Bu yazı Investing.com için özel olarak kaleme alınmıştır.
- Enflasyon kontrol altına alması zor bir durum olabilir
- Pamuk son yılların en yüksek zirvesine doğru patlama yaparak, on yıl önceyi hatırlattı
- Kereste tarihi zirvesine yakın bir noktaya geri döndü
- Tahvil piyasası da bir enflasyon işareti veriyor
- İpuçları için hammadde fiyatlarını takip edin
Ağustos 2020'de, FED enflasyon beklentilerine yönelik hafife alınmayacak bir değişim yaptı. Merkez bankası yıllardır enflasyon için %2'lik bir hedef belirlemişti. FED'in değişikliğiyle birlikte %2 hedefi, ortalama %2'ye dönüştü. FED kesin çizgisinden geri adım atarak, enflasyon baskılarında artışı destekleyecek bir hamle yaptı. Enflasyon geçtiğimz yıllarda %2'lik hedefin çok altında seyrettiği için, FOMC'deki oy hakkına sahip üyeler enflasyonun %2'nin üzerine çıkacağı uzun bir döneme izin vereceklerinin sinyalini verdi.
Enflasyonu ölçmek bir bilimden çok, bir sanat. FED'in enflasyon formülü, en iyi ihtimalle subjektif olarak tanımlanabilir. Küresel salgının bir riskten kaçış dönemine yol açmasıyla birlikte varlık fiyatlarının Mart ve Nisan 2020'de yaşadıkları düşüşten bu yana, emtia fiyatları yükselişteydi.
Pamuk ve kereste, vadeli işlemler piyasasında işlem gören hammaddeler. Pamuk Mart sonu ve Nisan başlarında yakın tarihli ICE vadeli işlem sözleşmelerinde pound başına 48,35 sente kadar geriledi ve fiyat 2009'dan bu yana en düşük seviyesini gördü. İnşaat sektörünün önemli materyallerinden biri olan kereste ise Nisan ayında 251,50 dolara geriledi. Bir yıldan kısa bir süre içinde pamuğun fiyatı neredeyse iki katına çıkarken, kereste fiyatları dört kata yakın yükseldi—bu da enflasyon baskılarının artışta olduğunun bir işareti.
Enflasyon kontrol altına alması zor bir durum olabilir
ABD merkez bankası enflasyon baskılarının bir patlama yapma yerine yavaş yavaş artacağına yönelik bir beklentiyle hareket ediyor. Tarih boyunca, enflasyonun aşırı yükseldiği sayısız dönem yaşandı. Bunun belki de en ciddi örneği, Alman markının değerini ABD doları karşısında çöküşe geçiren Birinci Dünya Savaşı'nın ardından Almanya'da görüldü. 1922 yılının başlarında, 160 mark bir dolara eşitti. Kasım 1923 itibariyle, bir ABD dolarının değeri tam 4,2 trilyon marka yükseldi. Bugün ise, yıllık yaklaşık yüzde on milyonla Venezuela dünyadaki en yüksek enflasyon oranına sahip.
Enflasyon ivme kazanmaya başladığında; ekonomide hızlı, aşırı ve kontrol dışı genel fiyat artışı olarak tanımlanan hiperenflasyon riski ortaya çıkar. Bu koşullarda fiyat artışı genellikle aylık %50'nin üzerindedir.
Hiperenflasyon ekonomik ve siyasi koşullarda yıkıcı etkiler yaratabilir. Para arzını artırmak, bu koşulları oluşturan talep eflasyonuna yol açabilir. Toplam talep toplam arzı aştığında ya da çok fazla paraya karşılık çok az ürün olduğunda, sonuç talep enflasyonudur.
FED yükselen enflasyonu kısa vadeli faiz oranları ve diğer para politikası araçlarıyla kontrol altında tutabileceğini varsayıyor. Ancak enflasyon bir kez yükselmeye başladığında hız kazanabilir ve fiyatlardaki yükselişin kontrol edilmesini ya da durdurulmasını zorlaştırabilir. Merkez bankasının kendisini enflasyon baskılarını faiz oranı artırımlarıyla kontrol altına alma çabası içinde bulması her zaman mümkün ve bu süreç kontrolden çıkabilir.
Geçtiğimiz aylarda, birçok emtianın fiyatının yükseldiğine tanık olduk.
Pamuk son yılların en yüksek zirvesine doğru patlama yaparak, on yıl önceyi hatırlattı
Pamuk vadeli işlemleri piyasası, borsalarda işlem gören diğer birçok piyasaya kıyasla çok daha düşük bir likiditeye sahip. Ancak pamuk elbise, nevresim ve diğer birçok ürünün imalatında kullanılan önemli bir tarım ürünü. Nisan 2020'de, en yakın ay pamuk vadeli işlem fiyatı Nisan 2009'dan bu yana en düşük seviye olan 48,35 sente geriledi. 2021 başında ise, fiyat pound başına 80 sentin üzerine çıktı.
Tüm grafikler için kaynak: CQG
Aylık grafikte görüldüğü şekilde, pamuğun fiyatı 12 Şubat'ta 87,33 sentlik bir zirveye, on ay önceki fiyatın %80 üzerine ulaştı. Pamuk bu dönemde daha yüksek zirve ve düşükler kaydetti ve geçtiğimiz haftanın sonu itibariyle Ağustos 2018'den bu yana en yüksek seviyesinden işlem görüyordu.
