Bu makale 03.02.2022 tarihinde İngilizce olarak yayınlanmıştır.
OPEC+ 2 Şubat Çarşamba günü şu ana kadarki en kısa toplantısını yaparak rekor kırdı.
Grup 16 dakika içinde petrol piyasasının durumuyla ilgili teknik raporları gözden geçirdi ve Mart ayında, planlanan 400.000 varillik kota artışı ile ilerlemeye oybirliğiyle karar verdi.
OPEC ve OPEC dışı üyeler gerçekten kotalarına uygun şekilde üretim artırabilirse grup Mart ayında toplam 41,294 milyon varil tedarik etmiş olacak (Bu toplam, halihazırda kotalardan muaf olan OPEC üyeleri Venezuela, İran ve Libya üretimini içermiyor).
Bununla birlikte OPEC+’nın petrol üretiminin Mart ayında o kadar yüksek olması mümkün değil – grup en az bir yıldır toplam kotanın altında üretim yapıyor.
Üretimde Devam Eden Boşluklar
Geçtiğimiz kış mevsiminde yaşanan düşük üretimin çoğu, Suudi Arabistan’ın kendi üretiminden gönüllü olarak fazladan 1 milyon varil kesinti yapma kararından kaynaklanıyordu. Ancak Suudi Arabistan, bu gönüllü kesintileri 2021 Mayıs-Temmuz arasında bitirdi ve üretim ve ihracatını artırdı. Temmuz ayında Platts’ten gelen veriler, Suudi Arabistan’ın o ay günlük 9,48 milyon varil üretim yaptığını gösteriyor ki bu da belirlenen kotanın hemen altında.
18 Temmuz’da OPEC+, 2021 Ağustos ayından itibaren 2022 Eylül ayına kadar üretim kotalarını her ay günlük 400.000 varil artırmaya karar verdi (Görünen o ki OPEC+, 2021 Eylül ayında bu artışı gerçekleştiremedi ve o ay 2021 Ağustos kotasını korudu).
2021’de Ağustos ve Aralık arasında grup, kotasının günlük olarak ortalama 610.200 varil altında kaldı. OPEC+ genel üretiminde günlük 310.000 varillik artış yapmış olmasına rağmen Aralık ayında bu fark, günlük 1,121 milyon varile ulaştı. Kota altında üretim yapma meselesi, Suudi Arabistan ve Rusya gibi büyük üreticilerden ziyade genel olarak Nijerya, Angola ve Malezya ile ilgili gibi görünüyor.
OPEC+’nın kotaları ile fiili üretimi arasındaki bu fark ışığında yatırımcılar, OPEC+’nın duyurduğu aylık kota artışlarının, piyasa için anlamlı olup olmadığını sorguluyor haklı olarak. OPEC+ Mart ayında üretim kotalarını yine yükseltmiş olsa da karar duyurulduktan sonra petrol fiyatları anında yükseldi.
Brent 90 dolar eşiğini geçti ve WTI 89 doları gördü ancak her ikisi de sonradan düşüş yaşadı. Daha büyük bir artışın OPEC+ için ihtimal dahilinde olduğuna dair bir gösterge olmamasına rağmen muhtemelen bazı yatırımcılar bunu bekliyordu.
Piyasanın izlenimi, önümüzdeki aylarda Rusya’nın kotasındaki genişlemenin yanında üretimi artırmaya devam etmekte zorlanacağı yönünde. Hem de Rusya son aylarda kotasına 100.000 varil yakın olduğu halde. Dahası Rusya’nın buna ayak uyduramayacağını gösteren ciddi bir delil de ortaya çıkmadı.
Kış geçtikçe Sibirya’da üretimin kolaylaştığını hatırlayın. Öte yandan Rusya’nın üretimle ilgili sözleri olumlu. Başbakan Yardımcısı Alexander Novak’a göre Rusya, Mart ayında üretimi pandemi öncesindeki seviyenin %90’ına çıkaracak.
Ukrayna’yla ilgili gerilimler ile ABD yaptırımlarının, Rusya'nın enerji ihracatını etkileme potansiyeli arz ve talep seviyelerinden bağımsız olarak fiyatları destekleyen önemli bir faktör olmaya devam etse de yatırımcılar Rusya'nın bu niyetini gerçekleştirip gerçekleştirmeyeceğini yakından takip edecek.