Makro Ekonomik Gelişmeler
Asya-Pasifik
Hafta başında Kuzey Kore Dışişleri Bakanı Ri Yong Ho, ülkesinin nükleer silahlarını "ABD hariç" hiçbir ülkeye karşı kullanmayı amaçlamadığını ve ABD’ye ağır bir ders vermeye hazır olduklarını kaydetmesi ile başlayan ABD- Kuzey Kore gerginliği, hafta boyunca bütün varlık fiyatları üzerinde etkili olmuş, küresel hisse senedi piyasalarında sert kayıplar oluşmuştur. Bununla birlikte Altın, Japon Yeni ve İsviçre Frangı güvenli liman olarak yatırımcıların talebi ile karşılaşmıştır.
ABD Başkanı Donald Trump, Kuzey Kore Dış işleri Bakanının açıklamaları sonrasında ülkenin daha önce görülmemiş bir gazapla karşı karşıya kalabileceği tehdidinde bulunmuş, Kuzey Kore de ABD toprağı olan Guam Adası açıklarına balistik füze fırlatmayı planladığını açıklaması ile kriz dünyanın gündemine oturmuştur. ABD tarafından gelen açıklamada ise olası bir saldırıyı önlemek amacı ile askeri müdahaleyi düşünebilecekleri belirtilmiştir.
Farklı ülkelerden uzmanlar, Kuzey Kore’nin sahip olduğu füzelerin Pasifik Okyanusu’nda yer alan Guam Adası’nı ve diğer birçok bölge ülkesini vurabilecek kapasitede olduğunu belirtmişlerdir. Yine de ABD’nin Kore yarımadası ve Pasifik bölgesinde kurduğu füze savunma sistemlerinin herhangi bir yerin hedef olmasını neredeyse imkânsız hale getirdiği belirtilmektedir.
Mevcut gerilim küresel boyutta endişe yaratması ile arka arkaya diğer liderlerden açıklamalar gelmiştir. Batı dünyasının liderlerinden Almanya Başbakanı Merkel, askeri bir yolun krizin çözülmesine dair bir fayda sağlamayacağını belirtirken, bölge ülkelerinden Avustralya’da Başbakan Malcom Turnbull, ABD’ye yönelik herhangi bir saldırı durumunda ABD’nin bir müttefiki olarak yanlarında olacaklarını söylemiştir. Gerilime biraz daha tarafsız yaklaşan Rusya kendi topraklarının güvenliğini sağlamak amacıyla hazırlıklar yaptığını açıklarken, Çin ilk saldıran tarafın Kuzey Kore olması durumunda tarafsızlığını koruyacağını, aksi takdirde Kuzey Kore’de bir rejim değişikliğine izin vermeyeceklerini belirtmiştir.
Bu açıklamalar ile birlikte Birleşmiş Milletler (BM), ABD ve Kuzey Kore arasında artan gerginliğin diplomasi yoluyla çözülmesi gerektiğini bildirmiştir. Şu anda sıcak bir çatışma olasılığı tartışılırken, Kuzey Kore’de 3,5 milyon Kuzey Kore vatandaşının orduya katılmak için gönüllü olduğu, ABD’nin ise bölge içerisindeki müttefiklerini riske atmak istemediği konuşulmaktadır.
Türkiye
Haftaya damgasını vuran ABD-Kuzey Kore krizi ülkemizde de yakından takip edilirken, Cumhurbaşkanı Erdoğan iki ülke arasında sıcak teması olmamasını temenni ettiklerini söylemiş, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu da nükleer restleşmenin önemsiz bir konu olmadığını her iki ülkenin aklı selim hareket etmesi gerektiğini belirtmiştir.
