Bu makale 30.05.2018 tarihinde İngilizce olarak yayınlanmıştır
Petrol fiyatları geçen hafta düştü ve Suudi Arabistan ve Rusya’nın OPEC ve OPEC üyesi olmayan ortakların (ikisi birlikte yazı boyunca OPEC+ terimi ile tanımlandı) birlik üretimi artırmayı düşüneceklerini duyurmasının ardından bu hafta da düşmeye devam etti. UAE, Kuveyt ve Suudi Arabistan’ın petrol bakanları bu hafta sonu Kuveyt’te seçenekleri tartışmayı planlıyor.
Kimileri bu aksiyonların, Nisan ayında attığı bir tweet ile yüksek petrol ve benzin fiyatlarından dolayı OPEC’i suçlayan ABD Başkanı Donald Trump’ın baskılarından dolayı olduğunu düşünüyor. Geçen hafta ABD Senatosu’ndaki Demokratlar, OPEC’le ilgili yeterli ve katı bir duruş sergilemediğini söyleyerek, yüksek petrol fiyatları için Başkan Trump’ı suçlamaya çalıştı.
İki gün sonra St. Petersburg Uluslararası Ekonomi Forumu sırasında yapılan özel görüşmelerin ardından, Rusya ve Suudi Arabistan Haziran OPEC toplantısında belirlenen miktarda petrol üretimini artırmayı düşüneceklerini duyurdu. Petrol vadeli işlemleri anında düşmeye başladı ve fiyatlar Cuma gününün geri kalanında çuvalladı.
St. Petersburg’daki ana toplantıda, OPEC Genel Sekreteri Mohammad Barkindo “ABD’nin dostu olmanın gururunu yaşıyoruz,” söylemiyle Başkan Trump’ı onayladı ve geçmişte fiyatları düşürmek için ABD’nin üretimi artırma çağrısını hatırlattı. Barkindo’nun söylemediği şey, OPEC+ grubunun üretimi artırmak için ABD hükümet yetkililerinin ifadeleri sonucunda harekete geçmesiydi. Hatta artan petrol fiyatlarından dolayı OPEC’e dert yanan yalnızca ABD yetkilileri değildi. Mayıs ayında artan petrol fiyatlarından dolayı duyduğu endişelerle, Suudi Arabistan’a çağrı yapan uluslardan biri Hindistan’dı.
OPhttp://money.cnn.com/2018/05/18/news/economy/oil-prices-india-saudi-arabia/index.htmlEC+ grubunun ve diğer tüketici ulusların ABD’nin baskılarına boyun eğeceğini varsaymak yerine, piyasa izleyicileri şunu sorabilir; “OPEC+ ülkelerinin petrol üretimindeki artışı desteklemesinin altında yatan dürtü nedir?” Petrol üreticisi bu ülkeler ABD tarafından askeri veya ekonomik bir cezai karşılıktan veya başka ekonomik sonuçlardan korkmuyorsa şayet, ABD politikacılarının Twitter üzerinden veya Capitol Hill benzin istasyonu dışında yapılan konuşmalarda iletilen siyasi nedenli değerlendirmeleri, üretici ülkeler için önem arz etmiyor. Petrol üreticisi ülkeler her şeyden önce, kendi çıkarları–kazançları, kendi petrol sanayilerinin sağlıklı olması ve kendi ülkelerindeki siyasi durum ile güdüleniyor.
Bir grup olarak OPEC+ grup dayanışması motivasyonunu da ekledi. Grubu birlikte tutmasıyla, liderleri (Suudi Arabistan ve Rusya) güç kazanıyor. Bundan dolayı, OPEC+ grubunun üretimde ılımlı bir artış düşünmesinin en önemli nedeni, orijinal üretim kesintisi anlaşması ile uygulama ve idamesi etrafında gelişen kurumun bütünlüğünü korumak.
2017 Mayıs ayından beri, kimi ülkeler ya anlaşmadan çıkmak ya da daha fazla petrol üretmeye özel izin almak için yol arıyor. Bu ülkeler arasında Kazakistan, Irak, Ekvador ve Rusya da vardı. Suudi Arabistan ve OPEC’in diğer ağır topları OPEC+ grubunu bir arada tutmak istiyor – UAE özellikle bunun kurumsallaşması için zorladı – çünkü daha çok petrol ile grup piyasayı etkileme şansına daha çok sahip oluyor. Rusya, Kazakistan ve Meksika’nın grupta kalmasını sağlamak da en önemli kilit noktası.
OPEC+ teknik olarak, orijinal anlaşmada niyetlenenden daha çok petrol kesintisi yaptı ve grup ABD’nin İran’a karşı yaptırımların geri dönmesi ve Venezuela’nın üretimi gerilemeye devam etmesinden dolayı, daha çok petrolün piyasadan çıkacak olması ihtimali ile karşı karşıya. Bunu bir kenara koyalım, OPEC+ anlaşmaya el sürmeyebilir ve üretimi artırmak için aşırı kapasiteli bazı üreticilere izin de verebilir. Petrol fiyatları hafif düşüşler yaşayacaktır ancak 2015 ve 2016 yıllarındaki üretim seviyelerinin yakınına gelemeyecektir.
ABD'li politikacılar, Anma Günü tatilinden önce benzin fiyatında yaşanan yaklaşık 20 sentlik bir artışa dair endişelerini dile getiremediler. Diğer yandan, Barkindo’nun konuşmasında ABD’yi referans vermesi gerekiyor, OPEC’in karar mekanizmasında gerçek bir hesaplama olduğu için değil, ancak ifadelerin ABD ile iyi ilişkilerini desteklemesi için.
ABD’deki politikacılar bunu kendi siyasi skor tahtalarına bir zafer olarak yazabilirler, ancak bu durum aslında ABD’deki tüm petrol üretimine rağmen, politikacıların hala OPEC’e başvurmaya gerek duymasından ve petrol fiyatlarını düşürmesini kartelden istemesinden dolayı Barkindo ve OPEC’i daha güçlü gösteriyor.
Buradaki her bir aktör – hem diğerlerine hem de medyaya karşı, kendi oyunlarını oynuyor. Bununla birlikte, petrol piyasasının gelecekte gerçek anlamda nereye doğru ilerlediğine dair akıllıca kararlar vermek adına piyasa izleyicilerinin bu söylemleri görmeye ihtiyacı var.