Bu yazı Investing.com için özel olarak kaleme alınmıştır.
- Değer sunumu #1: Ciddi boyutlu düzeltme, 10 Kasım'da kripto paraları sevenler için daha iyi bir giriş noktası sunuyor
- Değer Sunumu #2: Düşüşlerde alım yapmak bugüne kadar en iyi yaklaşım oldu
- Değer Sunumu #3: İtibari paralar eskisi gibi değil
- Yıkım Senaryosu #1: Rusya, Çin ve diğer ülkeler kripto paraların ortadan kalkmasını istiyor
- Yıkım Senaryosu #2: Riskten kaçış koşulları spekülatörleri korkutuyor
Antik Yunan filozofu Platon'a göre: "Güzellik, görenin gözündedir, çünkü güzellik duyusunun kendisi doğası gereği geçicidir."
Değer yatırımcılığı da buna benzerdir, çünkü bir varlığın değeri bireysel algılara bağlı olarak farklılık gösterebilir. Bunun en güncel örneklerinden biri, Çinli internet devi Alibaba'nın (NYSE:BABA) hisseleriydi. Piyasa genel olarak Çinli hisseleri yüksek riskli görerek değerlerini sınırlasa da, Warren Buffett'nin ortağı değer yatırımcısı Charlie Munger BABA hisselerinde ciddi boyutta bir alım yaptı.
Berkshire Hathaway'in (NYSE:BRKa) Başkan Yardımcısı olan Munger, birçok yatırımcı Çin hükümetinin yarattığı belirsizlik faktörleri sebebiyle BABA hissesinden uzak dururken Çinli şirkette bir değer görüyor. Ancak Munger'in BABA hissesinin bir değer sunduğuna yönelik kararının arkasında nakit akışı analizi ve diğer somut faktörler var.
Munger'in medeniyete bir hakaret olarak tanımladığı kripto paralar dünyasında ise, temel analiz diye bir şey yok. Kripto paralar piyasadaki alış ve satış tekliflerine göre hareket ediyor. Bu teklifler de, varlık sınıfının değer sunumunu destekleyen ya da reddeden hissiyatı yansıtıyor.
Bitcoin, Ethereum ve diğer 17.260'tan fazla kripto paradaki oynaklık, bu paraların itibari paralardan daha üstün ya da daha işlevsiz olduklarına dair inançların bir yansıması. Kripto paralar finans teknolojisi devriminin vücut bulmuş hâli olsa da, aynı zamanda para arzının kontrolünü hükümetlerden, merkez bankalarından ve diğer yetkili kuruluşlardan alarak bireylere geri verme arzusunun bir dışavurumu.
Bu büyük finansal savaş, ciddi fiyat varyasyonları yaratarak dijital paraların fiyatlarını hissiyatın pozitif olduğu dönemlerde aşırı yüksek seviyelere, reddedildikleri dönemlerde ise ağır düşüşlere götürdü.
2021'de, değer sunumunun hakimiyetiyle birlikte fiyatların yükseldiği iki dönem, hissiyatın kötüleşmesiyle birlikte ise yıkımların yaşandığı iki dönem oldu.
2022 başlarında, Bitcoin, Ethereum ve diğer birçok kripto para bir zemin aramaya devam ederken, hâlâ yıkım aşamasındayız.
Değer sunumu #1: Ciddi boyutlu düzeltme, 10 Kasım'da kripto paraları sevenler için daha iyi bir giriş noktası sunuyor
10 Kasım tarihinde, kripto paraların gelecekte kabul görmüş bir varlık olacağına inanan her piyasa katılımcısı, bu varlıkları bu düşük fiyatlarda daha çok beğenecektir. Çok sayıda dijital paranın yeni rekor zirvelere ulaşmasının ardından piyasa, yine uzun bir düzeltmeler serisinin geldiğine dair net bir mesaj verdi.
Kaynak: Barchart
Grafikte görüldüğü gibi, piyasa değeri bazında lider kripto para olan Bitcoin 10 Kasım'da 68.906,48 dolarlık bir zirveye ulaşmanın ardından seansı 64.246,65 dolarda, bir önceki seansın en düşük seviyesinin altında kapattı.
Kaynak: Barchart
İkinci sırada bulunan Ethereum ise 10 Kasım'da 4.865,426 dolara ulaşmanın ardından seansı 4.553,094 dolarda, yine bir önceki seansın en düşük seviyesinin altında kapattı.
Kilit bir tersine dönüş, bir trendin yön değiştireceğinin sinyalini verebilecek bir günlük bir modeldir. Bitcoin ve Ethereum 10 Kasım'da bu modelleri kaydetti ve sonrasında aşağı yönde devam etti. Varlık sınıfındaki aşırı oynaklık, lider kripto paraların en son görülen diplerde %50'den fazla değer kaybetmesine yol açtı.
Kasım ortasında Bitcoin ve Ethereum'a yönelik ideolojik ve pratik argümanları beğenen herkes, Şubat başında neredeyse yarı fiyatlarındayken bu kripto paraları yine sevecektir.
