(Ayrıntılar ve geçmiş bilgiler eklendi)
ANKARA, 10 Ekim (Reuters) - Başbakan Binali Yıldırım, Türkiye'nin kabile devleti olmadığını, kendisine yapılanın misliyle karşılığını vereceğini belirterek, vize krizi yaşadıkları ABD'yi sağduyuya davet ederek krizin bir an önce çözülmesi gerektiğini söyledi.
ABD'nin İstanbul konsolosluğundaki bir çalışanın geçen hafta devam eden bir 'FETÖ' soruşturması kapsamında tutuklanmasının neden olduğu krizin ardından, ABD Pazar gecesi Türkiye'deki tüm diplomatik misyonlarındaki göçmen olmayan vize hizmetlerini askıya aldığını açıklamıştı.
Türkiye ise aynı şekilde karşılık vererek ABD'deki misyonlarında ve sınırda ABD vatandaşlarına yönelik vize işlemlerini askıya almıştı. bugün AKP Meclis Grup Toplantısı'ndaki konuşmasında, "ABD müttefiklik ilişkimizle bağdaşmayan bir karar aldı ve vize vermeyi askıya aldı. Türkiye'deki ABD misyonları ve personelinin güvenliğine yönelik taahhütlerimizin sorgulanmasından esef duyuyoruz. ABD misyonları dahil bütün misyonlara sağlanan geniş güvenlik tedbirleri en kuvvetli şekilde devam ediyor" ifadesini kullandı.
ABD Büyükelçiliği'nin vizeleri askıya alma nedeniyle yaptığı açıklamada, ABD'nin Türkiye'deki misyonlarının güvenliği de gerekçe olarak gösterilmişti.
Yıldırım bugünkü konuşmasında şu ifadeleri de kullandı:
"Kısa bir süre önce Dışişleri Bakanlığı'na gelen yazıda ABD misyonlarının güvenliğinin artırılması talebini memnuniyetle karşıladık; onlara da bildirdik ancak onlar güvenlik sorunu olmadığını bildirdi. Hal böyleyken vizelerin askıya alınmasının gerekçesi olarak güvenliğin gösterilmesi çelişkidir."
ABD'nin bazı meseleleri ileri sürerek vatandaşları cezalandırmaya kalktığını belirten Yıldırım, "Bu ABD gibi büyük bir ülkeye yakışmıyor. Türkiye bir kabile devleti değil, bize yapılanın misliyle karşılığını veririz" ifadesini kullandı.
ABD'yi sağduyuya davet ettiklerini de kaydeden Yıldırım şunları söyledi:
"Bu sorun bir an önce çözülmeli... ABD'nin vize kararı ile ilgili gerekçesi hiç ama hiç inandırıcı değil. Ama kafalarının arkasındaki gerçek nedeni ifşa etmekte gecikmediler. FETÖ nedeniyle bazı çalışanlar hakkında hukuki süreç başlatmışız, o nedenle bu kararı almışlar. Böyle bir soruşturma için ABD'den izin mi alacağız?"
ABD'nin bir Türk bankasının genel müdür yardımcısını hapse atarken Türkiye'ye sormadığını da vurgulayan Yıldırım, "ABD yönetimi bir kez daha 15 Temmuz ve sonrası yaşanan olayları dikkatlice ele almalı; darbenin arkasındaki güçleri orada muhafaza etmekten vazgeçmeli" dedi.
Halkbank Genel Müdür Yardımcısı Hakan Atilla, İran yaptırımlarını ihlal ettiği iddiasıyla Mart ayında ABD'de tutuklanmış, Atilla Manhattan federal mahkemesindeki savunmasında ABD'nin İran'a yönelik yaptırımlarının ihlal edilmesinde işbirliği yaptığı yönündeki suçlamaları reddetmişti. AKP Meclis Grubu'ndaki konuşmasına şöyle devam etti:
"(ABD ile) müttefikliğimiz devam edecekse Suriye'de PYD-YPG'ye kol-kanat germekten bir an önce vazgeçmeli. Düşmanlarımızla iş tutmak müttefikliğe yakışmaz, bu tavır asla ve asla kabul edilemez. Ümit ederim ki bu gerginlik kısa sürede sona erer bu işten iki ülke vatandaşlarının mağdur olmasının önüne geçilmiş olur."
Türkiye, PKK ile bağlantıları olduğunu belirttiği Suriye'deki Kürt gruplar PYD/YPG'yi 'terör örgütü' olarak nitelendiriyor. ABD ise Suriye'nin İslam Devleti'nin kontrolündeki bölgelerinde yürüttüğü operasyonlarda PYD/YPG'nin başını çektiği Suriye Demokratik Güçleri ile işbirliği yapıyor. Bu çerçevede bu gruplara silah ve mühimmat desteği sağlıyor.
(Haberi bildiren Ercan Gürses, yazan Nevzat Devranoğlu; Redaksiyon Birsen Altaylı)