(Trump, ABD'li yetkili ve SDF açıklaması ile yenilendi)
Dominic Evans / Orhan Coskun
İSTANBUL/WASHINGTON, 7 Ekim (Reuters) - ABD Kuzeydoğu Suriye'den güçlerini çekmeye başlayarak Türkiye'nin uzun bir süredir Washington'un müttefiki olan Kürt güçlere saldırısının önünü açarken, ABD Başkanı Donald Trump "sonu gelmez savaşlardan" çekilme zamanının geldiğini söyledi.
Türkiye'ye binlerce cihatçı mahkumun sorumluluğunu veren ABD'nin bu politika değişimini Kürt güçler ise "sırttan bıçaklama" olarak nitelendirdi. Tayyip Erdoğan, Suriye'nin Kuzeyine yönelik operasyon konusunda kararlılıklarının sürdüğünü belirtirken, üst düzey bir Türk yetkili de operasyonun başlaması için ABD'nin bölgeden çekilmesinin bekleneceğini ve bir haftayı bulabileceğini söyledi.
Türkiye'nin Kuzey Suriye'de gerçekleştirmeyi planladığı operasyona katılmamama kararı alan ABD bölgeden güçlerini çekmeye başladı.
ABD'li bir yetkili şu an itibarıyla Suriye'nin kuzeyinden asker çekilen alanın, güvenli bölge kurulması için Türkiye ile yürütülen çalışmaların yapıldığı alanla sınırlı olduğunu söyledi. ABD'nin Suriye'de 1,000'e yakın askeri bulunuyor. savunan Trump, Twitter'dan yaptığı açıklamada ABD'nin anlamsız ve sonu gelmez savaşlardan çekilme zamanının geldiğini, Suriye'deki Kürt güçlerini desteklemenin "çok masraflı" olduğunu söyledi. Trump'a desteğini göstermekten genelde çekinmeyen Cumhuriyetçi Senatör Lindsey Graham Twitter'da yaptığı açıklamada, Dışişleri Bakanı Mike Pompeo ile görüşme ayarlamaya çalıştığını, ABD'nin askerlerini geri çekmesine karşı bir Senato çözümü önereceğini ve kararın geri alınmasını isteyeceğini belirtti. düzey bir Türk yetkili bugün yaptığı açıklamada Kuzey Suriye'deki operasyonun sahadaki değişikliklere göre her an olabileceğini ancak Türkiye'nin ABD askerlerinin operasyon bölgesinden çekilmesini beklemesinin de kuvvetle muhtemel olduğunu söyledi. Yetkiliye göre bu süre bir haftayı bulabilir. dün ABD Başkanı Donald Trump ile bir telefon görüşmesi gerçekleştirirken, görüşmede Suriye'nin kuzeyinde Fırat'ın doğusunu kapsayacak güvenli bölgenin kurulması ele alındı. Beyaz Saray da yaptığı açıklamada Türkiye'nin operasyon için yakında harekete geçeceğini ve ABD güçlerinin burada rol almayacağını bildirdi.
Bugün Sırbistan ziyareti öncesinde havaalanında yaptığı açıklamada Erdoğan, "Görüşmeler aynı kararlılıkla devam edecek. 'Bir gece ansızın gelebiliriz' demiştik, bu kararlılığımızı devam ettiriyoruz. Terör örgütlerinin ülkemize yönelik tehditlerini kabullenmemiz asla mümkün değil" dedi.
Operasyonun etkilerinin belirsizliği piyasada da harekete neden olurken, dolar/TL ABD'nin operasyonda rol oynamayacağını açıklamasının ardından kademeli bir şekilde yükseldi. Cuma günü kapanışta 5.70 seviyesinde olan dolar/TL, en yüksek 5.7635'i gördü. düzey bir Türk yetkili de, "Bu mücadelede müttefiklerinin desteği olsun ya da olmasın, Türkiye terörü kaynağında kurutma konusunda gerekli ve yeterli kudret ve iradeye sahiptir" dedi. yandan Suriye Demokratik Güçleri (SDG) de taahhütlerini yerine getirmeyen ABD güçlerinin Suriye'nin kuzeydoğusundan çekildiğini ve Türkiye'nin şimdi Suriye'nin kuzey ve doğusuna yönelik bir istila operasyonuna hazırlandığını belirtti.
SDG ayrıca Türkiye'nin operasyonuna karşı kendilerini savunmaktan "bir an olsun tereddüt etmeyeceklerini" ifade etti. bir yetkili ise yaptığı açıklamada, ABD güçlerinin Suriye Demokratik Güçleri'ni (SDG) hiçbir yerde Türkiye'nin taarruzundan korumayacağını bu sabah SDG komutanına ilettiğini belirtti. Yetkili ayrıca ABD güçlerinin Türkiye sınırı boyunca Suriye'nin kuzeydoğusundaki Tel Abyad ve Resülayn'da iki gözlem noktasını boşalttığını söyledi. Yetkilinin verdiği bilgiye göre Suriye'nin kuzeydoğusundaki diğer ABD güçleri şimdilik mevzilerini koruyor. İletişim Başkanlığı tarafından dün gece yapılan açıklamada, "ABD askeri ve güvenlik bürokrasisinin, iki ülke arasında sağlanan mutabakatın gereklerini yerine getirmemesinden" Ankara'nın rahatsızlık duyduğunun Trump'a iletildiği ifade edilmişti.
Erdoğan'ın telefon görüşmesinde Ankara'nın terör örgütü olarak nitelediği PKK-YPG kaynaklı tehdidi ortadan kaldırmak ve Suriyeli sığınmacıların ülkelerine dönüşünü sağlamak için güvenli bölgenin şart olduğunun altını çizdiği ifade edilmişti.
Beyaz Saray basın sekreterliğinin açıklamasında ise, "Türkiye yakında uzun süredir planladığı Kuzey Suriye operasyonunda harekete geçecek. ABD Silahlı Güçleri bu operasyonu desteklemeyecek veya operasyonda rol almayacak ve IŞİD'in yöresel 'halifeliğini' yenilgiye uğratan ABD güçleri bu bölgede bulunmayacak" denildi.
ABD'nin Suriye'de yakalanan IŞİD militanlarını geri almaları için Fransa ve Almanya başta olmak üzere Avrupa ülkelerinden talepte bulunduğu ifade edilen Beyaz Saray açıklamasında, "Ancak bunu istemediler ve karşı çıktılar... Türkiye artık... geçen iki yılda bölgede yakalanan tüm IŞİD savaşçılarından sorumlu olacak" denildi.
ABD ZİYARETİ
Erdoğan havaalanında yaptığı açıklamada büyük ihtimalle önümüzdeki ayın ilk yarısında ABD ziyaretini gerçekleştireceklerini söyleyerek, "(Bu görüşme) ikili heyetlerarası yapmak üzere tabi ki yüzyüze olması işin derinliğini ele alma fırsatı bize vermiş olacak" dedi.
ABD ile Türkiye Ağustos ayı sonunda Türkiye'nin Suriye sınırı boyunca uzanacak bir güvenli bölge kurmak için mutabakat sağlamıştı. Ankara daha önce düzenlediği iki sınır ötesi askeri operasyon ile Suriye'nin İdlib vilayetiyle olan sınırından Fırat'ın batı kıyısına kadar uzanan bölgeyi kontrolü altında tutuyor. Ankara Fırat'ın doğu kıyısından başlayacak güvenli bölgenin YPG'den temizlenmesini ve ev sahipliği yaptığı Suriyeli mültecilerin buraya yerleştirmesini istiyor.