Altın ve petrolde jeopolitik risklerle geçen haftaya kadar hızlı yükselişler gördük. Salgından bu yana duruma baktığımızda:
Ekonomik kayıp nedeniyle petrol önce düştü, ardından artan üretim yani talep fiyatları yükseltti. Bu süreçte OPEC+ üyeler ise yetersiz kalan arzı artırmadı, çünkü salgının devam etmesi gerekçe gösterilse de gelir kaybını azaltmak için bu strateji uygulandı ki halen de uygulanıyor. Yani petrol fiyatlarını artıran asıl etken arz ve talep dengesizliği. Fakat Şubat ayında güçlü üretici ülke olan Rusya’nın Ukrayna’ya saldırması piyasalarda arz kesintisinin artacağı endişesine neden olduğu için yükseliş de hız kazandı.
Geçen hafta brent petrol 140 dolara yaklaştı ve sonrasında barış umudu yaratan gelişmelerle fiyat yaklaşık 14 yılın zirvesinden düşüşe geçti. Dün %7’ye yakın gerileyen fiyat bugün de %5 kayıpla 101,35 dolara indi. Zirveden düşüş yaklaşık %20.
Petrolde son haftalardaki hızlı yükselişin düzeltme hızı elbette ki Rusya – Ukrayna gelişmelerine bağlı ve tansiyonu azaltacak her haber akışı petrolde de düşüşü devam ettirebilir. Bu olasılıkta 100,0 seviyesi eşik olarak izlenirken biz 91,75 doları önemli görüyoruz. Bu teknik seviye alım bölgesini güçlendirdiği için önemli. Fakat jeopolitik risklerin öncesine döndüğümüzde ise fiyatta 78 – 86 dolar aralığının güçlü alım bölgesi olduğunu görüyoruz.
İlk grafik pandemiden itibaren toparlanmayı gösteriyor. İkinci grafikte ise 2022 sene başı itibarıyla fiyat değişimi yer alıyor. Temmuz’da görülen 78 dolar seviyesi Kasım’da 86 dolara çıktı ve Kasım’da 86 dolardan gelen düşüşten sonrası toparlanma da 78 dolarla hızlandı. Haliyle bu aralığın korunması orta vadede yükselişin güçlendiğine işaret ediyor. Şimdi bu seviyeler çok düşük görünebilir, ancak unutmamak gerekiyor ki son hafta gördüğümüz seviyelere çok kısa sürede ulaşıldı. Dolayısıyla savaşın biteceğine dair her gelişme düzeltmenin de hızlanması anlamına gelir.
Özetlersek jeopolitik riskleri düşüren gelişmelerle fiyatta 100 seviyesi altına 91,75 dolara doğru geri çekilme yaşanabilir. Bu seviyenin altı içinse biraz daha iyi gelişmelere ihtiyaç var. Orta vadede petroldeki yükselişi besleyen arz sorunu süreceği için yükselişler bugünlere göre daha yavaş olsa da devam edecektir.
Kısa vadede 91,75 dolar korundukça fiyatta 115 dolar yakınında işlemler söz konusu olabilir.
Altına baktığımızda:
2020’de 2.074 dolar tarihi zirvenin ana kaynağı pandemi idi. Yani merkez bankalarının ekonomileri desteklemek için genişlemeye gitmesi faiz özelliğini de yitirdiği için altını destekledi. 2021’de altın çok kan kaybetmedi ortalama %6’lık bir gerileme oldu. Yani fiyat yine yüksekti. 2022 içinse beklenti merkez bankalarının sıkılaşmaya gitmesiydi, ama savaş bunu biraz bozdu, biraz dememizin sebebi şu: Petrol, emtia ve gıda fiyatları son bir ayda son derece yüksek artışlar yaşadı. Bunların hepsi enflasyon demek ve zaten pandemiden dolayı yükselen enflasyonun hızı da arttı. Dolayısıyla merkez bankaları faiz artırmak zorundalar. Ancak altın bu dönemde güvenli liman özelliğini kullandı ve tarihi zirveye yaklaştı. Yani yükseliş çok değil çünkü düşüş çok olmamıştı.
