Bu yazı 06.05.2021 tarihinde İngilizce olarak kaleme alınıp çevrilerek bu sitede yayınlanmıştır. 
Tarımsal emtiaya yatırım yapmak için bazı tematik borsa yatırım fonları (ETF) bulunuyor. Bunlardan bazılarını daha önceki yazılarımızda incelemiştik. Şimdi, soya fasulyesi fiyatları son yılların zirvelerindeyken, bu incelemeyi emtiaya odaklı bir başka fonla devam ettirelim.
Soya fasulyesi bir yağlı tohum mahsulü. Üretilen soya fasulyesinin yaklaşık %85'i hayvan yemi olarak kullanılıyor. Kalanı ise direkt olarak insanlar tarafından tüketiliyor.
Yağlı tohum ezildiğinde, ortaya soya küspesi ve soya fasulyesi yağı çıkar. Archer-Daniels-Midland (NYSE:ADM) ve Bunge (NYSE:BG), soya fasulyesi işleyen en büyük şirketlerden.
ABD Tarım Bakanlığı'na (USDA) göre:
"İşlenmiş soya fasulyesi dünyanın en büyük hayvansal protein yemi kaynağı ve en büyük ikinci bitkisel yağ kaynağı. ABD dünyanın en büyük soya fasulyesi üreticisi ve en büyük ikinci ihracatçısı."
Dünyanın lider soya fasulyesi ihracatçısı Brezilya. Denklemin diğer tarafında, dünyanın en büyük nüfusuna sahip Çin bulunuyor. Çin, dünyada en çok soya fasulyesi ithal eden ülke konumunda. ABD'nin Çin'e yaptığı tarım ürünü ihracının yaklaşık %60'ını soya fasulyesi oluşturuyor.
Japon Otsuka Holdings'in (OTC:OTSKY) bir parçası olan Otsuka Pharmaceutical'a göre:
"Dünyanın en büyük soya fasulyesi üreticisi olan ABD, yılda yaklaşık 73 milyon tonluk üretim yapıyor. Ancak ülkenin nüfusu ortalama olarak yıllık kişi başına sadece 40 gram soya fasulyesi tüketiyor. Bu da Japonya'da ortalama bir kişinin günlük tüketiminin altında bir miktar."
Diğer bir deyişle, Batı diyeti soya fasulyesini Japonya ya da Çin kadar kullanmıyor. Çin, soya fasulyesine yönelik talebi ve dolayısıyla fiyatı etkiliyor. Çin aynı zamanda daha önceki çeyreklerde etkili olan domuz ateşi salgınının ardından domuz sürülerinde güçlü bir toparlanma kaydediyor. Bunun bir sonucu olarak, ülkenin soya küspesi bazlı hayvan yemlerine yönelik talebi arttı.
Tarımsal ETF'ler popülerleşmeden önce, yatırımcılar genellikle CME Group gibi vadeli işlem ve opsiyon piyasalarındaki soya fasulyesi türev sözleşmeleri üzerinden işlem yapmaktaydı. ETF'ler bu tarz emtiaya yeni (ve potansiyel olarak daha kolay) bir yatırım yolu getirdi.
Birçok finansal planlamacı, emtia yatırımının geleneksel hisse ve tahvil portföylerine çeşitlilik kazandırmaya yardımcı olacağını söyler. Bu bilgiyle birlikte, çeşitli yatırımcıların ilgisini çekebilecek bugünkü fonumuza bakalım.
Teucrium Soybean Fund
- Mevcut Fiyat: 23,37 dolar
- 52 Haftalık Aralık: 13,38 - 23,39 dolar
- Masraf Oranı: yıllık %2,34
Teucrium Soybean (NYSE:SOYB), yatırımcıların bir vadeli işlem hesabı açmaya gerek duymadan soya fasulyesi vadeli işlem sözleşmelerine erişimine imkan sağlıyor. Fon Eylül 2011'de işlem görmeye başladı ve yaklaşık 93 milyon dolarlık bir varlığı yönetiyor.
SOYB, Chicago Ticaret Kurulu'nda (CBOT) işlem gören (farklı vade dolum tarihlerine sahip) üç soya fasulyesi vadeli işlem sözleşmesinin performansını takip ediyor. Diğer bir deyişle, fon soya fasulyesi spot fiyatını takip etmiyor.
2021'de şimdiye dek, SOYB %20'ye yakın yükseldi ve şu an son yılların zirvelerinde işlem görüyor. Soya fasulyesi boğaları fonu yakından takip etmek isteyebilir ve düşüş alımları yapmayı düşünebilir. Ancak fonun yüksek bir masraf oranına sahip olduğu unutulmamalı.
Son olarak, vadeli işlem sözleşmelerine dayalı, emtia bazlı ETF'leri incelediğimiz her yazıda, okuyucularımıza vadeli işlem sözleşmelerine yönelik yatırımların (fon yoluyla olsa bile) oynaklık gösterebileceğini hatırlatıyoruz.
Çiftçiler ve tarım şirketleri vadeli işlem piyasalarını risklere karşı koruma sağlamak için kullanır. Bu yüzden, bu piyasalar önemli bir amaca hizmet eder. Ancak her emtia aynı zamanda kendine özgü karakteristiklere ve arz-talep özelliklerine sahiptir. Bu yüzden, yatırım yapmadan önce kendi detaylı araştırmanızı gerçekleştirmelisiniz.
"Rolling-over" (bir sonraki vadeye taşıma), "contango" ve "backwardation" gibi bazı konseptler, vadeli işlem sözleşmelerinin genel olarak nasıl davranışlar gösterdiğini anlamak için önemli. Vadeli işlem tacirleri sık sık bir sözleşmeyi başka bir sözleşmeye taşır. Yoksa emtiayı fiziksel olarak teslim almak ya da teslim etmek zorunda kalabilirler. Bu taşıma pozitif (backwardation piyasalarında) ya da negatif (contango piyasalarında) taşıma getirisi yaratır.
Basit olarak, backwardation genellikle talebin arzı aştığı, yani piyasaların ürünü hemen istedikleri anlamına gelir. Bu yüzden, soya fasulyesi piyasasında bir backwardation mevcutsa, çiftçiler ürünlerini gelecekteki bir tarih yerine bugün satmayı isterler ve soya fasulyelerini gelecekte bir tarihte satmak için stoklamayı tercih etmezler.
Bloomberg'e göre, soya fasulyesi de dahil olmak üzere emtia keskin bir backwardation piyasasında. Bu yüzden, mevcut talep fiyatları yükseltmeyi sürdürebilir. Ancak potansiyel yatırımcılar küresel arz ve talep arasındaki dengeyi yakından takip etmeli.
Not: Yukarıda bahsedilen finans ürünleriyle ilgileniyor ancak bu ürünleri bölgenizde bulamıyorsanız aracı kurumunuz ya da finansal planlamacınızla iletişime geçmek isteyebilirsiniz.
Herhangi bir soru ya da görüşünüz için benimle iletişime geçebilirsiniz.
Editörün Notu: İncelenen her varlık tüm bölgesel piyasalarda mevcut olmayabilir. Size uygun olabilecek benzer finansal araçlar bulabilmek adına lütfen yetkili bir aracı kurum ya da finans danışmanıyla iletişime geçin. Bu içerik sadece bilgi amaçlıdır. Herhangi bir yatırım kararı vermeden önce kendi detaylı araştırmanızı yapmanız gerekir.