(Açıklamanın detayları ve geçmiş bilgiler eklendi)
ANKARA, 8 Ocak (Reuters) - TBMM Başkanı İsmail Kahraman, yeni anayasa çalışmaları çerçevesinde canlandırılması planlanan Anayasa Uzlaşma Komisyonu'na katılımları için Meclis'te grubu bulunan dört siyasi parti genel başkanına bugün mektup göndereceğini ve tüm siyasi partilerin bu çalışmalara katılacağını sandığını söyledi.
CHP ve MHP Genel Başkanları ile yaptığı görüşmelerde yeni anayasa yapımı için Meclis'te bir Anayasa Uzlaşma Komisyonu kurulması için mutabakat sağlayan AKP Genel Başkanı ve Başbakan Ahmet Davutoğlu, Kahraman'ı ziyaret ederek parlamentodaki dört partiden eşit miktarda üyeyle kurulacak komisyona öncülük etmesini istemişti.
Kahraman, TBMM'de düzenlediği basın toplantısında Meclis'te grubu bulunan dört partinin genel başkanına yeni anayasa çalışması için bugün bir mektup göndereceğini belirterek, "HDP dahil bütün partilerin Uzlaşma Komisyonu'na katılacaklarını sanıyor ve temenni ediyorum. Cevaplar ne kadar çabuk gelirse o kadar iyi, 10-15 gün olur" dedi.
Siyasi partilerle görüşme kararı alan Davutoğlu, görüşme öncesi HDP'li yetkililerin yaptıkları açıklamalardan sonra randevunun iptal edildiği açıklanmıştı.
HDP, Davutoğlu'nun anayasa için kendileriyle olan randevusunu iptal etmesini eleştirerek, Meclis Başkanı'nın davetinin komisyona katılımları için yeterli olmayabileceğini söylemiş ancak net bir tutum almaktan da kaçınmıştı.
Davutoğlu ise, "HDP komisyona gelirse saygı duyar birlikte çalışırız, gelmezlerse yapacakları tercih onları çıkmaz bir sokağa sokar" demişti.
Beş yıl önce parlamentoda aralarında HDP'nin geçmişteki çizgisini temsil eden BDP'nin de olduğu dört partinin eşit temsiliyle kurulan Meclis Anayasa Uzlaşma Komisyonu, iki yılı aşan çalışmalarında 60 madde üzerinde mutabakat sağlamış, ancak anayasanın bütününde uzlaşma bulunamaması nedeniyle çalışmalarını sonlandırmıştı.
Kurulacak yeni komisyon için her partiden üç üye olmak üzere destek isteyeceğini de söyleyen Kahraman, komisyonun başkanlığını kendisinin yapacağını, çalışmanın kısa sürede bitirilmesini arzu ettiğini kaydetti.
Kahraman, komisyonun çalışma yöntemi ve süresi gibi hususların komisyon üyelerince belirleneceğini ifade ederek, bu konuda detay vermedi.
BAŞKANLIK SİSTEMİ
Kahraman, Türkiye'nin bugün yönetildiği sistemin gözden geçirilmesi gerektiğini de belirterek, "İstikrarlı bir Türkiye istiyoruz... Bugünkü sistemin gözden geçirilmesi şahsi temennimdir. Bu sistem şu ya da bu isim altında elden geçirilmeli, çalışmaların hedefi de bu olmalıdır" dedi.
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ve AKP Türkiye'de yönetim şeklinin başkanlık sistemine dönüştürülmesi gerektiğini savunurken, Parlamento'daki üç muhalefet partisi de öneriye "otoriterleşmeye gidileceği" endişesiyle karşı çıkıyorlar.
Çeşitli ülkelerdeki farklı başkanlık sistemi uygulamalarına dikkat çeken Kahraman, "Her ülkeninki değişik. Üniter yapıya uygun olan başkanlık sistemleri de var" dedi.
Erdoğan arzu ettiği başkanlık sistemini "Türk tipi" olarak tanımlamış ve Türkiye'ye özgü bir model olması gerektiğini söylemişti.
"İktidar ve muhalefetin başkanlık sistemi konusundaki farklı görüşlerinin yeni anayasa sürecini tıkama ihtimali"ni de yorumlayan Kahraman, şunları söyledi:
"Bence bu tablodan yeni bir anayasa çıkar. Bir kere herkes mevcut anayasanın çoğulcu sisteme uygun olmadığını söylüyor. Geçmişte yüzde 63'ü de değişmiş zaten. Şöyle ya da böyle bir anlaşma olacaktır."
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu dün NTV canlı yayınında, "Başkanlık konusunu biz istemiyoruz. Neden getiriyorsunuz? O zaman çözümsüzlük için getiriyorsunuz" demişti.
Bir partinin anayasayı tek başına değiştirebilmesi için 367 oya ihtiyacı varken, 330 oyla anayasa değişiklikleri referanduma götürülebiliyor.
AKP'nin Meclis'te 317 sandalyesi mevcut. Oy kullanma imkanı bulunmayan Meclis Başkanı da hesaba katıldığında olası bir anayasa değişikliğinin referanduma götürülebilmesi için dahi AKP'nin 14 sandalyeye daha ihtiyacı bulunuyor. (Haberi bildiren Ercan Gürses, yazan Gülsen Solaker Redaksiyon Orhan Coşkun)