(Detaylar ve geçmiş bilgi ile yenilendi)
ANKARA, 17 Ağustos (Reuters) - İsrail ile Türkiye arasında Mavi Marmara olayı nedeniyle bozulan ilişkilerin normalleşmesini öngören anlaşma TBMM'ye sevk edildi.
İsrail ile ilişkiler 2010 yılında Gazze'ye yardım götüren Mavi Marmara gemisine İsrail komandolarının baskın düzenlemesi ve 10 Türkün hayatını kaybetmesi nedeniyle bozulmuş, iki ülke arasındaki ilişkiler ikinci katip seviyesine indirilmişti.
Türkiye'nin özür talebinin 2013'te İsrail tarafından karşılanmasının ardından Ankara'nın diğer talepleri olan tazminat ve Gazze ablukasının kaldırılması konularında uzun süredir devam eden müzakerelerin sonucunda iki ülke arasında normalleşme anlaşması 28 Haziran'da imzalanmıştı.
Reuters'in TBMM yetkililerinden edindiği bilgiye göre "Türkiye Cumhuriyeti ve İsrail Devleti Arasında Tazminata İlişkin Usul Anlaşması" bugün Başbakanlık tarafından TBMM Dışişleri Komisyonu'na gönderildi.
Anlaşmanın Cuma günü Dışişleri Komisyonu'nda görüşülmesi ve TBMM tatile girmeden de onaylanması bekleniyor.
Anlaşmanın gerekçesinde de bu anlaşma ve ilişkilerin normalleşmesiyle birlikte Gazze'de Filistin-Türkiye Dostluk Hastanesi'nin hizmete açılması, Gazze'nin imarına yönelik diğer projelerin hayata geçirilmesi, Batı Şeria'da kurulması öngörülen Cenin Sanayi Bölgesine ilişkilerin çalışmaların hızlandırılmasının mümkün olacağı belirtildi ve, "Anlaşmanın hayata geçmesiyle birlikte Türkiye ve İsrail arasındaki ilişkilerin normalleşmesiyle ilgili tüm şartlar karşılanmış olacaktır" denildi.
20 MİLYON DOLAR TAZMİNAT
İmzaları 28 Haziran'da atılan ve nihai onay için TBMM gündemine gelen anlaşma metnine göre, İsrail hükümeti Mavi Marmara olayında yakınlarını kaybeden ailelere tazminat olarak Türk hükümeti tarafından açılacak bir hesaba 20 milyon dolar ödeme yapacak.
Anlaşmada bu meblağın bir defada ve anlaşmanın yürürlüğe giriş tarihini takip eden 25 işgünü içinde hesaba havale edileceği belirtildi.
Bu tazminatın dağıtımı konusunun Türk hükümetinin yetkisinde olduğu da kaydedildi.
Anlaşmada yer alan bir başka unsur ise Mavi Marmara baskını nedeniyle Türkiye'deki mahkemelerde üst düzey İsrailli yetkililere ya da İsrail vatandaşlarına açılan davaları kapsıyor.
Anlaşma metninde, "Bu anlaşma, İsrail'in, İsrail adına hareket edenlerin ve İsrail vatandaşlarının, Türkiye Cumhuriyeti veya Türk gerçek veya tüzel kişileri tarafından konvoy hadisesiyle ilgili olarak kendilerine yönelik doğrudan ya da dolaylı olarak Türkiye'de yapılmış veya yapılacak her türlü hukuki ya da cezai talebe ilişkin her türlü sorumluluktan muaf tutulmalarını sağlayacaktır" ifadelerine yer verildi.
Anlaşma, tarafların yürürlük için gerekli iç hukuk yollarının tamamlandığına diplomatik kanallardan yaptıkları yazılı bildirimlerden sonuncusunun alındığı tarihte yürürlüğe girecek.
İki ülke anlaşmanın bu onay süreci tamamlandıktan sonra da karşılıklı olarak büyükelçilik atama sürecini başlatacak.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu anlaşmanın TBMM'de onaylanmasının ardından iki ülkenin karşılıklı olarak büyükelçi atamak üzere agreman sürecini başlatacağını açıklamıştı.
(Haberi bildiren Gülsen Solaker, yazan Tülay Karadeniz; Redaksiyon Orhan Coşkun)