Fed'in Faiz Oranlarını Düşürmesi Piyasaları Nasıl Etkiler?

Fed, Temmuz 2024'te, üst üste 8. toplantıda Federal fon oranını beklentilerle uyumlu olarak 23 yıllık zirve olan %5,25-%5,50'de tuttu. Politika yapıcılar, hâlâ biraz yüksekte kalsa da %2 enflasyon hedefine doğru bazı ilerlemeler kaydedildiğini belirtti. Ayrıca, son göstergeler ekonomik faaliyetin sağlam bir hızda genişlemeye devam ettiğini gösteriyor. İş kazanımları yavaşladı ve işsizlik oranı yükseldi ancak hâlâ beklentiden düşük kalmaya devam ediyor. ABD Merkez Bankası, istihdam ve enflasyon hedeflerine ulaşma risklerinin daha iyi bir dengeye oturmaya devam ettiğine karar verdi. Başkan Powell, düzenli basın toplantısında, enflasyon beklentiler doğrultusunda aşağı doğru hareket ederse Eylül ayında bir indirimin gündeme gelebileceğini ve Fed'in bu yıl oranları birkaç kez düşürebileceği veya hiç düşürmeyebileceği senaryoları hayal edebileceğini söyledi. 

Faiz oranındaki bir değişikliğin yaygın bir ekonomik etki yaratması genellikle en az 12 ay sürse de borsaların olası bir değişikliğe tepkisi genellikle daha hızlı olur. Piyasalar genellikle faiz oranlarındaki değişikliklere ilişkin gelecekteki beklentileri fiyatlamaya ve FOMC'nin eylemlerini tahmin etmeye çalışır.

Peki, Fed'in olası bir faiz indirimi piyasaları nasıl etkiler? Hisse senetleri, tahviller, altın ve nakit nasıl bir performans sergiler ona bakalım...

Hisse Senetleri (US-30): ABD Merkez Bankasının faiz oranlarını düşürmeye başlamasından sonraki 12 ayda, ABD hisse senetlerinin ortalama getirisi enflasyondan %11 önde olmuştur. Hisse senetleri ayrıca devlet tahvillerinden ortalama %6 ve şirket tahvillerinden ortalama %5 daha iyi performans göstermiştir. Hisse senetleri, durgunluk önlenebilirse bunu tercih eder, ancak durgunluk olsa bile genellikle hisse senedi performansları durgunlukla iyi başa çıkmıştır. Bu getiriler, 22 döngünün 16'sında ABD ekonomisinin kesintiler başladığında zaten resesyonda olması veya 12 ay içinde resesyona girmesi göz önüne alındığında hisse senetlerinin genelde faiz indirim döngülerinden faydalandığını ve iyi bir performans gösterdiğini ortaya koyuyor. Aşağıdaki resimde de göreceğiniz gibi İstatistikler gösteriyor ki 1929'dan bu yana süregelen tüm faiz indirimlerinin sadece 5' inde hisse senetleri faiz indirimlerinden zarar görmüş. Daha düşük faiz oranlarının özel kazananları, kamu hizmetleri ve gayrimenkul yatırım ortaklıkları (REIT'ler) gibi temettü ödeyen sektörlerdir. Ayrıca, istikrarlı nakit akışlarına ve güçlü bilançolara sahip büyük şirketler daha ucuz borç finansmanından faydalanır.



Tabloya bakıldığında büyük istisnalar var ve durgunluk elbette hoş karşılanan bir şey değil; ancak borsa yatırımcıları için hiçbir zaman aşırı korkulacak bir şey de olmadı. Resesyon olmadığında ilk 12 ayda ortalama enflasyondan %17 daha iyi kazanç sağlayan hisse senedi piyasası resesyon olduğunda bile enflasyondan ortalama %8' lik daha iyi bir yükseliş göstermiş. Düşük faiz ortamında, yatırımcıları daha yüksek getiri arayışına yöneldiği için burdaki likidite artışı hisse senedi piyasalarını canlandırabilir. Ayrıca şirketler düşük faiz oranlarından yararlanarak borçlanma maliyetlerini düşürebilir ve bu durumda da şirketler büyüme projelerini daha rahat finanse edeceği için hisse senedi getirilerini olumlu yönde etkileyebilir.

