Fed Mayıs ayı için sürpriz yapmayarak tam da piyasanın beklediği gibi faizi 50 bp artırarak federal fon oranını 0,75 - 1,00 aralığına yükseltti. Tabii ki gözler Powell’daydı. Piyasa Powell’ın konuşmasında merak ettiği 3 önemli sorunun yanıtını aradı. Şimdi gelin o soruların yanıtları ne olmuş onlara bir bakalım.
Soru 1: Başta Haziran toplantısı olmak üzere önümüzdeki toplantılarda 75 bp’lik bir artış olacak mı?
Son bir haftalık sürede piyasada Fed gerginliği had safhadaydı. Aslında piyasanın gerginliği dünkü toplantı ile ilgili değildi. Çünkü Powell 2 hafta önce IMF panelinde yaptığı konuşmasında Mayıs’ta 50 bp’lik artışın masada olduğunu söylemiş ve Mayıs toplantısından sonra “daha hızlı” hareket etmenin uygun olacağını, haliyle Mayıs sonrasında 50 bp’lik artıştan daha yüksek artışlara gerek olabileceği minvalinde bir açıklama yapmıştı. İşte bu nedenle piyasa bundan sonraki süreçte 75 bp’lik faiz artışı (ya da artışları) gelir mi bunu çok merak ediyordu. Dün soru cevap kısmında bu soru Powell’a soruldu. Powell Fed’in 75 bp’lik faiz artırımını aktif olarak düşünmediğini söyleyerek 75 bp’lik artışın üstünü çizdi. Önümüzdeki iki toplantı için de 50 bp’lik artış gelebileceğinin de sinyalini verdi. Haliyle piyasa derin bir nefes aldı. Çünkü çok daha yüksek faiz artışlarının şimdilik gündemde olmadığı anlaşılmış oldu. Hemen şunu söyleyeyim, dün akşam beklentilerden daha güvercin bir Powell vardı. Çünkü piyasa dün akşam Powell’dan “daha hızlı hareket etmeliyiz, haliyle 75 bp’lik bir artış bizim için bir olasılıktan daha fazlası” minvalinde bir sözlü yönlendirme bekliyordu.
Beklenenden daha güvercin bir Fed olmasının bir diğer nedeni de bilanço küçültümü ile ilgili. Piyasa bilanço küçültümüne 95 milyar dolarlık bir azaltım ile başlanabileceğini beklerken ilk 3 aylık sürede azaltımın beklenenin yarısı kadar olan 47,5 milyar dolar ile başlanacağı anlaşıldı. 3 ay sonrasında Fed bu oranı 95 milyar dolara yükseltecek. Böylelikle bilanço bu sene yaklaşık 520 milyar dolar civarında azaltılmış olacak. Oysa toplantı öncesi bu sene Fed’in 1 trilyon dolarlık bir azaltıma gideceği yönünde hâkim bir beklenti vardı.
Soru 2: Fed yıl sonuna kadar faizleri hangi düzeye kadar artırmayı planlıyor? Bu noktada “nötr faiz oranı” ile kastedilen oran kaç?
21 Mart ile başlayan süreçte Fed yaptığı sözlü yönlendirmelerle piyasada çıtayı oldukça yükseltti diyebiliriz. Haliyle piyasa Fed’in daha ne kadar şahinleşebileceği konusunda çok endişeliydi. Bu noktada Fed’in nötr faiz oranı olarak nitelendirdiği “enflasyonu azaltan ama ekonomik büyümeye zarar vermeyen” faiz oranının kaç olacağı konusunda belirsizlik ve tedirginlik piyasa fiyatlamalarını olumsuz etkileyen önemli bir etkendi. Fed kararından önce piyasa %52 olasılıkla bu oranın sene sonunda %3 - %3,25 aralığında olacağını fiyatlıyordu. Ama bu fiyatlamaya rağmen sene sonunda faizin %4’lere kadar yükselebileceği yönünde kötümser beklentiler ve dillendirmeler de yok değildi. Elbette ki bu da Powell’a dün akşam sorulan sorular arasındaydı. Powell nötr faiz oranının ne olacağı hakkında kesin bir şey söylenemeyeceğini dile getirdi. Aslında o kısmı oldukça muğlak bıraktı diyebiliriz. Powell sonrası piyasada ağırlıklı olarak sene sonu faiz düzeyinin %2,75 - %3 aralığında olacağı fiyatlanıyor.
Soru 3: Fed faiz artırım sürecinde yumuşak iniş yapabilecek mi? Yani artan faizler ekonomide resesyon yaratmadan enflasyon ile mücadele edilebilecek mi?
Bir önceki faiz toplantısı sonrası yani 16 Mart akşamı Powell faiz artırım sürecinde ABD ekonomisinin yeterince güçlü olması nedeniyle ekonominin kesinlikle resesyona girmeyeceğini söylemişti. Powell’ın bu söylemi resesyonu gereğinden fazla hafife aldığı sebebiyle çokça eleştirilmişti. Çünkü piyasa geçmiş tecrübelere ve aynı zamanda ekonominin içinde bulunduğu bağlam da dikkate alındığında resesyon olasılığını bir hayli yüksek görüyordu. Bu noktada Powell’ın bu toplantıda ne söyleyeceği çok merak ediliyordu. Powell dün akşam 16 Mart akşamına göre resesyon konusunda biraz daha temkinliydi. Konuşmasında yine ABD ekonomisinin çok güçlü olduğunu ama resesyon yaratmadan enflasyonu düşürmenin da çok kolay olmayacağını söyledi. Bu konuda iyi bir şansa sahibiz açıklaması yaptı. Bana kalırsa resesyon konusunda daha temkinli bir Powell vardı karşımızda. Piyasa bunu da olumlu fiyatladı diyebiliriz.