Enflasyona Büyük Bakalım

TÜİK verilerine göre Türkiye’de Haziran ayında TÜFE %0,27 oranında düşüş gösterdi ve enflasyon geçen yılın Ağustos ayından sonra ilk kez sıfırın altında gerçekleşti. Yıllık enflasyon 0,82 puan azalarak %10,90’a gerilerken, yıl başından bu yana birikimli enflasyon ise %5,89 düzeyinde.

Verinin detayı incelendiğinde bazı kalemleri baz aldığımızda karşımıza çıkan görüntü özellikle lokanta ve otel fiyatlarındaki yükseliş olmakta. Bunula birlikte eğitim kalemi içerisinde de aylık bazda yükseliş %1,05 düzeyinde. Enflasyon sepetinde %21,77 ağırlığı olan gıda ve alkolsüz içeceklerde ise %1,06 düşüş görülmekte ve enflasyonu aylık bazda 0,23 puan aşağı çeken ana etken olmakta. Buraya kadarki kısım tamamen kısa vadeli bir bakış sunuyor. Biraz daha büyük resme bakalım. Bilindiği üzere TÜFE 2003 yılı baz fiyatları kullanılarak hesaplanıyor. Bu durumda enflasyondaki ana kalemlerin 2003 yılından bu yana değişimini aşağıdan takip edebiliriz. Aşağıdaki radar grafikte merkezden uzaklaşıldıkça 2003 yılından bu yana fiyatların daha hızlı arttığı kalemleri izliyoruz. Örneğin, uzun süredir üzerinde tartışılan alkollü içecekler ve tütün grubunda 2003 – 2017 Haziran dönemindeki fiyat değişimi yaklaşık 5,9 kat büyüklüğünde. Çok tartışılmasa da sürekli gündemde tutmaya çalıştığımız bir diğer konu da lokanta ve oteller grubunda. Ağırlığı gıda fiyatlarının yaklaşık 3’te 1’ine denk gelirken, lokanta ve otel fiyatlarındaki 2003 – 2017 Haziran arası değişim 4,57 kat. Türkiye ortalamasında ise aynı dönemde fiyatlar ortalamada 3,09 kat artmış durumda.

Sonuç: Enflasyonda Yılın İlk Zirvesini Geride Bıraktık
Yıllık enflasyonda Nisan zirvesinden düşüş başladı ve Şubat ayından sonraki en düşük seviyedeyiz. Tahminlerimiz yılın üçüncü çeyreğinde Ağustos ve Eylül aylarında ikinci bir zirve daha görülebileceği yönünde fakat bu zirve Nisan’daki kadar yüksek olmayacak. Bununla birlikte Yılın son çeyreğinde ise kademeli olarak enflasyonda düşüşün devam edeceğini öngörmekteyiz. Özellikle son çeyrekteki baz etkisi enflasyonda düşüşte katkı sağlayacaktır. Yıl sonu beklentimizi ise Haziran ayı beklenti anketi medyan değeri olan 9,50’nin üzerinde oluşturduk. Yıl sonu beklentimiz %10 etrafında seyrediyor. Rakamlar gösteriyor ki sadece gıda fiyatları ile değil, politika yapıcıların turizm sektöründeki fiyatlara da müdahale etmesi gerekiyor. Geçtiğimiz iki yıl boyunca turizm sektörü fiyatlarını uzun süre gündeme getirdik. Bu konuda ise gıda komitesine benzer şekilde bir turizm komitesi oluşturulması önerimzi koruyoruz.