2008 yilinda Lehman Brothers’in iflasin esiginde haberleri ile derinlesen kriz hala basari ile sonuclanmisdir diyemeyiz.Wall Street’e gore en buyuk 4.kurulus olan Lehman basta yatirim bankaciligi olmak uzere,sermaye piyasasi araclarina aracilik ediyordu.Arastirma-Ozel bankacilik-Kuresel finans hizmetleri ve bircok ticari faaliyette bulunuyor idi.ABD batar bu sirket batmaz deniyordu.Eylul 15de iflas karari veren sirket Ingiliz Barclays’a satildi.
1890da dunyanin lideri Ingiltere idi.ABD 1890da bu liderleri aldi.Yaklasik 120 yildir dunyayi yoneten ABD bunu (Nufus nedeniyle ekonomisi buyuyen Cin ve Hindistan ilerleyen yillarda dunyanin lideri olmaya adaydir)kaptiracak gibi gorunuyor.Talebin yuksek olmasi misir-bugday-soya ve tarimsal diger ensturmanlarda 2008de zirveler gorulmesine neden olmus idi.Bugun altin ve petrolde zirveler icin ataklari yeniden gozlemliyoruz.Hergun batinin borclarinin daha artigini gozlemliyoruz.Dunyayi 200 yildir somurenler bugun yeni kaynak bulamadiklari icin borclarini artik borc ile cevirmeye calisiyorlar.Amerika borc al bunu ticarette kullan sonra borclanma faizi uzerinde kar elde ettiginde geri oderiz dusuncesi ile basta Cin olmak uzere bircok ulkeye borcludur.
Ekonomik kriz 1970de petrol krizi ile baslamis idi.ABD 1970den sonra mali ekonomiye yani bugun cok konustugumuz hisse senedi-doviz islemleri vb. Yoneldi.Herseye bir sigorta bir tahvil cikaran ABD savas ekonomisinden uzaklastigi icin kotuye gittigini 2008de Lehman ile Kabul etti.Kaldiracli islemlerde maximum 50 katina yatirim olanagi verme karari alan SEC ABD yer alan kaldiracli varliklarin Ingiltere’ye kaymasi bildigimiz en kucuk ornekdir.ABD Irak’a girdi ,Irak cok demokratik refah duzeyi yuksek bir ulke olmadi.Bugun Iran’a ABD’nin grime diye bir ihtimali bana gore yokdur.ABD Baskani Obama’nin yaptigi aciklamalara gore 10 yil icinde savunma bakanligi butcesi 500 milyar civari kesinti planlanmaktadir.ABD orduyu ozellestiriyor.Ladin’in oldurulmesi operasyonunu yapan SEAL team gibi ozel timler sirketler kontrolunde olacakdir.Yani ABD bir yere girmek istediginde ABD sirketleri girmis olacakdir.
ABD bugunleri belki hesapladi.Ama hesabina uymayan Lehman krizi mi cikti yoksa AB Yunanistan ile basliyan kriz mi cikti bunu soylemek zor .ABD ilerleyen gunlerde Iran tehditini bizde bir soz var can bogaza dayandi seklinde uygular Iran’a ABD olarak girer ise cikmasi cok zordur.Eger sirket olarak Iran’a girilecek ise ABD icin kriz bitti diyebiliriz.Tabi bu sirket kime bagli olacak,sermayesi-ozel haklari-kurallari vb. Ulke icinde kisitlanacak mi?ABD basta ordu olmak uzere bircok birimi ozellestirir ise sonuc sadece ABD degil tum dunyayi etkileyecekdir. Barclays gunu 212,55p’den kapatti.Ilerleyen surede alimlarin devam edecegini 354p seviyesine kadar yukselis gorecegimizi tahmin ediyorum.