Ülke içerisinde ekonomik veri ve gelişmelere baktığımızda, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan Haziran ayı sanayi üretim endeksi geçen yılın aynı ayına göre %3,4 artarken bir önceki aya göre gerileme kaydetmiş, perakende satış hacmi rakamları ise bir önceki aya göre %0,5 artış kaydetmiştir. Bunun yanında Türkiye’nin cari açığının 3,76 milyar Dolara gerilediği görülmüştür. Ayrıca finansal tarafta tahvil piyasasında takip edilen girişlerin cari açık üzerindeki etkisi dikkat çekmektedir. Gümrük ve Ticaret Bakanı Bülent Tüfenkci yaptığı yorum ile ekonomiden iyi sinyaller geldiğini söylemiştir. Uluslararası yatırım Bankası JP Morgan tarafından açıklanan bir raporda ise Türkiye'nin 2017 yılı için büyüme tahmininin %3,8'den %4.6'ya yükseltildiği belirtilmiştir. Öte yandan kurum mevcut teşvik tedbirlerinin bazılarının süresinin dolacak olmasından dolayı yılın ikinci yarısında ekonomik aktivitede yavaşlama beklediğini kaydetmiştir.
Borsa İstanbul Ağustos ayının ikinci haftasında, artan jeopolitik riskler nedeniyle küresel piyasalarda yaşanan satış dalgasının da etkisi ile %-1,9 düşüş kaydetmiş, 2017 yılı içerisinde en sert geri çekilmeyi yaşamıştır. Ülke risk primini yansıtan Türkiye CDS rakamı 2014 yılı Aralık ayından sonra ilk kez bu hafta 171,64 seviyesini görürken daha sonra tekrar 180,68 seviyelerine yükseliş gerçekleştirmiştir. Türkiye 2 yıllık gösterge tahvil faizi ise %11,43 Puan ile Mayıs ayından bu yana en yüksek seviyelerinde bulunurken, yabancı yatırımcılar tarafından ağırlıklı olarak takip edilen 10 yıllık tahvil faizi %10,560 seviyelerinde haftayı tamamlamıştır.
Avrupa
Avrupa Birliği bir önceki hafta Ukrayna’nın toprak bütünlüğünü, egemenliğini ve bağımsızlığını tehdit edici eylemlerde bulundukları gerekçesiyle aralarında Rusya Enerji Bakan Yardımcısı Andrey Çerezov'un da yer aldığı 3 kişi ile 3 şirkete yaptırım getirirken, bu hafta çıkan krizle birlikte Kuzey Kore’ye yönelik yaptırımları da genişletme kararı almıştır.
Bu politik gelişmelerin dışında hafta başında açıklanan Euro Bölgesi Sentix yatırımcı güveni endeksi bir önceki aya göre hafif azalarak 27,7 puana gerilemiş, yapılan açıklamada beklentiler endeksinin daha fazla güçlenmediği, ekonomik ivmenin zirveye ulaştığının giderek daha belirgin hale geldiği kaydedilmiştir. Diğer yandan Avrupa hisseleri, ABD ve Kuzey Kore arasındaki jeopolitik tansiyonun yükselmesiyle Mart ayından bu yana en düşük seviyeleri görmüştür.
Euro Bölgesi’nin lider ekonomisi olan Almanya’da ise sanayi üretiminde bir önceki aya göre %-1,1 oranında azalma kaydedilirken, çeyreklik bazda %1,7 gibi güçlü artışın açıklanması büyümeye yönelik beklentileri artırmıştır. Ayrıca Almanya Tüketici Fiyat Endeksinin yıllık bazda %1,7 yükselmesi olumlu şekilde değerlendirilmiştir. Ülke dış ticaret fazlası vermeye devam ederken, açıklanan rakam 21,2 milyar Euro ile beklentinin altında kalmıştır.
İngiltere’de hafta içerisinde konuşulan en önemli konulardan biri, Brexit ile birlikte ülkenin Avrupa piyasasına erişiminin devam edebilmesi için milyarlarca sterlin “boşanma tazminatı” ödemesi gerektiği olmuştur. Bunun yanında hükümetin ABD ile serbest ticaret anlaşmasına zemin hazırlayacak temel konular üzerinde uzlaşmayı hedeflediği belirtilmektedir.
