🎈 Büyük yükseliş! Ücretsiz hisse görüntüleyicimizle bugünün en çok kazananlarını bulunGörüntüleyiciyi Deneyin

2024 Falı

Yayın Tarihi 13.10.2023 12:29

Son yıllarda önceden tahmin edilmesi ve senaryo olarak öngörülmesi çoğu kez mümkün olmayan olaylar süreklilik kazandı. Pandemi, Rusya - Ukrayna savaşı derken şimdi de Filistin - İsrail savaşı patlak verdi. Bunlar, kanıksanma etkisi nedeniyle, eskiden olduğu kadar piyasaları uzun süre alt üst edecek etkiler yaratmasalar bile yine de oldukça bozucu etkiler yaratabiliyor ve daha önemlisi geleceğe yönelik tahminleri çok zorlaştırıyor. Buna karşılık iktisatçılardan, hele de bu işle kurum olarak uğraşanlardan beklenen şey geleceğe dönük ipuçları vermeleri. Bu işi küresel çapta yapan IMF’nin 5 Ekim’de tahminleri yayınlandı (World Economic Outlook October, 2023 ve World Economic Outlook Database, October 2023.) Bu rapor ve istatistik verilerde yer alan tahminleri kullanarak önümüzdeki yılın dünya ve Türkiye ekonomisi açısından nasıl bir yıl olacağını belirlemeye çalışalım.

Öncelikle dünyanın ekonomik görünümü, gelişmiş ekonomilerin ve gelişmekte olan ekonomilerin nasıl bir görünüm içinde olduğu 2022 yılının tamamlanmış verilerinden hareketle ortaya koyalım. IMF’nin satın alma gücü paritesine (SAGP) göre yaptığı hesaplamalarda 2022 yıl sonu itibarıyla dünyanın ekonomik görünümü özetle şöyle çıkıyor:

2022 Sonu, Ekonomik Görünüm

Buna göre küresel gelirin yüzde 42’ye yakın bölümüne küresel nüfusun yüzde 14’ünü temsil eden 41 adet gelişmiş ekonomi sahip bulunuyor. Küresel gelirin yüzde 58’ini ise küresel nüfusun yüzde 86’sını temsil eden 155 ülke elinde tutuyor. Çin, küresel nüfusun yüzde 18,1’ini temsil ederken gelirin yüzde 18,4’ünü alarak gelirden en büyük payı alan ülke konumunda görünüyor. Onu ABD ve Euro bölgesi izliyor. Nüfusu Çin kadar olan Hindistan’ın küresel gelirden aldığı pay ise yüzde 7,3 Türkiye, küresel gelirden yüzde 2 pay alıyor.

Bu tablo gelir dağılımının küresel açıdan oldukça sıkıntılı olduğunu nüfusun yüzde 15’inden az kısmını oluşturan insanların toplam gelirin yarısına yakın bir kısmını elde ettiklerini ortaya koyuyor. Bu, ülkelerde geçerli olan gelir eşitsizliğinin küresel çapta da geçerli olduğunun kanıtı olarak karşımıza çıkıyor.

Şimdi de Türkiye'nin de aralarında yer aldığı gelişmekte olan ülkeler kategorisine bakalım:

Gelişmekte Olan Ülkeler

Gelişmekte olan ülkeler küresel GSYH (SAGP)’den yüzde 60’a yakın pay alıyorlar. Kişi başına gelir ortalamaları 2022 yılında 6.185 dolar olarak hesaplanıyor. Toplam tasarrufları kabaca toplam yatırımlarına yetiyor, hatta tasarruf fazlası veriyorlar. Bu da onları cari fazla vermeye götürüyor. Bu ülkelerin kamu kesimi borç yükü yüksek olsa da cari fazla verdikleri için dış borç yükleri oldukça düşük.

