İlk sırada haftalardır olduğu gibi bu hafta da Amerika ile Çin arasında ticaret görüşmeleri var. Ardından FED Başkanı Powell’ın Senato ve Temsilciler Meclisi sunumu sonrasında gecikmeli gelen son çeyrek büyüme rakamı ile hareketli bir haftaya giriyoruz.
Çin ile Amerika arasında yapılan üst düzey görüşmeler hafta sonu da devam etti. Cuma günü Başkan Trump twitter üzerinden yaptığı açıklamada görüşmeler iyi gidiyor 01 Mart son tarihi uzayabilir mesajı verdi. Gelen haberlere göre iki ülke aralarındaki sorunları kabul ettiler ve buna göre bir çerçeve anlaşma oluşturdular. Öte yanda, Başkan Trump yapılan ön anlaşmanın kısa vadeli olduğu ve Çin ile ticarette daha uzun vadeli çözümler gerektiği eleştirisini yapmış. Ticaret konusu geçtiğimiz Cuma’dan bu yana hızlı bir haber akışına sahne oluyor. Önce, Çin para birimi Yuan’ın değer kaybının ülkenin ticaret hacminde avantaj olduğu ve Yuan’ın değeri konusunda iki ülkenin anlaştığı haberleri geldi. Aynı gün, Çin 2019 senesinde Amerika’dan 30 milyar dolarlık tarım ürünleri ithalatı yapacak dendi. Bazı haber ajanlarında bu haber 10 milyon metrik ton Soya ithalatı olarak geçti. Entelektüel mülkiyet hakları konusunda iki taraf birbirine yaklaştı ancak teknoloji transferleri, siber saldırılar ve KİT’ler konusunda fikir ayrılıkları devam ediyor dendi. Önemli kararlar Mart ayında Trump ile Xİ’ın Florida’da yapılması planlanan görüşmede alınacak dendi. Burada iki teknoloji şirketi Huawei ve ZTE masada olacak beklentisi var.
En son Donald Trump’ın bu hafta bitecek olan görüşmelerin uzayacağı mesajını verdiğini gördük. Ancak görüşmelerin sona ereceği ve Başkan Xi Jinping ile görüşülecek tarih kesin olmamakla birlikte Mart sonu bekleniyor. Ağırlık yine Amerika’da FED başkanı Powell’ın Salı ve Çarşamba günleri yapacağı yarıyıl sunumu ile bankanın para politikası ve ekonomi sorgulanacak. 28 Şubat tarihinde ise Amerikan ekonomisi 2018 son çeyrekte ne kadar büyümüş (beklenti 2.4%) öğreneceğiz.
Avrupa tarafına gelince uzun süredir piyasanın gündeminde olan Brexit konusu ve önemli veri olarak Şubat ayı enflasyon rakamları ilk tahmini gündemi oluşturuyor. Avrupa Bölgesinde tüketici enflasyonu (CPI) gerçekleşme yıllık %1.5 olarak tahmin ediliyor. Enerji ve gıda fiyatları hariç (çekirdek) enflasyon ise %1.1 artabilir. Bu durumda Avrupa Merkez Bankası (ECB) orta vadeli enflasyon hedefi olan yüzde 2 altında ve gidecek yolu var. Diğer tarafta enflasyondan ziyade zayıf PMI verileri ve yavaşlayan ekonomik aktivite bugünlerde Avrupa Bölgesinin öncelikli sorunu diyebiliriz.
