Büyük Balıkların Krizi

Bankacılık son derece tehlikeli bir sektör, çünkü bu sektörde yüksek bir riskin varlığı çok geç oluncaya kadar farkına varılamaz. Bu yönden büyük fırtınalar yaratan sakin denizlere benzer.

- Nassim Nicholas Taleb -

Eksen: Sakin Denizler

Merkez Bankası Başkanı Ağbal, swap ile değil döviz alım ihaleleri yaparak rezervleri artıracaklarını belirtti. Faiz indirimi ile ilgili ise bu yıl uzun bir süre gündeme alınmasının mümkün olmadığını belirterek, olası politika faizi artışının enflasyon gediğini arttıracağı yönündeki endişelere su serpmiş oldu. Swap değişimlerinden ziyade düşen kur etkisiyle rezerv artışı daha makul bir arz oluşturabilir. Enflasyonun yükselmesini engelleme çabaları sıcak para girişi teşvik ederek de korunmaya çalışılıyor.

Bankalar ve sigorta şirketleri için kredi verebilme gücü çok önemlidir. 2020 biterken 51 milyarı bulmuş bankaların verdiği kredileri, özel ve tüzel kişilerin ödeyebilme gücünün tartışılır olması nedeniyle bankalarında kredi verebilir mottosu daha tedirgin bir hal aldı. Diğer yandan da Türk bankacılık sektörü, 2020 yılında 59 milyar 973 milyon TL net dönem karına ulaştı. Faiz geliri 2019'a göre %0,7 arttı. Bankaların net faiz geliri, aralık sonu itibarıyla 2019'un aynı dönemine kıyasla %32,3 artarak 214,8 milyar lira oldu.

Eksen: Gelişmiş Ülkelerde Pandemi Etkileri

"Yatırımcılıktaki en tehlikeli cümle şudur: Bu sefer farklı olacak."

Eylül 2020'den beri 2021 yılını 2008 yılına benzetmem hafif bir benzetme durumunda kalmaya başladı. Dünya genelinde de istatistik ve rakamlar bu durumun boyutlarını daha iyi gözler önüne seriyor.

Britanya Ulusal İstatistik Ofisi, ülke ekonomisinde 2020 yılında 2019'a göre %9,9'luk daralma kaydedildiğini bildirdi. Böylece Gayri Safi Yurt İçi Hasıla'daki (GSYIH) düşüş, tüm dünyayı sarsan 2009 yılındaki küresel mali krizdeki oranın iki katını aşmış oldu. Britanya ekonomisinde, olağanüstü soğukların Avrupa'da hayatı felç ettiği 1709 yılındaki Büyük Don'dan sonraki en büyük daralma kaydedildi. Covid-19 pandemisi Britanya'yı, diğer sanayi ülkelerinden daha fazla etkiledi. Fransa'da GSYIH'de %8,3'lük düşüş yaşanırken bu oran Almanya'da %5 ve ABD'de %3,5 olarak kaydedildi. Daralma, Britanya ekonomisinin %80'ini oluşturan hizmet sektöründe %8,9 , üretimde %8,6 ve inşaat sektöründe %12,5 oranında gerçekleşti.

Alman Federal İstatistik Kurumu'nun açıkladığı rakamlar, salgının Alman ihracatında yol açtığı kaybı ortaya çıkardı. Buna göre 2020 yılında Almanya'dan 1 trilyon 204 milyar 700 milyon euro hacminde ihracat gerçekleşti. Ancak bu tutar, ihracatta bir önceki yıla kıyasla %9,3 oranında azalma anlamına geliyor. İstatistiklere göre geçen yıl en çok Çin'den gelen talepler artış gösterdi ve salgına rağmen dünyanın ikinci büyük ekonomisi olan Çin'de Alman mallarını payı büyüdü. Bu kaybın da 2009'da dünya genelinde yaşanan mali krizin ardından ihracatta kaydedilen en yüksek düşüş olduğu belirtildi. Alman ihracatı 2009 yılında %18,4 oranında gerilemişti.