Merkez bankası ve hükümetin teşvik politikaları pamuk fiyatını en son 2008 - 2011 arasında, küresel mali krizin ardından yükseltmişti. Bu dönemde pamuk 36,7 sentten 2,27 dolarlık rekor bir zirveye ulaşmıştı.
Nisan 2020'den bu yana pamuk satın almak için gereken miktarın giderek artmasıyla birlikte, pamuğun yükselişi enflasyon baskılarının ivme kazandığına yönelik bir işaret olabilir.
Kereste tarihi zirvesine yakın bir noktaya geri döndü
Kereste ise, pamuktan bile daha düşük likiditeye sahip bir vadeli işlemler piyasası.
Ancak kereste yeni ev yapımlarında, ev tamiratında, altyapı inşaat ve yenilemelerinde kullanılan önemli bir materyal.
Grafikte görüldüğü şekilde, kereste vadeli işlemleri teşvik ve likiditenin ABD dolarının alım gücünü zayıflatmasıyla birlikte 2009 başındaki 137,90 dolardan 2011'de 325,20 dolarlık bir zirveye yükseldi. 2020'de ise, kereste vadeli işlemlerinin fiyatı Nisan'da 1.000 BF (kereste ölçü birimi) başına 251,50 dolara gerilerken, Eylül 2020'de ise 1.000 dolarlık rekor bir zirveyi gördü. Ekim'de 490,80 dolara doğru bir gerilemenin ardından, kereste yeniden yükselişe geçti ve geçen haftanın sonu itibariyle 980 doların üzerindeydi.
Kereste ve pamuk, vadeli işlemler borsalarında işlem gören ham petrol, bakır, tahıl ve diğer birçok hammaddeden çok daha düşük likiditeye sahip piyasalar. Likidite eksikliği aşağı ve yukarı yönde fiyat hareketlerinin daha da artmasına neden olabilir. Görülen bu kayda değer ralliler ise, enflasyon baskılarının yükselişte olduğunun bir işareti. Artık bu ürünleri satın almak on ay önceye kıyasla daha maliyetli ve iki piyasa da hala yükseliş trendinde.
Tahvil piyasası da bir enflasyon işareti veriyor
Tahviller faiz oranlarıyla zıt bir şekilde hareket ettikleri için en iyi enflasyon indikatörü olabilir. FED kısa vadeli faiz oranını belirliyor olsa da, oranları getiri eğrisinde piyasa belirliyor. FED'in parasal gevşeme programı da her ay 120 milyar dolar değerinde tahvil alımları yoluyla uzun vadeli faiz oranlarını düşük tutmaya yönelik bir girişim.
Ancak piyasa güçleri, merkez bankasının borçlanma ve harcamaları teşvik etmek ve tasarruftan caydırmak için kullandığı para politikası aracına rağmen tahvil fiyatlarını düşürerek, getiri oranlarını yükseltmeye devam ediyor.
ABD 30 yıllık Hazine tahvili vadeli işlem sözleşmesi haftalık grafiği, Ağustos 2020 başlarından bu yana oranlardaki artışla birlikte bir düşüş trendi gösteriyor. Ekim 2020 ortasında sözleşme Haziran 2020 düşük seviyesi olan 172-17'deki ilk teknik destek seviyesinin altına indi. 2021 başlarında ise, Mart 2020 düşük seviyesi olan 169-09'daki bir sonraki destek seviyesi kırıldı. 30 yıllık tahvil vadeli işlemleri geçen hafta 165-28'e kadar geriledi ve düşük seviyeye yakın bir noktada kapanış yaptı. Bir sonraki teknik destek, 155-05'te. Tahvilin getiri oranlarındaki yükseliş, enflasyon baskılarındaki artışın bir işareti.
İpuçları için hammadde fiyatlarını takip edin
Mart ve Nisan 2020'den bu yana fiyatları artan emtia sadece pamuk ve kereste değil. Küresel ekonominin bir göstergesi olan bakır, Mart'taki 2,0595 dolardan 3,8050 dolarlık bir zirveye ulaştı ve geçen haftayı 3,7880 doların üzerinde tamamladı. WTI ham petrol Nisan 2020'deki eksi 40,32 dolardan Cuma günü yaklaşık 59,50 dolara yükseldi ve 12 Şubat'ta zirveye yakın bir seviyedeydi. Brent ham petrol ise geçen haftanın sonu itibariyle varil başına 62,43 dolardaydı. Mısır ve soya fasülyesi fiyatları da Nisan ayında 3,0025 ve 8,0825 dolar seviyelerine kadar gerilemişti ve 12 Şubat'ta 5,3875 ve 13,72 dolar seviyelerinden işlem gördü.
Enerji, endüstri ve tarım ürünlerinin fiyatlarında geçtiğimiz on ay içinde ciddi artışlar görüldü. Bu sektörlerin tamamında trend hala yukarı yönde ve tahvil piyasası teknik destek seviyelerinin altına geriledi. FED enflasyon baskılarını destekliyor, ancak beklediklerinden yüksek bir enflasyonla karşı karşıya kalabilirler.
Bu emtia fiyatlarını takip edin. Kazanımların devam etmesi, büyüyen para arzının merkez bankasının kontrolünden çıktığının işaretini verecektir.