(Gün içindeki haberlerden detaylar eklendi)
AMMAN/BEYRUT, 18 Eylül (Reuters) - Suriyeli muhalif yetkililer Rusya ile Türkiye arasında muhaliflerin kontrolündeki İdlib vilayeti konusunda varılan anlaşmanın bölgeyi kanlı bir hükümet saldırısından koruduğunu ve Cumhurbaşkanı Beşar Esad'ın tüm Suriye topraklarına hakim olma hedefini engellediğini söyleyerek takdir ettiler.
Şam da, dün açıklanan anlaşmayı memnuniyetle karşılarken, ülkenin "her yerini" geri alma konusunda kararlılığını ifade etti.
Suriye'nin Lübnan büyükelçisi, anlaşmanın Türkiye'nin muhalifleri silahsızlandırmak için verdiği sözleri tutma becerisi için bir sınav niteliğinde olacağını söyledi.
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin iki ülkenin İdlib'de silahlardan arındırılmış bir bölge kurulmasına karar verildiğini dün açıkladılar. Suriye hükümetinin saldırı ihtimalini azalttı. Birleşmiş Milletler saldırının yaklaşık üç milyon insana ev sahipliği yapan İdlib bölgesinde insani bir felakete neden olacağı uyarısı yapmıştı.
İdlib bölgesi ve Halep'in kuzeyine bitişik olan topraklar, Suriye muhalefetinin elinde kalan son bölgeler. İran ve Rus askeri desteği, Esad'ın daha önce muhaliflerin kontrolündeki bölgelerin çoğunu geri almasına yardım etti.
Ancak İdlib saldırısına karşı güçlü Türk muhalefeti hükümetin saldırı planlarını engelledi ve dün açıklanan anlaşmanın Türkiye'nin kuzeybatıdaki üstlendiği rolü koruduğunu ortaya koydu.
Özgür Suriye Ordusu'nun önde gelen isimlerinden Mustafa Secari, Reuters'e yaptığı açıklamada, "İdlib anlaşması sivillerin hayatlarını kurtarıyor ve rejim tarafından doğrudan hedef alınmalarını engelliyor. Esad'ın Suriye üzerinde tüm kontrolü ele geçirme hayallerini de bitiriyor" dedi. "Bu bölge Özgür Suriye Ordusu'nun elinde olacak ve rejim ile destekçilerini Esad iktidarına son verecek gerçek bir geçişe giden ciddi bir siyasi süreç başlatmaya zorlayacak" dedi.
Suriyeli muhaliflerden oluşan Suriye Müzakere Komisyonu'nun sözcüsü Yahya Aridi, anlaşmanın Suriye rejiminin bölgeye yönelik bir operasyon düzenlemesi ihtimalini "pratikte ortadan kaldırdığını" belirterek, bunu zafer olarak niteledi. telefonla açıklamalarda bulunan Aridi, "İdlib'e bir saldırı düzenleme senaryosu, kısa sayılmayacak bir süre için rafa kaldırılmış durumda ve biz bunun kalıcı olmasını umuyoruz" dedi.
Suriye'nin Lübnan büyükelçisi Ali Abdul Kerim ise hükümetin Suriyeli muhaliflerin önde gelen destekçilerinden olan Türkiye'ye güvenmediğini tekrarladı. Lübnan'ın Jalede televizyonu ile yaptığı söyleşide "Bunu Türkiye'nin bu kararı uygulama kabiliyetine yönelik bir sınav olarak görüyorum... Şimdi baskı altındalar ve ben de çaba göstereceklerine inanıyorum" dedi.
Kerim "Türkiye'ye güvenmiyoruz... ama Türkiye'nin bu mücadeleyi bu grupların silahlarını bırakması için uğraşması yararlı... Türkiye bu sorumlulukla başa çıkabilir ve bu yararlı olacaktır" dedi.
Putin ve Erdoğan silahtan arındırılmış bölgenin Rus ve Türk askerleri tarafından denetleneceğini söyledi.
Putin ve Erdoğan, "radikal fikirli" muhalifleri diğer Esad karşıtı gruplardan nasıl ayırmayı planladıklarını açıklamadılar. İdlib kentinin ne kadarının bu bölgeye dahil olacağı da belli değil.
Putin basın toplantısında yaptığı açıklamada 15 Ekim tarihine kadar silahlı muhalifler ile hükümet güçlerinin temas hattı boyunca 15-20 km derinliğinde bir silahtan arındırılmış bölge oluşturulmasına karar verildiğini ve bu bölgeden Nusra Cephesi dahil, radikal muhaliflerin çekileceğini söyledi. YANLISI GAZETE: SURİYE DEVLET KURUMLARI İDLİB'E DÖNECEK
Suriye'de hükümet yanlısı el Vatan gazetesi, bölgenin İdlib kenti çevresinde 15 km derinliğinde olacağını bildirdi.
Gazete, isyancıların tüm ağır silahlarını teslim edip sivil alanlardan uzaklaşmalarının ardından, Suriye devlet kurumlarının Türkiye-Rusya anlaşması kapsamında İdlib'e döneceklerini belirtti. haberini, Moskova'da adı açıklanmayan diplomatik kaynaklara dayandırdı. Habere göre anlaşmayı reddeden herhangi bir grup, "Türk ordusu bile olsa düşman olarak görülecek ve savaşılması gereken terörist olarak sınıflandırılacak." anlaşmanın muhalifleri destekleyen nüfusun bulundukları yerlerde kalmasına imkan tanıyacağını ve insani bir krizi engelleyeceğini söyledi.
Putin, "Türkiye Cumhurbaşkanının önerisi ile bu bölgeden tüm muhalif grupların ağır silahlarının, tanklarının, roket sistemlerinin ve havan toplarının da çekilmesine karar verdik" dedi. ayın başında Putin, İran Cumhurbaşkanı'nın da katıldığı Tahran'daki üçlü zirvede Erdoğan'ın ateşkes önerisini reddetmişti.
İdlib çeşitli muhalif grupların kontrolü altında. En güçlü olan, 2016 yılına kadar el Kaide müttefiki olan eski Nursa Cephesi tarafından yönetilen İslamcı grupların oluşturduğu Tahrir el-Şam.
Diğer İslamcılar ve Özgür Suriye Ordusu adı altında savaşan gruplar Türkiye'nin yardımıyla, "Ulusal Kurtuluş Cephesi" bayrağı altında toplanmış durumda.
Haberin orijinali için tıklayınız: Bu haber, linkleri yukarıda belirtilen haber ya da haberlerden derlenmiştir. Tam çevrilmiş metin olmayabilir.