40% İndirim
💎 WSM, Aralık ayında Yapay Zeka ile seçildiğinden beri %+52,1 yükseldi! Premium hisse seçimlerine ulaşınHemen Erişin

Piyasalar Bir Minsky Anıyla Karşı Karşıya mı?

Yayın Tarihi 16.09.2020 17:06
Güncelleme Tarihi 02.09.2020 09:05
COVID-19 salgını dünya çapında ekonomileri felç ederken ABD hisse piyasasının mantığa sığmayan bir şekilde yeni zirvelere ulaşmasıyla birlikte korkulan Minsyk Anı (Minsky Moment) yeniden gündeme geldi.
RW Advisory kurucusu olan piyasa stratejisti Ron William, CNBC'nin Squawk Box Europe programına konuk olduğu bu ay başında, o vahim kelimeleri dile getirdi.

Çılgın Boğa Yükselişi Sonrasında Ani Çöküş mü Yaşanacak?

Minsky Anı terimi, kolay kredi bazlı sürdürülemez bir boğa yükselişi sonrasında piyasada yaşanan ani çöküşü ifade eder. Bu tanım, Washington University'de ders veren ve kariyerini Bard College Levy Institute'ta tamamlayan ekonomist Hyman Minsky'nin fikirlerini yansıtır.
Kendi zamanında uç görüşlere sahip bir olarak görülen Minsky, kendi anını deneyimleyemedi. Minsky 1996 yılında hayatını kaybetti ve ekonomist Paul McCulley bu terimi Asya finans krizi sonrasında yaşanan piyasa çöküşünü tanımlamak için ilk olarak 1998 yılında kullandı.
SPX Aylık 2002-2020

McCulley bu fikri 2009'da, emlak fiyatlarındaki düşüş be mortgage kriziyle birlikte piyasalarda yaşanan çöküşün küresel likidite sıkışıklığına ve artık Büyük Resesyon olarak adlandırdığımız sürece yol açması sonrasında yeniden gündeme getirdi.
William bir kez daha bu tarz bir anla karşı karşıya olduğumuzu söylüyor. Salgının ortaya çıkması öncesinde de birçok ekonomist hisse fiyatlarındaki artıştan rahatsızdı. Ancak dünya çapında ülkelerin COVID-19 salgınıyla mücadele kapsamında uyguladığı kısıtlamalar sonucunda yaşanan ekonomik çöküş ABD hisse piyasasında daha da kafa karıştırıcı bir çılgınlığa yol açtı.
Gerçekten de bir başka piyasa çöküşünün eşiğinde miyiz? Minsky kötümser bir şekilde finans piyasalarının doğaları gereği istikrarsız olduğuna ve irrasyonel taşkınlıklar ile hızlı düşüşerin kaçınılmaz olduğuna inanıyordu.
Minsky çoğunlukla Keynes sonrası akıma dahil olarak kategorize edilir, çünkü kendisi İngiliz ekonomist John Maynard Keynes'in fikirlerinden ilham almıştı ve Chicago Okulu'nun parasal görüşlerine karşıydı.
Ancak ünlü bir şekilde, insanların çoğu zaman artık geçerliliğini kaybetmiş akademik yazarların esiri olduğunu gözlemleyen de Keynes'in kendisiydi. Minsky kendi fikirlerini Keynes'in yazılarını temel alarak oluşturdu ve şimdi Minsky Anı savunucuları ise yaşadığı dönemde yeterli saygıyı görmemiş olan bir ekonomistin düşüncelerini temel alıyor.

