Bu yazı Investing.com için özel olarak kaleme alınmıştır. 
- Değerli metaller için müthiş bir yıl
- Enerji geri dönüş yaptı
- Tarımsal emtia uçuşa geçti
- Endüstriyel metallerde yükseliş
- Trendlerin devam etmesi için üç sebep
Eski "Mart aslan gibi gelir ama kuzu gibi gider" deyişi, kuzey yarım küredeki dönemsel faktörlere atıfta bulunuyor. Mart kış soğuklarıyla başlar ve genelde ilkbaharın ısıtan rüzgarlarıyla sonlanır. "Aslan/kuzu" deyimine yönelik en eski yazılı referans İngiliz yazar Thomas Fuller'in 1732 tarihli "Antik ve Modern Bilge Cümleler ve Nükteli Sözler" eseridir.
2020'deki emtia piyasası için Mart ve Nisan düşüş eğilimli bir aslan olarak geldi ve yükseliş eğilimli bir kuzu olarak sonlandı. Yılın sonuna doğru gelirken, birçok emtia 2021'e yükseliş moduyla girmeye hazırlanıyor.
Ancak okuyucularımız boğa piyasalarının çok nadiren düz bir çizgide hareket ettiklerini unutmamalı. Düzeltmeler istisna yerine, normlardır.
2008 küresel mali krizi 2020 salgınından çok farklı bir durumdu. Ancak merkez bankalarının ve hükümetlerin ekonomik etkilere yönelik attıkları adımlar ikisinde de aynı oldu. Tek fark, 2020'deki likidite ve teşvik miktarının 2008'e göre çok daha yüksek bir seviyede olmasıydı.
2008'den 2012'ye dek, emtia fiyatları son yıllarının ya da tarihlerinin en yüksek seviyelerine yükseldi. Bu yükselişin arkasında artan para arzıyle birlikte, likidite ve teşvikler sebebiyle para birimlerindeki zayıflama vardı. 2008 eğer 2020 için bir model ise, ham madde fiyatlarının önümüzdeki yıllarda da benzer bir çizgiyi takip etmelerini beklemeliyiz. Bu yükseliş eğiliminin ortaya çıkışını şimdiden birçok emtia sektöründe gördük. Önümüzdeki yıllarda bu kuzu, koşan bir boğaya dönüşebilir.
Değerli metaller için müthiş bir yıl
COMEX ve NYMEX vadeli işlemler borsalarında işlem gören dört değerli metal 2019'un sonundan bu yana ciddi bir yükseliş kaydetti. Yakın tarihli altın vadeli işlemleri 30 Aralık 2019'u 1.520 dolarda kapatırken, 24 Aralık'ı 1.880 dolarda kapatarak %23,7'lik bir artış kaydetti.
Gümüş 2020'de şimdiye dek 17,90 dolardan 25,90 dolara yükselerek %44,7 değer kazandı. Paladyum 1.912,10 dolardan 2.330 dolara %21,9 yükselirken, platinyum vadeli işlemleri %6,7'lik artışla 965,10 dolardan 1.030 dolara yükseldi. Gümüş vadeli işlemler piyasası yükselişin en önündeydi ancak engebeli bir yol izledi.
Tüm grafikler için kaynak: CQG
Aylık grafiğin gösterdiği şekilde, gümüş Mart'ta 11,74 dolara gerileyerek 2009'dan beri en düşük seviyesini gördü. Volatil değerli metal sonrasında geri dönüş yaparak Ağustos başında 29,915 dolara, 2013'ten beri en yüksek seviyesine ulaştı.
Gümüş 24 Aralık'ta, yılın en düşük yerine en yüksek seviyesine çok daha yakındı ve yükseliş trendi de 2021'de devam edecek gibi görünüyor.
Değerli metallerin tümü yeni yıla arkalarında boğa rüzgarlarıyla giriyor.
Enerji geri dönüş yaptı
2020 enerji emtiasının lider iki ismi olan ham petrol ve doğal gaz için aşırı dalgalı bir yıl oldu. Küresel salgın petrol talebinin buharlaşmasına neden olarak, NYMEX WTI ham petrol vadeli işlemlerinin Nisan ayında ilk kez sıfırın altında fiyatlandırılmasına neden oldu. Ham petrol 2019'u varil başına 61,21 dolarda kapatmıştı. Dört ay sonra, fiyat 100 doların üzerinde düştü.
Aylık grafik, yakın vadeli Mayıs sözleşmesinin 20 Nisan'da varil başına eksi 40,32 dolara düşüşünü ortaya koyuyor. Stoklarda kapasite olmaması ve uzun pozisyon sahiplerinin emtiayı depolayacak alan bulamayarak ellerindeki emtiayı her fiyattan satmak zorunda kalmasıyla birlikte WTI ham petrolü daha önce görülmemiş bir seviyeye geriledi. Brent ham petrol ise 20 Nisan'da, kendisi için bu yüzyılın en düşük seviyesi olan varil başına 16 dolara düştü.