Tahviller (ABD 10 Yıllık T-Note Vadeli İşlemleri): Tahvil fiyatları ile faiz oranları arasında ters bir ilişki vardır: faiz oranları arttıkça tahvil fiyatları düşer (ve tam tersi). Tahvilin vadesi ne kadar uzun olursa, faiz oranındaki değişikliklere göre o kadar fazla dalgalanır. Gelir odaklı yatırımcılar için, Federal fonlama oranındaki bir düşüş, faizden para kazanma fırsatının azalması anlamına gelir . Bu durumda da yeni ihraç edilen hazine bonolarının getirisi ve yıllık gelirleri azalacaktır. Faiz oranlarındaki bir düşüş, yatırımcıları tahvil piyasasından hisse senedi piyasasına para aktarmaya teşvik edecektir. Yeni sermaye akışı, hisse senedi piyasasının yükselmesine neden olur. Ancak tahvil yatırımı, durgunluk meydana gelirse yani resesyon olursa daha iyi performans gösterme eğilimindedir. Faiz indirimi iile birlikte resesyon olması durumunda tahviller genellikle güvenli liman alımlarından (özellikle devlet tahvilleri) faydalanırlar, bu da getirileri düşürür ve tahvil fiyatlarını yükseltir. Ancak durgunluk önlendiğinde de bu kez şirket tahvilleri iyi performans göstermişlerdir. Ekonomik açıdan resesyonun olmadığı daha iyimser bir senaryoda, şirket tahvilleri ortalama olarak devlet tahvillerinden daha iyi performans göstermiştir. Hisse senetleri ve tahviller için tarihsel getiri resesyonun durumuna göre  değişmekle beraber daha iyi bir performans gösterme eğilimindedir, ancak her ikisi de Fed'in faiz oranlarını düşürmeye başlamasıyla birlikte iyi performans gösterme eğiliminde olmuştur. Yukarıda ki tabloda da göreceğiniz gibi tahvil piyasası faiz oranları düştüğünde hisse senedine göre enflasyon karşısında da az bir getiri elde edilmesine neden olsa da yinede %5-7 arasında ortalama bir getiri elde edilmesini sağlar. Özellikle şirket ve devlet tahvilleri resesyon olması durumunda %7 ortalama getiri vadederken, resesyon olmaması durumunda da ise bu getiriler daha fazla düşmekle birlikte şirket tahvilleri kamu tahvillerine göre daha fazla getiri sunmaktadır.

Döviz (USD) Kurları: Fed'in faiz politikaları döviz kurları üzerinde de güçlü etkiler yapar. Fed’in faiz oranlarını indirmesi doların değerini aşağı çeker. Bu durum, Amerikan ürünlerini uluslararası pazarlarda daha rekabetçi kılarken, ABD’nin ticaret açığını azaltma potansiyeli taşır. Ancak diğer ülkeler de karşı hamle yaparak kendi para birimlerini koruma amacıyla faiz politikalarını revize edebilirler. Fed'in faiz oranlarını düşürmesi uluslararası sermaye hareketlerini de doğrudan etkiler. Düşük faiz oranları, ABD' den gelişmekte olan ülkelere doğru bir sermaye akışını teşvik ederken gelişmekte olan ülkelerden sermaye çıkışlarını düşürür. Bu durum, gelişen ülkelerde döviz kurlarında daha az dalgalanmaya sebep olarak finansal piyasalarda ki oynaklığın düşmesine de yardımcı olur.

Altın: Faiz oranları, altın fiyatlarını önemli ölçüde etkiler. Genel olarak, faiz oranları yükseldiğinde yatırımcılar getiri sağlamak amacıyla tahvil gibi faiz getiren enstrümanlara yönelir, bu da altına olan talebi azaltır ve altın fiyatlarının düşmesine neden olur. Ancak tam tersine, faiz oranlarının düşmesi genellikle altın fiyatlarının yükselmesine yol açar çünkü düşük faiz oranları, getirisi olmayan altını daha cazip hale getirir. Özellikle faiz oranlarında düşüşe gidildiği ilk dönemlerde resesyon ihtimalinin artması ve piyasalara güvenin azalması gibi durumlarda altına olan talep daha fazla artar. Nitekim son 2 haftadır hem carry trade hemde ABD tarafında resesyona işaret eden verillerin gelmesi piyasalara olan güvenin azalmasına sebep olduğu için altına olan talebi daha da fazla arttırdı. 

Nakitte Kalmak: Nakitte durmak faiz oranları düşmeye başladığında genelde çok akıllıca olmayabilir. Yalnızca geçiş dönemlerinde ve belirsizlerde nakitte kalmak faydalıyken diğer durumlarda genellikle iyi bir seçenek değildir. Zaten yukarıda ki tabloda da gördüğünüz gibi nakitte kalmak genelde en az getiriyi elde etmenize sebep olur.

Sonuç olarak genel bir değerlendirme yapacak olursak Amerikan Merkez Bankası Fed'in eylül ayında faiz oranlarını düşürmeye başlamasıyla birlikte 2025 yılı borsa ve altın yatırımcıları için iyi bir yıl olabilir. Ancak faiz indirimleri ile birlikte resesyon olması durumunda tahviller ve altın daha iyi ve daha risksiz bir getiri vadedecektir.