Amerika tarafına gelince istihdam piyasası dışındaki ekonomik verilerde bir miktar bozulma var. 2018 yılı 3. Çeyrekte yüzde 3.4 büyüyen ekonominin son çeyrek yüzde 2.4 büyümesi bekleniyor. Ancak vergi indirimlerinin olumlu etkisinin zamanla azalacağı biliniyordu. Bu duruma küresel ekonomik yavaşlama ve yapılan dört faiz artırımının göreceli etkisi eklenince 2018 son çeyrekte piyasalar gergindi. Ancak 2019 yılına pozitif bir başlangıç yapıldı. Sebepleri Amerika ile Çin arasında ticaret görüşmelerinde anlaşmaya varılacağı beklentisi, Amerikan Merkez Bankası’nın (FED) içeride ve dışarıda ekonomik aktiviteyi hesaba katarak faiz artırımların ara vermesi olarak sıralanabilir. Öte yanda ekonomi yavaşlayabilir tedirginliğine rağmen Amerika’nın diğer gelişmiş ülkelere kıyasla en iyi durumda olduğu anlaşılıyor. Bu tablo içerisinde Amerikan hisse senedi piyasasına gelen alımlar diğer gelişmiş ve gelişen ülke piyasalarına da olumlu yansıdı. Öteden beri söylediğimiz hisse senedi piyasalarının genel ekonomik eğilim üzerinde etkisi büyük ve bu dönemde hisse senedi piyasaları kendi haline bırakılmayacak kadar önemli.
Amerika ile Çin konusu muhtemelen Mart ayı sonunda iki ülke liderinin bir araya gelerek nihai anlaşmayı sağlaması ile piyasaları memnun edecek sonuca ulaşmış olacak. Bu süreçte beklentinin gerçekleşmiş olması hisse senedi piyasalarında bir miktar satışa sebep olabilir. Öte yanda gecikmeli olarak geliyor olsa da piyasada kimin en yaptığını gösteren derinlik (COT) raporuna göre güçlü Ocak ayı performansına göre fon uzun pozisyonlarının Ekim ayı yüksek seviyelerinde olmadığını görüyoruz. Bir başka deyişle kısa vadede olası gördüğümüz bir düzeltme hareketine karşı Amerikan hisse senedi piyasalarının gidecek yolu var. Güçlü yükseliş trendinde olduğu anlaşılan hisse senedi piyasaları kısa bir düzeltme ardından yoluna devam edebilir.
Haftaya başlarken Çin’in 2019 senesi için tarım ürünlerinde ek alım yapacağı beklentisi soya fasulyesi dışında etkili olmuşa benzemiyor. Bu hafta içindeki hareketi yakından takip etmek gerekiyor. Üreticilere önerilen ekstra bir hareketlilik ve alım dalgası olması korunma (hedge) amaçlı işlemler için fırsat olabilir.
Bakır Piyasası
Ticaret görüşmelerini etkisi gecikmeli olarak fiyatlara yansıyan bir başka emtia bakır oldu. İlk önce küresel ekonomik yavaşlama endişesi ile bakır hisse senedi piyasasındaki olumlu seyre iştirak edemedi. Ancak hem görüşmelerde ilerleme sağlanması hem de yeni teşvik paketleri ile ekonominin desteklenmesi bakır pozitif etki yarattı. Geçtiğimiz birkaç ayda Çin’in bakır ithalat rakamlarında düşüş sürüyor. Ocak ayı bakır ithalat rakamları Aralık ayına göre ve bir önceki senenin aynı ayına göre geriledi. Bakır stoklarında artışın Çin yeni yıl tatili nedeni ile olduğu biliniyor. Bu dönemde bir günde 64,391 ton artış yaşandı buna rağmen bakır stokları 2018 yüksek seviyesinin %29 altında seyrediyor. Diğer tarafta COMEX bakır stokları 2018 yüksek seviyesinin %70 altında ve LME bakır stokları %65 altında seyrediyor. Bu üç piyasanın toplamı 374,525 ton ve Mart 2018 yükseği 972,103 olarak görülüyor. Kısaca geçtiğimiz haftalarda stoklarda yaşanan artışa rağmen piyasada arz tarafında sıkışıklık sürüyor.
Geçtiğimiz haftada endüstriyel metal piyasasında öne çıkan ve hızlı bir yükseliş yapan bakır piyasası bu hafta hisse senedi piyasasının hareketine hassas olabilir. Özetle, arz/talep dengesine göre 2019 senesinde açık vermesi beklenen piyasa talep yönlü endişe bahane edilerek zaman zaman aşağı yönlü düzeltmeler yaşasa da yükseliş trendi sürüyor.
Arzu Toktay/Stratejist
NoorCM Menkul Değerler A.Ş