.
Benzin tüketim verilerine bakan yatırımcılar, geçen birçok haftadaki tüketime kıyasla artış beklemeli ancak şunu unutmamalılar; bu, bir önceki yıla göre ciddi bir zayıflık. Şükran Günü yılda bir kere yaşanan bir durum ve 2020’nin diğer dönemleriyle değil, önceki yıllarla kıyaslanmalı.
4. Zayıf Noel seyahati: ABD, Avrupa ve dünyanın geri kalanında ne kadar çok insanın Noel tatili için yola çıkacağı belirsiz. Şükran Günü verileri, ABD’de Noel seyahatinin ne kadar düşmesini bekleyebileceğimizin bir göstergesi olabilir.
Büyük ekonomilerin çoğunun karantinada olduğu Avrupa’da, Noel için hükümetlerin bu karantinaları gevşetmesi ve ailelere izin vermesi bekleniyor. İngiltere bu amaçla kısıtlamaların gevşeyeceğini söyledi bile. Bilmediğimiz şey şu: seyahat ederken kaç kişinin rahat hissedeceği ve tatil için diğer ülkelere seyahat edip edemeyecekleri.
5. Hava yolculuğundaki toparlanmanın önündeki engeller: Uluslararası hava yolculuğunun – ve jet yakıt talebinin – ne zaman iyileşeceğiyle ilgili Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği’nin (IATA) tahmini, 2
024 yılına kadar 2019 seviyelerine dönemeyeceğimiz yönünde. Ancak 2021 yılında seyahat etmesini beklediği yolcu sayısı, 2020’ye göre 1 milyon fazla: 2,8 milyon.
Yolda bazı tümsekler olacaktır, özellikle koronavirüs aşılarının erişilebilirliği ve dünya nüfusunun bu aşıyı olmaya istekli olmaları ile ilgili.
Avustralya’nın Quantas hava yolları müdürü, kendi uçaklarına almadan önce uluslararası yolculara, bir koronavirüs aşısı yaptırıp yaptırmadıklarını sormayı planladıklarını söyledi. Bu uygulamanın uluslararası taşıma firmaları arasında yaygınlaşacağına inanıyor.
Aşı olma zorunluluğu bazı yolcuların uçaklarda daha rahat olmasını sağlayabilir ancak olası yolcular aşı olmayı reddettiği takdirde bu durum, toparlanmanın önünde önemli bir engel oluşturabilir.