Değer Sunumu #2: Düşüşlerde alım yapmak bugüne kadar en iyi yaklaşım oldu
Oynaklık hem bir nimet, hem de bir lanettir. Aşırı fiyat varyasyonları statik yatırımcılar için bir kabus olabilirken, dinamik tacirler için sayısız fırsatlar yaratır. Yüksek boyutlu ralli ve düzeltmeler kripto para dünyasında yeni bir şey değil. Ancak yaşandıkları zaman, korkutucu olabilirler. 2021'den 2022 başlarına kadar, Ethereum ve Bitcoin'de iki inanılmaz ralliye ve iki korkutucu düzeltmeye tanık olduk.
Kaynak: Barchart
Grafikte, Ethereum'un 2020 sonundan bu yana iki kez büyük fiyat varyasyonu yaşadığını görüyoruz. Daha yüksek dip ve zirveler modeli, fiyatta bir boğa trendine işaret ediyor.
Ethereum'un trendi koruması için 1.700 dolar seviyesinin üzerinde kalması gerekiyor. 3 Şubat'ta bu yazının kaleme alındığı an itibarıyla 2.673,50 dolar seviyesinde bulunan fiyat, 24 Ocak'ta 2.163,316 dolara kadar gerilemesine rağmen hâlâ bu kilit seviyenin çok üzerindeydi.
Kaynak: Barchart
Bitcoin grafiği de benzer bir manzara gösteriyor. Lider kripto paranın boğa trendini korumak için üzerinde kalması gereken kritik teknik destek seviyesi 28.900 dolar civarında. Bu yazının kaleme alındığı an itibarıyla 37.000 dolar civarında bulunan fiyat, destek seviyesinin hâlâ çok üzerinde.
Yine de, uzun vadede, Bitcoin ve Ethereum hem yukarı, hem de aşağı yönde çok sayıda patlayıcı hareket kaydetti ve nihai olarak yeni rekor zirvelere tırmandı. Ne kadar korkutucu olsa da, fiyatta zayıflamanın yaşandığı dönemlerde alım yapmak bugüne kadar varlık sınıfına yönelik en iyi yaklaşım oldu.
Charlie Munger'in ortağı Warren Buffett de kripto paraları pek sevmese de, tüm piyasalara yönelik verdiği yatırım tavsiyesi kripto paralardaki işlem modelini yansıtıyor. Omaha Kâhini "diğerleri açgözlüyken temkinli, diğerleri temkinliyken ise açgözlü" olmak gerektiğini söylemişti. Şubat 2022 başı da kripto para varlık sınıfı için korkulu bir dönem olmaya devam ediyor.
Değer Sunumu #3: İtibari paralar eskisi gibi değil
Kripto paraların ideolojik cazibesi; bir takas aracı olsalar da, itibari para olmamaları. ABD doları, euro, sterlin, yen, yuan ve küresel finansal sistemdeki diğer para birimleri, değerlerini kendilerini üreten devletlerin sahip olduğu itibardan alıyor. Devletler de, istikrarı sağlamak adına para piyasalarını manipüle edebiliyor.
Para piyasalarında bir para biriminin değeri, başka bir para birimine karşı ölçülür. ABD doları bir rallideydi ve Dolar Endeksi geçtiğimiz haftada Temmuz 2020'den bu yana en yüksek seviyesine ulaştı. ABD'de faiz artışı beklentileri, doların diğer para birimleri karşısındaki değerini artırdı, çünkü faiz oranlarındaki farklar, para birimlerinin izleyeceği en az direnç yollarında en önemli faktörlerden biridir.
ABD dolarını ve diğer itibari paraları diğer varlıklara karşı ölçmek ise bir başka durumu ortaya koyuyor. Küresel salgın döneminde merkez bankalarının ve hükümetlerin sunduğu likidite ve teşvikler, itibari paraların hepsinin değerini eriten enflasyonun fitilini ateşledi. Devletlere yönelik inanç azalırken, kripto paralar bir alternatif sunuyor.
Kripto paraların son yıllarda kaydettiği yükseliş, resmi kurumlara yönelik güvende yaşanan azalmanın bir göstergesi. Kripto paralar değerlerini, herhangi bir merkez bankası ya da devlet müdahalesi olmadan, yalnızca piyasadaki alış ve satış tekliflerinden alıyor. Bu ideolojik argüman, özgürlükçü bir siyasi eğilime sahip. İtibari paralar değer kaybederken, kripto paraların değer sunumu iyileşiyor.
Yıkım Senaryosu #1: Rusya, Çin ve diğer ülkeler kripto paraların ortadan kalkmasını istiyor
Kripto paralar periyodik olarak düşüş yaşıyor. Yükselişlerini destekleyen ideolojik pozisyon, aynı zamanda çöküşlerine yol açabilecek bir faktör de olabilir.
Dünya çapında devletler, vatandaşları üzerinde kontrolü ordu ve yerel yetkililerin gücüyle uygulanan yasalarla sağlıyor. Devletler aynı zamanda para arzını da kontrol ediyor.
