S-400’lerin teslimatına başlanmasının ardından ABD’den gelen açıklamalar takip edilirken olası yaptırım riskine karşı da temkinli bekleyiş var, ancak son açıklamalar bu yöndeki beklentileri azaltıyor ve lira da azalan yaptırım riski ile pozitif fiyatlanıyor.
ABD Başkanı Trump, dünkü açıklamasında şu anda Türkiye’ye yaptırım düşünmediğini belirtti ve açıklamanın ardından TL tarafında gün içi değerlenme yaşandı. Dünkü raporumuzda da kurdaki düşüşün 5,64 altında devam edebilmesi için lira pozitif gelişmelere ihtiyaç olduğunu belirtmiştik, kur dün Trump’ın açıklamasının ardından 5,61’e geriledi, ancak tekrar 5,68’e yükseldi. Kurda 5,64 altı denemeler bugün de devam edebilir.
Yaptırım kısmına bakacak olursak;
Trump, şu an için yaptırım düşünmediklerini açıkladı, öncesinde ise Pentagon’dan Türkiye’nin F-35 program katılımcılığının askıya alındığı açıklaması gelmişti. Yaptırımın sadece F-35 dışında tutulması en hafif seçenek olurken CAATSA maddelerinin uygulanması riskleri artırabilir.
Trump’ın 2017’de imzaladığı ve ABD’nin Hasımlarına Yaptırımlar Yoluyla Karşı Koyma Yasası olan CAATSA savunma, istihbarat, güvenlik gibi konulardaki risklere karşın hasım ülkelere yaptırım uygulanmasını içeriyor. CAATSA’da belirlenen alanlarda riskleri artıran ülkeye savunmadan ekonomik alana kadar 12 önemli başlıkta yaptırım seçeneği yer alıyor ve başkanın en az 5 tanesini seçmesi gerekiyor. Ancak başkan CAATSA’da yer alan yaptırımları 6 ay erteleyebiliyor ve süre dolmadan 15 gün önce de 2. defa 6 ay erteleme hakkına sahip. CAATSA’da yaptırımlar için tarih sınırlaması bulunmuyor, yani alınan yaptırım kararlarının ne zaman devreye konulacağı ve ne kadar süreceğine dair sınırlama yok.
*CAATSA'da yer alan en soft maddeler de seçilebilir, ancak Türkiye'nin şu andaki tek sorunu ABD gerginliği değil, dolayısıyla bu riskin en hafif şekilde atlatılması ile ekonomi, güvenlik ve sisteme dair konular gündemin ilk sırasında yer alacaktır.
ABD, CAATSA yasası ile K. Kore, İran ve Rusya’ya yaptırımlar uyguladı, şimdi de S-400 alımı nedeniyle CAATSA yaptırımlarının Türkiye’ye uygulanıp uygulanmayacağı merak ediliyor. ABD Başkanı Trump, keskin ve sert söylemlerde bulunmuyor ve bu TL tarafında olumlu fiyatlama sağlıyor, ancak Pentagon ve meclis tarafında ise duruş daha keskin, o nedenle Trump’ın ifadeleri istenen rahatlığı henüz sağlayamıyor. Kur tarafında dar bantta işlem görülürken borsa yükselişte, ancak CDS tarafındaki geri çekilme sınırlı. En önemli cephe olan CDS’leri takip etmek faydalı olacaktır.
Gelinen son noktaya baktığımızda;
Türkiye, S-400 alımını sürdürürken ABD ile de anlaşma taraftarı, ancak olası yaptırımlara da hazırlıklı olduğunu belirtiyor. ABD’de ise Trump, Türkiye’nin haklılığını ifade ediyor ve nasıl bir yol bulunacağına dair de çalışıldığını söylüyor. Meclis ise bu konuda yasa olduğunu ve yasanın uygulanması taraftarı. Trump ve meclis arasındaki durum nihai kararı gösterecek.
Bu süreçte gelen iyimser haberler TL’yi destekliyor, ancak belirsizliğin devam etmesi de fiyatlamaları sınırlı tutuyor. USD/TRY kurunda 5,64 altındaki günlük kapanışlar 5,58’e kadar düşüşün önünü açabilir (iyi haberlerle) 5,64’ün korunması durumunda ise yine kademeli olarak 5,78’e doğru yükselişler yaşanabilir.