(Analist görüşü eklendi)
ANKARA, 28 Temmuz (Reuters) - 15 Temmuz darbe girişimi nedeniyle bir hafta erkene alınan Yüksek Askeri Şura (YAŞ) toplantısı Başbakan Binali Yıldırım başkanlığında, Milli Savunma Bakanı Fikri Işık, Genelkurmay Başkanı Orgeneral Hulusi Akar ve diğer YAŞ üyelerinin Anıtkabir ziyareti ile başladı.
TSK'daki atama, terfi, emeklilik ve ihraç konularının ele alındığı YAŞ toplantısı her sene Ağustos ayının ilk haftasında yapılıyor ve üç gün sürüyor. Ancak 15 Temmuz akşamı TSK'daki bir grup asker tarafından gerçekleştirilen darbe girişiminin ardından YAŞ toplantısı bugüne alındı ve bir gün süreceği açıklandı.
Yıldırım'ın başkanlık edeceği YAŞ toplantısı geçen senelerden farklı olarak ilk kez Genelkurmay Başkanlığı karargahı yerine Çankaya Köşkü'nde yapılıyor.
15 Temmuz akşamı TSK içindeki bir grup asker darbe girişiminde bulunmuş, İstanbul'da Boğaz köprüleri kapatılırken, Ankara'da TBMM, MİT, Emniyet Genel Müdürlüğü ve Emniyet Genel Müdürlüğü Özel Harekat Daire Başkanlığı uçak ve helikopterlerle vurulmuştu.
Darbe girişiminin başarısızlıkla sonuçlanmasının ardından ülke genelinde üç ay süreyle olağanüstü hal ilan edilmişti.
Çankaya Köşkü'ndeki YAŞ toplantısı öncesinde şura üyeleri Başbakan Yıldırım başkanlığında Anıtkabir'i ziyaret ederek Atatürk'ün mozolesine çelenk bıraktı.
Anıtkabir Özel Defteri'ni de imzalayan Yıldırım mesajını yüksek sesle de okudu.
"Türkiye 15 Temmuz gecesi 2. Kurtuluş mücadelesinden zaferle çıkmıştır. Milletimiz iradesini hiçbir vesayet odağına teslim etmeyeceğini göstermiş; ülkesine, demokrasisine kahramanca sahip çıkmıştır" diyen Yıldırım sözlerini şöyle sürdürdü:
"TSK, demokrasiye ve milli iradeye sadakatle bağlı olarak ülkemize hizmet etmeye devam edecektir... Devletimize, milletimize, bölünmez bütünlüğümüze kasteden tüm terör örgütlerini bertaraf edeceğimiz muhakkaktır."
TSK'dan ihraç kararları geçen yıllarda YAŞ toplantısı ile verilirken, YAŞ kararlarının yargıya açık olması nedeniyle ihraç edilecek personel dün akşam kanun hükmünde kararname ile belirlenerek kamuoyuna duyuruldu.
Bu çerçevede, 149'u general 1,684 asker TSK'dan ihraç edilmişti. hemen önce ise haber kanalları her ikisi de YAŞ üyesi olan ara Kuvvetleri Komutanlığı Kurmay Başkanı Orgeneral İhsan Uyar ve EDOK (Eğitim ve Doktrin Komutanlığı) Komutanı Orgeneral Kamil Başoğlu'nun TSK'dan istifa ettiğini duyurdu.
YAŞ üyesi olan Orgeneral Akın Öztürk ve 2. Ordu Komutanı Orgeneral Adem Huduti darbe girişimi dolayısıyla açılan soruşturma kapsamında tutuklanmaları nedeniyle bugünkü YAŞ toplantısına katılmayacaklar.
Toplantıda ihraç edilen askerlerin de ardından TSK bünyesinde yapılacak yeni görevlendirmelerin, atama ve terfilerin belirlenmesi bekleniyor.
Teamüller gereği görev süreleri dolmayan Genelkurmay Başkanı Orgeneral Akar, Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Salih Zeki Çolak ve Hava Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Abidin Ünal'ın teamüller gereği görevlerine devam etmesi bekleniyordu. Ancak darbe girişiminin ardından YAŞ toplantısında kuvvet komutanları konusunda nasıl bir karar alınacağı da merak konusu.
Geçen yılki YAŞ toplantısında görev süresi bir yıl uzatılan Deniz Kuvvetleri Komutanı Oramiral Bülent Bostanoğlu'nun görev süresi yeniden uzatılmazsa yerine Donanma Komutanı Oramiral Veysel Kösele'nin atanması da bekleniyor.
Dün akşamki ihraç kararlarını ve bugün yapılacak YAŞ toplantısını Reuters'a değerlendiren TEPAV analisti Nihat Ali Özcan, hem ihraç kararları hem de erkene alınan YAŞ toplantısı ile darbe girişiminin ardından ordu içinde yaşanan "belirsizlerin" giderilmesi açısından önemli olduğunu belirtirken, Şura'dan komuta kademesine ilişkin sürpriz bir karar çıkıp çıkmayacağı konusunda şunları söyledi:
"Onu bilemiyoruz. Genelkurmay başkanı kendisi de bir karar verebilir, Şura'dan da bir sürpriz çıkabilir. Ancak Cumhurbaşkanının bu konuda yaptığı bir açıklama var biliyorsunuz, 'Dere geçerken at değiştirilmez' dedi, genelkurmay başkanı ve MİT müsteşarı için. Dolayısıyla ben genelkumay başkanı için bir şey beklemiyorum ama onun dışında generaller konusunda herhalde cumhuriyet tarihinin en büyük tayin ve atamaları olacak. Benzer bir krizi Türkiye 1960 darbesinde de yaşamıştı."
YAŞ kararları Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'a sunularak onaylanmasının ardından kamuoyuna açıklanacak.