Pazartesi günü açıklanan Halifax konut endeksi verilerine göre İngiltere’de Mayıs, Haziran ve Temmuz'u kapsayan 3 aylık dönemde konut fiyatları bir önceki 3 aylık döneme kıyasla %-0,2 düşüş göstermiştir. Bu yılın Ocak ayında yıllık %5,7 artış kaydeden konut fiyatları, Temmuz ayında yıllık bazda %2,1’e gerilemiş, 2013 yılının nisan ayından bu yana en düşük seviyeye gelmiştir.
ABD
Haftaya damgasını vuran nükleer krizin bir diğer ortağı olan ABD’de hafta boyunca Trump’ın sert açıklamaları takip edilmiştir. Aynı zamanda Venezuela tarafındaki gelişmeleri de yakından takip eden Washington yönetimi, ülkede anayasa değiştirmeyi hedefleyen Kurucu Meclisi destekledikleri gerekçesiyle Venezuelalı 8 kamu yetkilisi hakkında yaptırım kararı almıştır. Kuzey Kore krizi ile oldukça yoğun olan Başkan Trump ise Venezuela'daki iç karışıklıkla ilgili olarak bu ülkeye yönelik askeri seçeneğin de masada olduğunu söylemiş, jeopolitik risklerin oldukça yüksek olduğu mevcut durumda piyasalar için yeni bir konu başlığı açmıştır.
ABD ekonomisi tarafında bir önceki Cuma günü açıklanan Tarım Dışı İstihdam verisinin ardından Salı günü yayınlanan JOLTS açık iş sayısı Haziran ayında 6,16 milyon ile rekor seviyeye gelmiştir. Perşembe ve Cuma günü sırasıyla açıklanan Üretici Fiyat Endeksi ile Tüketici fiyat endeksi rakamları beklentilerden daha zayıf gelmiş, bu durum Fed’in sıkılaştırma hamlesi için hayal kırıklığı yaratırken, Dolar tarafında negatif bir algı oluşturmuştur.
ABD Enflasyon
Fed’in daimi üyesi olan Başkan Dudley hafta içerisinde yaptığı açıklamada işgücü piyasasına dair olumlu olduğunu fakat enflasyonda ancak orta vadede %2 hedefine ulaşılabileceğini belirtmiştir. Minneapolis Fed Başkanı Neel Kashkari de aynı soruna dikkat çekerek enflasyonun neden düşük olduğunu anlayamadıklarını belirtmiş, Başkan James Bullard bunun kurumun kredibilitesine olumsuz olarak yansıyabileceğini söylemiştir. Yine de Chicago Fed Başkanı Charles Evans ve Dallas Fed Başkanı Robert Kaplan, Eylül ayında bilanço azaltmaya başlanmasının mantıklı olacağını savunmuş, Fed’in plana sadık kalacağının sinyalini piyasalara vermiştir.
Piyasa Gözü
ABD’de istihdam verileri ile Dolar tarafında gözlemlenen güçlenme isteği daha sonra enflasyon verileri ile zayıflarken, Dolar endeksi 93 seviyesi civarında haftayı tamamlamış, ABD 10 yıllık tahvil faizi %2,191 ile 7 haftanın en düşük seviyesine gerilemiştir. ABD- Kuzey Kore gerginliği, hafta boyunca bütün varlık fiyatları üzerinde etkili olmuş Altın, Japon Yeni ve İsviçre Frangı güvenli liman olarak yatırımcıların talebi ile karşılaşmıştır. ABD ve Almanya 10 yıllık tahvil faizleri arasında spread farkının açılması ise önümüzdeki süreçte fiyatlamalar açısından yakından takip edilmektedir.
1,17 seviyesi üzerinde gerçekleştirdiği fiyatlamalar ile pozitif trend için ‘’ya tamam ya devam’’ dedirten EURUSD paritesi tekrar 1,18 seviyesi üzerine tırmanmayı başarırken, GBPUSD paritesi hafta boyunca üzerinde kalmaya çalıştığı 1,30 seviyesi üzerinde haftayı tamamlamıştır. Dolar tarafında zayıflama ve Japon Yenine artan talep USDJPY paritesinin 108,73 ile 3,5 ayın en düşük seviyesini görmesine neden olmuş, beklentilerin altında bir oynaklık gösteren USDTRY paritesi 3,5600 seviyesine oldukça yaklaşsa da hafta boyunca hafifi yukarı yönlü hareketin ardından Cuma gününü 3,5369 seviyesinde ekside kapatmıştır. EURTRY paritesi ise 4,1500 desteğinden aldığı güç ile toparlanarak 4,1800 seviyesine tekrar yükselmeyi başarmıştır.