WTI Nisan'daki yıkımdan toparlanmanın ardından 24 Aralık'ta varil başına 48,23 dolardan işlem görüyordu. Ancak fiyat hala 2019 sonuna kıyasla %21,2 düşmüş durumda. 24 Aralık itibariyle 51,29 dolarda olan Brent ham petrol de, 2019 sonundaki 66 dolarlık kapanış fiyatının hala %22,3 altında. Ham petrol 2020'nin sonunda yükselişine devam ediyordu, ancak enerji emtiasının fiyatı talepte küresel salgın kaynaklı zayıflığı hala yansıtıyor. Virüs salgınının sona ermesi muhtemelen ham petrol fiyatlarını yükseltecektir. ABD'de Seçilmiş Başkan Biden'ın yönetimi döneminde enerji politikalarında yaşanacak değişimle birlikte ABD petrol üretimindeki düşüş de petrol piyasası için bir boğa faktörü olacaktır.
Doğal gaz Haziran sonunda 1995'ten bu yana en düşük seviyesine düştü. Geçtiğimiz 30 yılda, NYMEX doğal gaz vadeli işlemleri mmBtu başına 1,02 dolarlık bir diple 15,65 dolarlık bir zirveyi görmüştü. Haziran sonunda fiyat 1,432 dolara düşerek dibe 41,2 sent kadar yaklaştı.
Çeyreklik grafik Haziran'da yaşanan düşüşü gösteriyor. Temmuz ayında, Warren Buffett'nin yatırım şirketi Berkshire Hathaway (NYSE:BRKa) Dominion Energy (NYSE:D) şirketinin doğal gaz ulaştırma ve boru hattı varlıklarını 10 milyar dolara satın alacağını açıkladı. Bu alım Berkshire'ın eyaletler arası ulaştırmadaki kontrolünü %8'den %18'e çıkardı.
Buffett'nin güven oyu, Meksika Körfezi'nde yaşanan fırtınalar ve Ekim sonunda görülen erken soğuklar NYMEX yakın tarihli vadeli işlem sözleşmesinin fiyatını Ocak 2019'dan beri en yüksek seviye olan 3,396 dolarlık bir zirveye taşıdı. 2019'u 2,183 dolarda kapatan doğal gaz, 24 Aralık 2020'deki mmBtu başına 2,518 dolarlık fiyatıyla %15,3 yükseliş kaydetti. Biden liderliğinde ABD'nin enerji politikasında yaşanacak değişim muhtemelen regülasyonu artıracak, hidrolik kırmaya sınırlama getirecek, üretimin düşmesine yol açarak 2021'de destekleyici bir faktör olacaktır.
Tarımsal emtia uçuşa geçti
Tarımsal emtia, giderek büyüyen bir dünyayı besliyor. Tahıl ve yağlı tohum piyasaları en son 2012'de ciddi bir ralli yaşamış ve o dönemde mısır ve soya fasülyesi fiyatları tarihi zirvelere ulaşırken, buğday tarihinin en yüksek ikinci zirvesi olan kile başına 9,4725 dolara ulaştı.
O zamandan beri, hava koşulları tüm gereksinimleri karşılayacak mahsüllerin toplanmasına izin verdi. Ancak ABD Nüfus Sayım Ofisi'ne göre, dünya nüfusu her yıl yaklaşık 80 milyonluk artış gösteriyor. 2012'den beri beslenmesi gereken insan sayısı 640 milyonun üzerinde arttı ve üretim de bu artan talebi karşılamak zorunda.
Tahıl ve yağlı tohum, birçok gıda ürününde kilit öneme sahip. Bereketli mahsüller sayesinde geçtiğimiz sekiz yılda soya fasülyesi, mısır ve buğday vadeli işlemlerinin fiyatları düşük kaldı.
2020'nin ikinci yarısında, tahıl ve yağlı tohum vadeli işlem fiyatları yükselmeye başladı ve dördüncü çeyrek boyunca yükselişlerini sürdürdü.
Mısır fiyatları üst üste beş ay boyunca yükseldi ve 24 Aralık'ta 4,505 dolara, 2019 sonundaki 3,8725 dolarlık kapanış fiyatının %16,3 yukarısına ulaştı. Mısır 2020'nin sonunda, Temmuz 2019'dan beri en yüksek seviyesinde işlem görüyordu.
CBOT buğday vadeli işlemleri Ekim ayında kile başına 6,3825 dolarlık bir zirveye, Aralık 2014'ten bu yana en yüksek fiyatına ulaştı. 24 Aralık'ta 6,2775 dolarlık fiyatıyla buğday 2019 sonundaki 5,595 dolarlık kapanış fiyatının %12,2 üzerindeydi.
CBOT soya fasülyesi vadeli işlemleri 24 Aralık'ta kile başına 12,6350 dolarla, Ağustos 2014'ten bu yana en yüksek fiyatını gördü. Yakın tarihli vadeliş işlem sözleşmesi 2019'u 9,4350 dolarda kapatmıştı ve bu noktadan itibaren %33,9'luk bir ralli gerçekleştirdi.
