09.04.2019 Alan Yatırım Global Analiz - Yorum
Avrupa Merkez Bankası Yarınki Toplantısında Hangi Kararları Alacak?
Avrupa Merkez Bankası 2014 yılında, bankalara yönelik olarak ‘’Targeted Long Term Refinancing Operations (TLTRO)’’ adında yeni bir parasal genişleme programı başlatmıştı. Bu parasal genişleme programı, deflasyon alarmı veren Euro Bölgesi’nde fiyat istikrarını sağlamaya yönelik bir adımdı. TLTRO programıyla, bankalara düşük faizli ve uzun vadeli krediler verildi. Bu kredilerin hanehalkı ve firmalara aktarılarak, makroekonomik dengenin kurulması öngörüldü. Program, ilk aşamada deflasyon tehditinin bertaraf edilmesi açısından olumlu sonuçlar verse de, büyüme oranları istenilen seviyelere ulaşamadı. Bunun üzerine ECB, 2016 yılının Haziran ayında TLTRO II programını başlatma kararı aldı. TLTRO II’yi 2018 yılının sonuna kadar, 2.5 Trilyon Euro’ya ulaşan varlık alım programıyla birlikte yürüttü. ECB’nin parasal genişleme programına devam edip etmeyeceği belirsizken, Mart ayı toplantısında TLTRO III programını başlatacağını kamuoyuna duyurdu.
TLTRO programlarını diğer para politikası operasyonlarından ayıran en önemli özellik, bankalara 4 yıla varan vadelerle likidite sağlamasıdır. Yukarıdaki grafikte, TLTRO programı uygulanmaya başlandıktan sonra ECB bilançosunun yaklaşık iki katına çıktığı gözükmektedir. ECB, Mart ayındaki Para Politikası toplantısında, faizlerin en azından 2019 yılının sonuna kadar şimdiki seviyesinde kalacağını kamuoyuna açıkladı ve son çeyrek büyüme oranı %0.2 olarak açıklandıktan sonra yeni bir TLTRO programı başlattı.
10 Nisan Çarşamba günü yapılacak toplantı, ECB’nin 2020 yılı para politikası vizyonu açısından piyasalar tarafından dikkatle takip edilecek. TLTRO III programının detayları, ECB’nin makroekonomik gelişmeler bağlamında beklentileri ve Brexit sürecine ilişkin önlemler cevap bekleyen sorular arasında yer alacak. Mart ayı toplantı tutanaklarında, mevcut konjonktürde bankacılık sektörünün karlılığının azaldığı, enflasyonun istenilen seviyelerde seyretse de büyümenin hala istenilen düzeylere ulaşmadığı yer alıyordu. Toplantı tutanaklarında dikkat çeken bir diğer önemli husus, TLTRO III programının detayları üzerine yapılan çalışmaların devam etmesiydi. Yeni programın detayları aktarım mekanizmasının nasıl işleyeceğinin piyasa tarafından algılanması açısından önem arz ediyor.
Avrupa Merkez Bankası Yarınki Toplantısında Hangi Kararları Alacak?
ECB’nin parasal genişlemeye devam etme kararı vermesinde, mevcut konjonktürde bankaların kredi musluğunu kısmasının durgunluğu daha da derinleştirebileceği endişesi büyük rol oynadı. ECB, enflasyon %2 seviyesine yaklaşana kadar parasal genişlemeye devam edecek gibi gözüküyor. ECB’nin Para Politikası Kurulu; sıkılaştırma kararı alacaksa, enflasyonun yanında büyüme verilerini de yakından takip edecektir. Avrupa ekonomisinin motoru Almanya’nın 2018 yılının son çeyreğinde 0% büyümesi ise ECB’nin yakın zamanda para politikasında sıkılaştırmaya gitmesinin önündeki en büyük en engellerden birisi olarak gözüküyor. Euro bölgesinde; özelllikle Güney Avrupa ülkelerindeki yüksek Kamu borcu/GSYİH ve işsizlik oranı ECB’nin faiz konusunda hareket alanını kısıtlıyor. Bazı piyasa analistlerine göre, faiz oranlarının uzun süre 0 düzeyinde kalması para ve emlak piyasalarında balon oluşmasına neden olabilecek ve olası bir Euro krizinde ECB’nin elinin zayıf kalmasına da neden olacak.
Euro bölgesini bekleyen riskler sadece makroekonomik gelişmelerle sınırlı kalmıyor. Yılan hikayesine dönen Brexit’in dışında, Mart ayındaki Avrupa parlamentosu seçimleri ve küresel ticaret hacmindeki daralma beklentileri de ECB’nin takip ettiği gelişmeler arasında yer alıyor. Tüm bu negatif senaryolar yanyana koyulduğunda ve doların da küresel resesyon dönemlerinde güçlenme hikayesi hesaba katıldığında, Euro’nun Dolar karşısındaki değer kaybının devam etmesini bekliyoruz. Euro bölgesi, özellikle de Almanya net ihracatçı konumunda olduğu için, küresel bazda bir yavaşlamadan olumsuz etkilenecektir. İhracat kompozisyonundaki bozulmalar, ekonomik büyümesini de negatif etkileyecektir.
Özetle; olumsuz siyasi gelişmeler ve Euro bölgesinin kendi içsel problemleri birlikte ele alındığında ECB’nin parasal genişlemeyi durdurma konusunda ‘’aceleci’’ davranmayacağını öngörüyoruz. Mario Draghi’nin görev süresi Ekim ayında dolacak. Henüz yeni ECB guvernörü belli olmasa da Bloomberg anketinde eski Finlandiya Merkez Bankası Başkanı Erkki Liikanen’in ismi önplana çıkıyor. Erkki Liikanen’in görevi Draghi’den devralması halinde ECB’nin para politikası stratejisinde radikal değişiklikler yapması beklenilmiyor. ECB, bir önceki toplantısında faiz arttırım kararını en azından 2020 yılına kadar ertelediğinin sinyalini verse de; makroekonomik verilerde iyileşme olmadığı sürece politika faizini %0, mevduat faizini % -0.40, marjinal fonlama faizini ise %0.25 düzeyinde sabit tutacaktır.