Her ebeveynin bileceği gibi, bir genci gözlemlemenin ve kontrol etmenin en iyi yolu, paraya erişimi üzerindendir. Devletler de benzer bir şekilde faaliyet gösteriyor ve para arzının kontrolü, vatandaşlar üzerindeki gücünün en önemli bileşenlerinden biri. Kripto paralar bu güce meydan okuyor.
Çin ve Rusya kripto paralara sıcak yaklaşmıyor ve iki ülke de varlık sınıfına yönelik işlem ve yatırımları yasakladı. Ancak Çin hükümeti blok zinciri teknolojisini benimsedi ve dijital bir yuanı piyasaya hazırlama sürecinin son aşamalarında.
Ancak ABD ve AB'de hükümetler çok daha yavaş ilerliyor. Washington ve Frankfurt'taki hükümet ve merkez bankası yetkilileri, kripto paraların yasa dışı kullanımları ve gelecekte sunabilecekleri "sistemsel" riskler konusunda endişelerini dile getiriyor. Ancak asıl endişe, kripto paraların para arzı üzerindeki kontrollerini ve güçlerini azaltması.
Devletler zaman içinde kendi dijital paralarını sunmaya başlayacak ve finans devrimini benimseme sürecinde muhtemelen kripto para dünyasına da daha sıkı düzenlemeler getirecek. Koruma fonu yöneticisi Ray Dalio, devletlerin kripto paraları "öldürme" gücüne sahip olduğunu söylemişti.
Yıkım Senaryosu #2: Riskten kaçış koşulları spekülatörleri korkutuyor
Kripto paralar, son dönemdeki spekülatif çılgınlığın zirve noktası olan 10 Kasım'dan bu yana yarı yarıya değer kaybetmenin ardından bir korku aşamasından geçiyor. Şu an varlık sınıfının karşı karşıya olduğu risklerden biri, ABD hisse piyasasında ve diğer varlık sınıflarında yaşanan satışların devam etme ihtimali.
ABD'de FED para politikasını sıkılaştırırken ve jeopolitik gerginlikler artarken, hisse piyasası düşüşe geçti. Ciddi bir düzeltme yaşanması ve tüm varlık sınıflarında riskten kaçış dönemine yol açması ihtimali, kripto paraları daha da düşük seviyelere indirebilir.
Boğa ve ayı trendleri genellikle fiyatları mantığa ve analize sığmayan seviyelere taşıyabilir. Ek olarak, kripto paralardaki temelleri belirlemek kolay değil ve bu yüzden spekülatörlerin risk pozisyonlarından çıkarak ABD doları ve tahviller gibi güvenli limanlara yöneldiği riskten kaçış dönemlerinde ciddi düşüşlere karşı savunmasızlar.
Hükümetler, merkez bankaları ve finans kurumları hâlâ gelişmelere yetişemediği için, finans devrimi statükoya meydan okumaya devam edecek. Kripto paralar devrimi benimsemeleri için gerekli motivasyonu sağlayabilecek olsa da, hükümet kontrolünü reddeden ideolojisi varlık sınıfı ile geleneksel makro ve mikro varsayım ve metodlar arasında büyük bir savaş yaratıyor.
Kripto paraları, yatırımcıların devletlere yönelik güveninin bir ölçütü olarak görüyorum. Bitcoin 10 Kasım'dan beri yarı yarıya değer kaybetmiş olabilir, ancak 37.000 dolar seviyesinde hâlâ 10 yıl önceki beş sentlik değerinin çok uzağında.
Değer ya da yıkım, piyasa katılımcıları için kişisel bir karar. Tarih, kripto paraların mevcut fiyatlarda bir değer sunduğunu söylüyor. İronik bir şekilde, fiyatların daha da gerilemesi durumunda bir yıkım korkusu da dijital paralarda bir iyileşmeye yardımcı olabilir ve kripto tutkunları için ek değer sağlayabilir.
3. parti reklam. Investing.com'un sunduğu veya önerdiği bir teklif değildir. Feragat detaylarına buradan bakın veya reklamları kaldırın
Bir sonraki işleminizde hangi hisseleri değerlendirmelisiniz?
Yapay zekanın hesaplama gücü, Türkiye hisse senedi piyasasını değiştiriyor. Investing.com'un ProPicks AI'ı, gelişmiş yapay zekamız tarafından Türkiye, ABD ve dünyanın diğer heyecan verici piyasaları için seçilmiş, kazanan hisse portföyleridir. En iyi stratejimiz olan Teknoloji Devleri, 2024'te tarihin en iyi yıllarından birinde S&P 500'ü neredeyse ikiye katladı. Ve geniş piyasa kapsamı için tasarlanmış BIST 100'ü Geride Bırakın, 6 yılın geriye dönük test edilmiş performansıyla %+5362 kazanç sağlıyor. Hangi Türkiye hissesi, önümüzdeki yıl parlayacak?
AI Pro Hisse Seçimlerini Aktifleştir