Teknoloji Hisseleri Bir Kez Daha Kazanımların Arkasında

Bu soru için en kısa ve en doğru cevap, bir Minsky Anı ile karşı karşıya olup olmadığımızı kimsenin bilmediği. Yatırımcılar risk toleranslarına göre hareket edecek. Düşük risk toleransına sahip olanlar tedirgin hissedip hisselerden çıkacak. Yüksek toleranslılar ise uçurumun ne kadar yakın olduğunu, ya da gerçekten bir uçurum olup olmadığını bilmedikleri düşüncesiyle yola devam edecek.
Hisse piyasalarındaki mevcut şişkinlik; Asya kirizi ya da 2008 finans krizinden çok, 1990'ların sonundaki dot-com balonuna benzerlik gösteriyor. O dönemde, dijital çağın başlangıcında yeni girişimler zarar etseler ve kârlılığa geçmek için önlerinde uzun yıllar olmasına rağmen hisseleri astronomik fiyatlara ulaşmıştı.
ABD piyasalarındaki kaçınılmaz yükselişin arkasında bir kez daha teknoloji hisseleri var. Ancak FAANG hisseleri—Facebook (NASDAQ:FB), Amazon (NASDAQ:AMZN), Apple (NASDAQ:AAPL), Netflix (NASDAQ:NFLX) ve Google'ın ana firması Alphabet (NASDAQ:GOOGL)—artık olgunluğa ulaşmış dijital devlere dönüştüler ve alanlarında uzman hale gelerek devasa gelirler elde ediyorlar.
Salgının sonuçları bu hisselerin sadece çekiciliğini daha çok artırdı, çünkü eve kapanmalar tam da bu şirketlerin sunduğu hizmetlerde patlamaya yol açtı. Kazançların sınırının olmadığı konusunda yatırımcıların önünde birçok kanıt var.
Süpheciler ise Birleşik Krallık gibi diğer piyasalar hala zarardayken ABD hisselerinin neden bu kadar iyi bir performans gösterdiğini sorguluyor. Ancak bu, Almanya'nın güçlü ekonomisinin COVID-19'un etkisine karşı koymayı başarmasıyla birlike ülkenin benchmark endeksi DAX'ın da tarihi zirvelerine yaklaştığı gerçeğini görmezden geliyor.
Eleştirmenler ABD hisselerindeki bu yükselişi FED'in ekonomiye enjekte ettiği devasa miktardaki likiditeye bağlıyor. Buna sıfıra yakın faiz oranları ve tahvil gelirleri de eklendiğinde, bu para sadece hisselere akıyor.
Minsky Anı için anahtar kelime sürdürülemezlik. Minsky bu tarz boğa yükselişlerinin temel olarak sürdürülemez olduğunu, çünkü nihayetinde tetikleyici bir faktör kaçış yığılmalarına yol açana kadar yatırımcıların daha çok risk alarak kredilerini daha da esneteceğine inanıyordu.

Mevcut Trendler Cesaret Veriyor

Ancak Minsky dijital devrime tanık olmadı ve küresel çapta kısıtlamaları deneyimlemedi. Bu gelişmeler ekonomide ve piyasalarda bir paradigma kaymasının habercisi mi, yoksa tarihin bize öğrettiği kanunların aynısına tabi mi?
Teknoloji hisselerinde bu yaın başında yaşanan düzeltme yatırımcıları kesinlikle duraklattı, ancak yatırımcılar çekincelerini hızlı bir şekilde atlatarak sürüye yeniden katıldı.
Ancak teknoloji hisseleri ne kadar önemli olsalar da, ekonominin, ya da hisse piyasasının bile tamamını yansıtmıyorlar. Boğalar salgın öncesindeki ekonomik trendlere, yani güçlü büyümeye, işsizlikte düşüşe ve çok düşük seviyede enflasyona geri dönüş beklentisinde.
Boğalar için cesaret verici son işaretler birleşme dalgaları; sadece bu hafta toplam 69 milyar dolar değerinde yeni anlaşmalar açıklandı. Analistler bir birleşmelerin, hisselerin değerlerinin altında olarak görüldüğünün bir işareti olarak kabul ediyor.
Belki de geçmişteki koşullara dönmek biraz fazla iyimser. Ancak ekonomideki ve piyasadaki değişimler işlevsiz ekonomistlerin o eski fikirlerinin yeniden değerlendirilmesi gerektiği anlamına gelebilir.
Şüphesiz ki gelecekte piyasa düzeltmeleri, hatta belki yeni bir çöküş göreceğiz, ancak daha önce benzeri görülmemiş bu koşulları çok eskide kalmış bir akademisyenin ismiyle damgalamanın pek bir yararı yok.

