NATO zirvesinde ABD Başkanı Trump, müttefik ülkelerin söz verdikleri harcamaları yapmadığı taktirde ABD’yi NATO’dan çekeceğini duyurdu. Rusya ise NATO’yu, kendisini bahane ederek Baltıklarda askeri hareketlerini genişlettiğini belirtti. Bütün bunların üzerine, Trump’ın Çin’den gelen 200 milyar dolar değerinde ürüne %10 ekstra vergi getirtmesi birleşse de küresel piyasalar pozitif seyir izlediler. Bu da piyasa oyucularının hem “ticaret savaşında” hem de NATO’dan gelen kararlarda Trump’ın ve diğer ülkelerin eninde sonunda akli selim davranacaklarına inandıklarını göstermektedirler. Şirket kar beklentilerinin optimist olması da piyasaları desteklemeye devam etmektedir.
Perşembe günü Avrupa gösterge endeksi STOXX 600 kazançlarını %0,78 genişleterek 384,37 Euro’dan fiyatlandı. 10 yıllık Almanya getirisi %0,30 seviyesine yükselirken, EURUSD paritesi 1,1655$ seviyesinden işlem görüyor. Paritedeki geri çekilmenin nedeni değerlenen ABD Dolar’ı olma ihtimali çok yüksek. AMB’den gelen açıklamalar faizlerin, ihtiyaç olduğu kadar, makul seviyelerde kalacak olması yönünde oldu. Bu da FED’in 2 faiz artırımı daha düşünürken, AMB’nin bir süre daha düşük faiz politikasına devam etmeyi düşündüğünden dolayı dolar değer kazandı denilebilir. Avrupa’da görülen pozitif hava bugün Avrupa vadeli kontratlarda da devam etmektedir.
ABD Doları’nın değerlenmesindeki diğer nedenler ise yıllık enflasyonun 6 yılın zirvesine çıkarak %2,9 olması ve işsizlik başvurularının beklenti altı gerilemesi olarak sıralayabiliriz. FED’in hala 2 kez faiz artırıma gitme olasılığı var. Trump’ıın getirdiği ekstra vergiler ürünlerin fiyatlarını arttıracağı olması da enflasyonu yükseltecektir. Bu da FED’in, ekonomiyi çok ısınmadan korumak için, biraz daha agresif tutum sergileme ihtimali güçlendirmektedir. Fakat, tam tersi olup ta ekonomide yavaşlama hissedilirse FED’in faiz arttırma ihtimalleri de düşebilir.
Bütün bu gelişmelere rağmen, ABD verilerinin beklenti üzeri gelmesinden destek alarak, VIX endeksi %7,70 gerileyerek 12,58$’dan ve ima edilen oynaklık göstergesi %8,04 değer kaybederek 11,44$’dan fiyatlandı. Göstergelerin gevşemesi üzerine ABD endeksleri yönünü yukarıya çevirdi ve günü yeşil alanda kapattılar. 10 senelik ABD getirisi %2,855 seviyesine yükselirken ABD Dolar endeksi 94,94$ seviyesinden işlem görüyor. ABD vadeli kontratları da pozitif seyre devam ediyorlar.
Pozitif kapanan ABD piyasalarına paralel olarak Asya endeksleri de, Shanghai hariç, alıcılı seyir izliyorlar. iShares MSCI Japonya dışında bütün Asya ETF’i %1,23 kazançlarını genişleterek 69,28$’dan işlem gördü. Güçlenen Dolar’a paralel olarak USDJPY paritesi 112,62$’dan alıcı buluyor. 10 yıllık Japonya tahvil getirisi %0,41’den, 10 yıllık Çin getirisi %3,518’den alınıyor.
Küresel hisse senetlerindeki pozitif havaya rağmen Borsa İstanbul 1,91 milyar TL’lik işlem hacmiyle %1,88 kazançlarından geri vererek 89.571,25 TL’den kapattı. Negatif ayrışan endeks haftalık bazda %9,28 ve aylık bazdan %6,11 değer kaybına uğradı. Dolar bazında ise %1,43 düşen endeks 18.397,74$’dan alıcı buldu. Haftalık bazdan %14,84 gerilerken aylık %11,33 düştü. Endeksteki kayıplar, Hazine ve Maliye’den sorumlu Sn. Albayrak “bağımsız ve fonksiyonel TCMB” mesajını kapsayan açıklama yaptıktan sonra yavaşladı.
Ünlü ekonomistlerin Türkiye hakkındaki negatif görüşleri piyasa oyuncuları arasında panik yaratarak endeks üzerinde baskı yaratabilir. Bugün Fitch’in değerlendirme raporu takip edilecek gelişmeler arasında yer alıyor. Tahminler durağan gözüken görünümün negatife çekileceği yönünde.
Brent petrolün 74,30$ ve WTI ham petrolünün 70,39$’a çıkması, Dolar/TL’nin 4,82 TL ve Euro/TL’nin 5,63 TL’den işlem görüyor olması, Türkiye 10 yıllık getiririnin %17,80’den alıcı buluyor olması ve ABD Dolar endeksinin 95$ sınırında işlem görüyor olmasından dolayı endeksin negatif seyrini koruma ihtimali oldukça yüksek. Gün açılışında tepki alımları gelse de (bankacılık sektörüne) gün içerisinde sanayi şirketlerinde satışlar görülebilir.
Türkiye’nin yapacağı/açıklayacağı ekonomi politikaları büyük rol oynuyor. Fakat, yabancıların gözünde kredibilitemiz azaldığından dolayı artık onları da inandırmak biraz daha güç. Özellikler ekonomi uzmanlarının “Türkiye’den uzak durmak” lazım açıklamalarından sonra orta vade de yukarı yönlü hareket olmayabilir.