Türkiye’nin göstergelerine ve geleceğe yönelik tahminlere de bakalım:

Türkiye Göstergeleri ve Tahminler

Türkiye’nin kişi başına geliri düzenli bir artış içinde bulunuyor. Ne var ki bizim on yıl önceki programımız 2023 yılında bu gelirin iki katına çıkmaktı. O idealden oldukça uzağız. GSYH’mizin küresel sistem içindeki payı değişmiyor ama eğer tahminler doğru çıkarsa gelecek iki yılda 0,1 puanlık bir artış gelmesi bekleniyor. Türkiye, geleneksel olarak tasarruf yatırım açığı veren bir ülke ve bu devam ediyor. Dolayısıyla cari açık da devam ediyor. İçinde bulunduğumuz gelişmekte olan ülkeler kategorisi ortalama olarak cari fazla verirken bizim GSYH’mizin yüzde 5’i dolayında cari açık vermemiz oldukça düşündürücü bir durum. Tablonun en vahim durumu enflasyonla ilgili tahminlerde düğümleniyor. IMF’ye göre 2024’de enflasyon yüzde 54 dolayında olacak. Orta Vadeli Programda 2024 yılı enflasyonu yüzde 33 olarak tahmin edilmişti. Anlaşılan o ki IMF büyümedeki düşüşün ve baz etkisiyle görülecek gerilemenin getireceği enflasyon düşüşü dışında ek bir düşüş beklemiyor ya da alınan önlemlerin enflasyonu düşürmekte fazlaca etkili olmayacağını düşünüyor. Türkiye, kamu borç yükü konusunda gelişmekte olan ekonomilerin ortalamasından iyi durumda olmakla birlikte dış borç yükü konusunda onların ortalamasından oldukça kötü durumda bulunuyor.

Orijinal Makale

Son yorumlar

Sıradaki makale yükleniyor...
Uygulamamızı Yükleyin
Risk Açıklaması: Finansal araçlar ve/veya kripto paralarla işlem yapmak yüksek seviyede risk içermektedir ve yatırım miktarınızın bir kısmını veya tamamını kaybetmenize sebep olabilir, bu sebeple tüm yatırımcılar için uygun değildir. Kripto para fiyatları aşırı derecede hareketlidir ve finansal haberler, politik olaylar ve düzenleme kurumları gibi konulardan kolaylıkla etkilenir. Kaldıraçlı işlem yapmak finansal riskleri yükseltmektedir.
Diğer finansal araçlar veya kripto paralar içinden tercihinizi yapmadan önce, yatırım nesnelerinizi, deneyim seviyenizi ve risk iştahınızı dikkatlice gözden geçiriniz ve ihtiyacınız olduğunda profesyonel tavsiye almayı deneyiniz.
Fusion Media sitede yer alan bilgilerin gerçek zamanlı ya da isabetli olacağının mutlak olmadığını hatırlatır. Tüm borsa fiyatları, endeksler, vadeli işlemler, Forex ve kripto para fiyatları, borsalardan değil piyasa düzenleyicileri tarafından oluşturulur, bu sebeple fiyatlar isabetli olmayabilir ve gerçek piyasa fiyatlarından farklı olabilir, bu da buradaki fiyatların fikir verme amaçlı olduğunu ve ticari amaçlar için uygun olmadığını gösterir. Fusion Media veya herhangi bir sağlayıcı, buradaki bilgileri kullanmanız sonucu oluşacak olası kayıplarınızdan ötürü sorumluluk taşımamaktadır.
Bu sitede yer alan bilgileri, Fusion Media ve/veya veri sağlayıcıdan yazılı izin almadan kullanmak, saklamak, kopyasını üretmek, görüntülemek, düzenlemek veya dağıtmak yasaktır. Fikri mülkiyet hakkı, sitede yer alan verileri sağlayanlara ve/veya borsalara aittir.
Fusion Media reklamlarla veya reklam verenlerle etkileşiminize bağlı olarak internet sitesinde görüntülenen reklamlardan gelir elde edebilir.
İşbu sözleşmenin aslı İngilizcedir ve İngilizce ve Türkçe versiyonu arasında tutarsızlık olduğunda İngilizce versiyonu dikkate alınacaktır.
© 2007-2024 - Fusion Media Limited. Tüm Hakları Saklıdır.