Son yorumlar

Teeori kesinlikle mantıklı her zaman büyük artışlar büyük düşüşlere gebedir. ivmelenme ve doğal bir dengeleme durumu çöküşte bir korku anı olunca verilen kararlar bütünü.
Sorunun cevabı yazının içinde: "Ancak teknoloji hisseleri ne kadar önemli olsalar da, ... hisse piyasasının bile tamamını yansıtmıyorlar." Dolayısıyla teknolojiden çıkan para ucuz kalan diğer hisselere gider. Minskynin bahsettiği durumun altın vb değerli emtiada olması daha kuvvetli bir ihtimal bence.
büyük teknoloji şirketleri çökerse küçük ucuz dediğin şirket hisseleri de aynı endeks içinde çökmez mi
Selam. Hocam neden böyle bir büyük buhranda hisselere gitmek yerine para altına daha çok gitmiyor? Ayrıca neden altın teknoloji hisseleriyle birlikte hareket ediyor bir Tesla hissesine göre daha az getiri sağlasa da?
Uygulamamızı Yükleyin
Risk Açıklaması: Finansal araçlar ve/veya kripto paralarla işlem yapmak yüksek seviyede risk içermektedir ve yatırım miktarınızın bir kısmını veya tamamını kaybetmenize sebep olabilir, bu sebeple tüm yatırımcılar için uygun değildir. Kripto para fiyatları aşırı derecede hareketlidir ve finansal haberler, politik olaylar ve düzenleme kurumları gibi konulardan kolaylıkla etkilenir. Kaldıraçlı işlem yapmak finansal riskleri yükseltmektedir.
Diğer finansal araçlar veya kripto paralar içinden tercihinizi yapmadan önce, yatırım nesnelerinizi, deneyim seviyenizi ve risk iştahınızı dikkatlice gözden geçiriniz ve ihtiyacınız olduğunda profesyonel tavsiye almayı deneyiniz.
Fusion Media sitede yer alan bilgilerin gerçek zamanlı ya da isabetli olacağının mutlak olmadığını hatırlatır. Tüm borsa fiyatları, endeksler, vadeli işlemler, Forex ve kripto para fiyatları, borsalardan değil piyasa düzenleyicileri tarafından oluşturulur, bu sebeple fiyatlar isabetli olmayabilir ve gerçek piyasa fiyatlarından farklı olabilir, bu da buradaki fiyatların fikir verme amaçlı olduğunu ve ticari amaçlar için uygun olmadığını gösterir. Fusion Media veya herhangi bir sağlayıcı, buradaki bilgileri kullanmanız sonucu oluşacak olası kayıplarınızdan ötürü sorumluluk taşımamaktadır.
Bu sitede yer alan bilgileri, Fusion Media ve/veya veri sağlayıcıdan yazılı izin almadan kullanmak, saklamak, kopyasını üretmek, görüntülemek, düzenlemek veya dağıtmak yasaktır. Fikri mülkiyet hakkı, sitede yer alan verileri sağlayanlara ve/veya borsalara aittir.
Fusion Media reklamlarla veya reklam verenlerle etkileşiminize bağlı olarak internet sitesinde görüntülenen reklamlardan gelir elde edebilir.
İşbu sözleşmenin aslı İngilizcedir ve İngilizce ve Türkçe versiyonu arasında tutarsızlık olduğunda İngilizce versiyonu dikkate alınacaktır.
© 2007-2024 - Fusion Media Limited. Tüm Hakları Saklıdır.