(Detaylar eklendi)
ANKARA, 19 Ocak (Reuters) - AKP'nin MHP ile uzlaşıyla hazırladığı anayasa değişikliği teklifinin TBMM Genel Kurulu'ndaki ikinci tur görüşmelerinde dün gece yedi madde kabul edildi.
Toplam 18 maddelik anayasa değişikliği teklifinin ilk tur görüşmeleri geçen hafta tamamlanmış ve ardından anayasa gereği iki tam gün ara verilmişti.
Kritik önemdeki ikinci tur görüşmelerine dün akşam başlanırken, geç saatlere kadar süren çalışmalar çerçevesinde ilk yedi madde kabul edildi.
Kabul edilen birinci maddeyle anayasanın "yargı yetkisi" başlığında yeni düzenleme yapılarak, yargı yetkisinin, Türk milleti adına "bağımsız" mahkemelerce kullanılacağına dair hüküm, "bağımsız ve tarafsız" mahkemelerce kullanılacağı şeklinde değişiyor.
İkinci maddeyle ise milletvekili sayısı 550'den 600'e çıkarılıyor.
Üçüncü madde ile milletvekili seçilebilme yaşı 25'ten 18'e düşürülürken, "askerlikle ilişiği olanlar" bu kapsama dahil edilmeyerek, milletvekili adaylığına başvuramayacak.
Kabul edilen dördüncü madde ile anayasanın "TBMM'nin seçim dönemi" başlıklı maddesi, "TBMM ve cumhurbaşkanının seçim dönemi" olarak değiştirilerek, TBMM ve cumhurbaşkanı seçimlerinin birlikte ve beş yılda bir yapılması düzenleniyor. Bu çerçevede iki seçim 3 Kasım 2019'da yapılacak.
Beşinci ve altıncı maddelerde ise TBMM'nin görev ve yetkileri ile denetleme yöntemlerine ilişkin hususlar yer alıyor.
Bu kapsamda TBMM'nin görev ve yetkileri; "kanun koymak, değiştirmek ve kaldırmak, bütçe ve kesin hesap kanun tekliflerini görüşmek ve kabul etmek, para basılmasına ve savaş ilanına karar vermek, milletlerarası antlaşmaların onaylanmasını uygun bulmak, TBMM üye tam sayısının 5'te 3 çoğunluğunun kararı ile genel ve özel af ilanına karar vermek, anayasanın diğer maddelerinde öngörülen yetkileri kullanmak ve görevleri yerine getirmek" olarak sıralanıyor.
Denetleme için ise TBMM, "meclis araştırması", "genel görüşme", "meclis soruşturması" ve "yazılı soru" yollarıyla bu yetkisini kullanabilirken, "gensoru", denetleme yetkisinden çıkarılıyor.
Geç saatlerde kabul edilen yedinci madde ise partili cumhurbaşkanlığının yolunu açarken, bunun için cumhurbaşkanı seçilen kişinin partisiyle ilişiğinin kesilmesine yönelik düzenleme kaldırılıyor.
Aynı maddeyle anayasanın, cumhurbaşkanının nitelikleri ve tarafsızlığına ilişkin maddesi ile seçimine yönelik maddeleri, "adaylık ve seçim" başlığı altında birleştirilerek, cumhurbaşkanı seçimine ilişkin detaylara yer veriliyor.
Cumhurbaşkanı, 40 yaşını doldurmuş, yükseköğrenim yapmış, milletvekili seçilme yeterliliğine sahip Türk vatandaşları arasından, doğrudan halk tarafından seçilecek. Cumhurbaşkanının görev süresi 5 yıl olacak ve bir kişi en fazla iki kez cumhurbaşkanı seçilebilecek.
İkinci tur görüşmelere bugün de devam edilirken, önce tek tek maddeler sonunda da teklifin tümü oylanacak.
Görüşmelerin Cuma gecesi bitmesi bekleniyor. Teklifin Genel Kurul'da kabul edilmesi durumunda onay için Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'a gidecek. Erdoğan'ın onay tarihine göre referandumun 26 Mart-16 Nisan aralığında olabileceği hesaplanıyor.