Tahım ve yağlı tohum fiyatları 2020'nin sonunda bir yükseliş trendinde. 2021 hasadı dönemindeki hava koşulları vadeli işlem sözleşmelerinde fiyatların izleyeceği yolu belirleyecek olsa da, yükselen talep tarımsal ürünlerde sürekli olarak yükseliş baskısı yaratıyor.
Endüstriyel metallerde yükseliş
Bakır, endüstriyel emtianın lideri. Kırmızı metal tüm dünyada altyapı çalışmalarının en önemli bileşeni durumunda. Çin dünyanın lider bakır tüketicisi, ancak ABD'de 2021'de ve takip eden yıllarda devasa bir altyapı yenileme süreci ihtimali, bakıra ve diğer birçok baz metal ve yapı malzemesine yönelik talebi artırabilir.
Bakır, küresel ekonominin sağlığının bir göstergesi olarak kabul edilen bir sektörün üyesi. Mart 2020'de, bakır fiyatı pound başına 2,0595 dolarla 2016'dan bu yana en düşük seviyesine geriledi. Fiyat 24 Aralık'ta 3,5585 dolarda, Şubat 2013'ten bu yana en yüksek seviyesindeydi.
Aylık grafikte gördüğümüz şekilde, COMEX bakır vadeli işlemleri 2019'u pound başına 2,7985 dolarda kapattı ve 24 Aralık itibariyle %27,2 yükselmiş durumdaydı. Çelik, demir cevheri ve kereste gibi Londra Metal Borsası'nda işlem gören diğer baz metal ve materyallerle birlikte inşaat için gerekli diğer emtia da 2019'un sonundaki kapanış fiyatlarından itibaren bu yıl sonuna dek ciddi bir yükseliş kaydetti.
Trendlerin devam etmesi için üç sebep
Emtia fiyatları Şubat ve Mart 2020'de küresel salgının yarattığı riskten kaçış koşullarıyla birlikte düşüş yaşadı. Ancak grup müthiş bir geri dönüş kaydetti ve birçok üyesi son yılların, bazıları tarihlerinin en yüksek seviyelerine ulaştı.
Üç sebepten doları emtia fiyatlarının 2021'de artış gösterme ihtimali yüksek:
- FED piyasalara 2023'e kadar kısa vadeli faiz oranlarının sıfırda kalmasını beklemelerini söyledi. Merkez bankası parasal gevşeme ve her ay gerçekleştirdiği 120 milyar dolarlık alımlarıyla oranları getiri eğrisinde daha da düşürmeye devam ediyor. FED ayrıca 2020'de enflasyon hedefini %2'den ortalama %2'ye çevirdi ki bu da enflasyonun yükselmesini destekliyor. Düşük faiz oranları ve yükselen enflasyon emtia fiyatlarının yükselişini destekliyor.
- Hükümet teşvikleri bütçe açığını büyüterek, para arzını artırdığı için para birimlerinin alım güçlerini zayıflatıyor. ABD Hazinesi 2020'de 3 trilyon dolarlık rekor bir borçlanma gerçekleştirdi. Aralık sonunda gelen son teşvik paketi 2021 için daha fazla borçlanma gerektirecek. Teşviğin maliyeti ve artan para arzı doların alım gücünü azaltacaktır. Diğer merkez bankaları ve hükümetler de ABD'yi takip ettiği için, artan para arzı küresel bir trend ve emtia fiyatlarındaki yükselişi destekliyor.
- Düşen bir dolar emtia fiyatlarında yükselişi destekleme eğilimindedir. ABD doları birçok emtia için benchmark fiyatlandırma mekanizması görevi gördüğünden, doların düşüşü alım gücünde azalmanın bir işaretidir ve ham madde fiyatlarının yükselmesine yol açar.
Grafikte görüldüğü şekilde, Dolar Endeksi 2020'nin sonu itibariyle bir düşüş trendinde ve bu yüzden emtia fiyatlarındaki yükselişi destekliyor.
Mali ve parasal politikalar 2020'de emtia piyasalarında rallileri ateşledi. Bu politikalar, 2008 küresel mali krizi sonrasında uygulanan politikalara benzerlik gösteriyor. 2008'den 2012'ye dek, emtia varlık sınıfı ciddi bir ralli yaşadı ve fiyatlar son yıllarının, ya da tarihlerinin en yüksek seviyelerine ulaştı.
2008 ile 2020 arasındaki tek fark, bu sefer likidite ve teşvik seviyelerinin on yıl önceye göre çok daha yüksek olması. Eğer tarih tekerrür ederse, 2021 emtia fiyatlarındaki yükseliş trendinin devam edeceği bir yıl olacaktır.
Piyasalar, en agresif boğa piyasalarında bile çok nadiren düz bir çizgiyi takip eder. Emtiada düşüşlerde alım yapmak 2021'de varlık sınıfına yönelik en ideal yaklaşım olabilir.