Daha önce 1271$ direnci altında zayıflama gösteren ve anlıkta olsa 1255$ güçlü desteğini Salı günü aşağı yönlü geçen Ons Altın, artan jeopolitik risklere paralel hızlı yükselişlerle haftayı %2,4 artıda 1289$ seviyesinde tamamlamıştır. WTI Ham Petrol fiyatları bu hafta ABD tarafında üretimin azaldığı ve stokların düşmeye devam ettiği, OPEC tarafından yayınlanan raporla Talep beklentilerini yükseltildiği, Ayrıca Suudi Arabistan ve Irak gibi iki büyük üreticisinin üretim kısıntısı taahhütlerini güçlendirmesi haberleri üzerine 50$ seviyesine hareket etse de daha sonra OPEC’in üretim kısıtlamasına uyum oranının %75 seviyelerine düştüğünün ortaya çıkması ve Uluslararası Enerji Ajansının 2017-2018 yıllarında ihtiyaç duyulan Ham Petrol hacmine dair tahminlerini düşürmesi ardından fiyatlar tekrar 48$ seviyelerine gerilemiştir. Diğer yandan Cuma günü açıklanan Baker Hughes sondaj kuyusu sayısı 768 olarak açıklanırken, bir senedir süren kuyu sayısında artış hızı oldukça yataya dönmüştür.
Jeopolitik risklerin artması hisse senedi piyasalarına satış getirirken, birçok kesim bu gelişmenin fiyatlamalar açısından bir düzeltme şansı olabileceğini tartışmıştır. Asya tarafında Japon Nikkei 225 endeksi bu hafta sert şekilde düşerken Mayıs ayından beri en düşük seviyesine gelmiş, Hong Kong Heng Seng endeksi 2017 yılının en sert haftalık düşüşü ile dört hafta sonra ilk kez haftayı negatif kapatmıştır. Shanghai bileşik de 4 aylık pozitif trendin %38,2 Fibonacci düzeltme seviyesine kadar gerilemiştir. Almanya’da DAX 30 Haziran ayında gördüğü 12950 zirvesinden uzaklaşmaya bu hafta da devam ederken, 12000 gibi önemli destek noktasına gelmiş, STOXX 600 endeksi 5 ayın en düşüğünü test etmiştir. Bunun yanında İngiltere’de FTSE100 endeksi hafta içerisinde sert şekilde satışlarla karşılaşsa da 7300 seviyesi üzerinde kalarak orta vadede yatay görünümünü koruma şansı olduğunu ortaya koymuştur. Diğer taraftan ABD’de DOW JONES endeksi 22000 seviyesi üzerine pek kalıcı olamayarak 21848 seviyesine geri çekilirken, S&P 500 endeksi de 5 hafta sonra satışlarla karşılaşarak rekor seviyesini gördükten sonra düşüş kaydetmiştir.
CFTC – COT Raporu
Cuma günü açıklanan Chicago ve New York vadeli işlemler borsalarında "ticari olmayan" (spekülatif) yatırımcıların net pozisyonlarındaki eğilimlerini gösteren Emtia Vadeli İşlem Kontratları Ticaret Komisyonu (CFTC) haftalık Yatırımcı Taahhüt (COT) raporunda, Bakır tarafında net alım pozisyonlarının ivme kaybına rağmen artmaya devam ettiği, Ham Petrol tarafında oldukça yüksek olan net alım pozisyonlarının korunduğu ve Altın net alım pozisyonlarının artmaya devam ettiği görülmüştür. Ayrıca Japon Yeni tarafında net satım pozisyonlarındaki zayıflama dikkatle takip edilmektedir.
www.ahlforex.com.tr