ABD’de faiz oranları ve ev kredisi faizleri tek bir yönde ilerliyor: yukarı. Bunun sonucunda, ülkede ev yapımında kullanılan en önemli bileşenlerden biri olan kerestenin fiyatı da tek bir yönde ilerleyebilir: aşağı.
Zaten kalabalık ve pahalı olan konut piyasasında alıcıların birbirleriyle mücadelesinde ev fiyatlarını daha da artırmasıyla birlikte geçtiğimiz yılın Nisan ayına kadar altı aylık bir ralli kaydeden kereste için artık parti sona ermiş gibi görünüyor.
Faiz oranlarında ve ev kredisi faizlerinde yaşanan artışa rağmen, Standard & Poor’s’un konut endeksine göre ABD’de ev fiyatları Mart ayı itibarıyla yılda %20’nin üzerinde yükseldi.
Ancak federal kredi ajansı Freddie Mac, ev kredilerinin Nisan ayında en yavaş büyümeyi kaydettiğini açıklayarak Fed’in faiz artışları sonucunda yükselen ev kredisi faizlerinin ABD’deki konut piyasasını yavaşlatmaya başladığına işaret etti.
Mayıs ayı Tüketici Fiyat Endeksi’nin enflasyonun 1981’den bu yana en yüksek seviyesine ulaştığını göstermesinin ardından Fed faiz artışları konusunda sert tutumunu korumaya kararlı görünürken, konut piyasasından yöneticiler herkesin zaten bildiği bir şeyi kabul etmeye başladı: Şu an ABD’de bir ev satın almak için en kötü zaman.
Tüm grafikler: skcharting.com
Bank of America’nın yaptığı ve hafta sonunda Markets Insider’da yayımlanan bir araştırmaya göre, ülkedeki konut satın alınabilirlik seviyesi 1987 ve 2005’te görülen diplere yaklaştı.
Geçtiğimiz ayda TÜFE’nin beklentilerin üzerinde artması sebebiyle, Federal Açık Piyasa Komitesi’nin (FOMC) Çarşamba günü düzenleyeceği politika toplantısında Fed’in 50 ilâ 75 baz puanlık bir faiz artışı yapması bekleniyor. Merkez bankası Mart ayında 25, Mayıs ayında ise 50 baz puanlık bir faiz artışı gerçekleştirmişti. Bazı ekonomistler, enflasyonun gerilememesi durumunda Temmuz ayında 100 baz puanlık bir artışın bile ihtimaller arasında olduğunu söylüyor.
Mortgage cephesinde ise, geleneksel 30 yıllık sabit ev kredisi faizi bu yıl %5’in üzerine çıkarak 2009’dan bu yana en yüksek seviyesine ulaştı. 30 yıllık ortalama oran bir yıl önce %3’ün altındaydı. Tüketiciler aynı zamanda, artan enflasyonun gıda ve yakıt gibi günlük tüketim ürünlerinin fiyatlarında yol açtığı yükselişten de olumsuz etkileniyor.
Ev kredi faizlerindeki artış, Fed’in sıkılaşma hamleleri ve enflasyondan oluşan üçlü kombinasyon oldukça belirgin bir etkiye sahip. Insider’ın derlediği verilere göre yalnızca geçtiğimiz haftada, ev kredisi başvuruları %7 düşüşle yıllık bazda %21 azaldı. Aynı zamanda, ev kredisi refinansmanı talebi geçtiğimiz haftada %6 düşerek yıllık bazda %75 düştü. Danışmanlık şirketi Pantheon Macroeconomics, ev kredisi başvurularında bütün bir “çöküş“ yaşandığını söyleyecek kadar ileri gitti.
Fannie Mae’nin Kıdemli Başkan Yardımcısı ve Baş Ekonomisti Doug Duncan’a göre, tüketicilerin kişisel mali durumlarına dair endişeleri “Mayıs ayında tarihi bir zirveye ulaştı ... ve (tüketiciler) iş güvenlikleri konusunda daha büyük bir endişe dile getirdi.”
“Ek olarak, anket katılımcılarının ev satın alma konusunda kötümser hissiyatları Mayıs ayına da taşındı ve şu an yeni bir ev satın almak için kötü bir zaman olduğunu söyleyen katılımcıların oranı yeni bir zirveye ulaştı. Bir ev kredisi almanın kolay olduğunu söyleyen katılımcıların oranı ise tüm segmentlerde düştü.”
Bu yüzden, yatırımcıların bu endişeleri konutla doğrudan ilişkili olan bir emtiaya, yani keresteye yönelik alım ilgisinde bir düşüşle yansıtması şaşırtıcı değil.
Kereste fiyatları bu yılın altı ayında yalnızca iki ay içinde yükseldi ve yıl başından bu yana %54’lük bir düşüş yaşadı. En keskin düşüş Mayıs ayında yaşandı; ay içinde kaydedilen %37’lik düşüş, bu yılki kayıpların üçte ikisinden fazlasını oluşturdu.
Salı günkü vadeli işlem hareketleri öncesinde, kereste Pazartesi günü 517 dolarda son dokuz ayın en düşük seviyesini görmenin ardından 528 dolar seviyesinde işlem görüyordu.
Yalnızca bir yıl önce, salgın sonrasında inşaat ve ev dekorasyonuna yönelik talep birikiminin yol açtığı patlama sonucunda fiyatlar 1.733 dolarda rekor bir zirveyi görmüştü.
Peki kereste önümüzdeki dönemde nasıl bir yol izleyebilir?
Skcharting.com’dan teknik uzman Sunil Kumar Dixit’e göre, kerestedeki düşüş trendinin devam etmesi durumunda emtianın Haziran 2020’den bu yana en düşük seviye olan 400 dolar eşiğinin altına inebileceğini söyledi.
Ancak Dixit Mayıs ayındaki yoğun satışların ardından teknik bir geri sekmenin de mümkün olduğunu belirtti.
Dixit’e göre kereste yatay destek bölgesine ulaştı ve 1,20/1,72 seviyesindeki haftalık stokastik “aşırı satış koşullarına“ işaret ediyor. Bu sebeple, yaşanabilecek bir geri sekme 200 haftalık basit hareketli ortalamanın bulunduğu 622 doları ve 50 aylık üssel hareketli ortalamanın bulunuduğu 671 doları hedefleyebilir.
“Bu bölge üzerinde bir konsolidasyon, 100 haftalık basit hareketli ortalamanın bulunduğu 871 doları ve 50 haftalık üssel hareketli ortalamanın bulunduğu 899 dolar seviyesini yeniden test etmeye yeterli bir momentum yaratabilir.“
Dixit bu bölgelere ulaşmanın aynı zamanda 812 – 920 dolar arasındaki boşluğu doldurma işlevi görebileceğini ekledi.
Bu yükseliş hareketinin başlamaması durumunda, Dixit’e göre, 160 dolarlık yeni bir düşüşün yaşanması muhtemel:
“Kerestede 670 dolar üzerinde alım gücü zayıf kaldığı sürece, fiyatların 100 aylık basit hareketli ortalamanın bulunduğu 473 dolara doğru gerilemesi beklenebilir. Uzun süreli bir düşüş, 200 aylık basit hareketli ortalamanın bulunduğu 368 doları bile gündeme getirebilir.“
Açıklama: Barani Krishnan her piyasaya yönelik analizlerine çeşitlilik katmak adına kendine ait olmayan görüşlere de yer verir. Tarafsızlık için, zaman zaman zıt görüşler ve piyasa değişkenleri sunar. Kaleme aldığı emtia ve menkul kıymetlerde bir pozisyona sahip değildir.