Şimdi ise geçen haftaya göre düşüş var. Fiyat bugün 1.925 dolara geriledi. Grafik üzerinden gidersek;
İlk grafik rekor sonrası görünümü gösteriyor ve çanak düzeltmesi geçen hafta tamamlandı. İkinci grafikte ise sene başı görünüm var. 15 Aralık’ta 1.755 dolara gerileyen fiyat 25 Ocak’ta 1.854 dolara çıktı. 31 Ocak itibarıyla fiyat 1.790 dolardan başladığı yükselişini savaş haberleri ile hızlandırdı ve geçen hafta tarihi zirveyi test etti. Tıpkı petrolde (ve diğer emtia grubunda) olduğu gibi riski azaltan gelişmelerle fiyat bugün 1.925 dolara indi.
Bundan sonrasında ne olacak?
Son bir aydaki fiyatlama Fed’i arka plana itti. Gözler Rusya’da ve savaş devam ederse Fed etkisi sınırlı kalabilir, çünkü Fed faiz artırsa da enflasyon var ve bu altını beslemeye devam edecek o nedenle düşüşler de sınırlı kalabilir.
Eğer anlaşma yolunda somut adımlar atılır ve süreç iyiye giderse bu defa piyasalar yeniden Fed’e odaklanacaktır.
Fed noktasında şunu belirtmek gerekir: Zaten yüksek olan enflasyonun Mart’ta daha da artması bekleniyor. Ya Fed Mart enflasyonunu da görmek isteyecek ve savaşın seyrini izleyecek ki bu hafta 25 baz puan artışı anlamına gelir. Ya da daha fazla bozulma riskine karşı geç kalmamak adına büyük adım atacak, bu da başlangıcın 50 baz puan olması anlamına geliyor. Piyasalar bu haftaki FOMC toplantısından 25 baz puan faiz artışı beklerken bu yıl içinde de toplam 7 faiz artışı bekliyor. Bütçe için ilk adımın da Mayıs’ta atılması bekleniyor. Beklentiler dahilindeki bir toplantı doların toplantı sonrası gerilemesine neden olabilir. Fiyatlandı ve gerçekleşti. Ancak beklenti üzeri her şahin ifade doları destekleyebilir.
Altına etkisi nasıl olur?
Eğer bu toplantı geçen hafta olsaydı, şahin Fed’e rağmen altın jeopolitik risklerle yükselmeye devam edeceği için etkisi olmayacaktı. Bu hafta altın anlaşma umutlarıyla geriliyor ve Fed de şahin olursa (bunun içine bilanço başta olmak üzere revizyonlar, sözlü yönlendirme ve yıllık planlama dahil) altındaki düşüş hızlanabilir.
Seviye olarak 1.918 dolar FOMC öncesi önemli bir seviye ve toplantıyla beraber bu seviye aşağı yönlü kırılırsa 1.876 doları izleyeceğiz. Sonrasında ise ABD tahvil getirisinin baskısı olursa kademeli olarak 1.820 dolara doğru hareket yaşanabilir. Şimdilik 1.876 doları önemli görüyoruz.
Güçlü Fed’e rağmen savaşa dair gerilim artarsa yeniden 1.965 dolar ve üzeri söz konusu olabilir.
Savaş öncesi altında düşüş beklentimiz vardı, fakat bu planlanamayacak gelişmeyle beraber görünüm de değişti. Şimdi 1.876 doların altı ve üzeri olarak bakıyoruz. Bu seviye altı için kesinlikle jeopolitik sakinlik önemli olacak, bunun ardından Fed’den bahsedebiliriz.
Destek seviyeleri: 1.918 - 1.876 – 1.820
Direnç seviyeleri: 1.965 -2.020