(Detaylarla yenilendi)
ANKARA, 21 Temmuz (Reuters) - AKP ve MHP'nin ortak hazırladığı TBMM İç Tüzük teklifi dün gece Meclis Anayasa Komisyonu'nda kabul edildi.
TBMM'nin mini anayasası olarak da kabul edilen Meclis İç Tüzüğü, kanun teklif ve tasarılarının görüşülmesinden, TBMM'nin çalışma şekline kadar bütün süreçleri kapsayan önemli bir düzenleme işlevi görüyor ve uzun yıllardır değiştirilmeye çalışılıyor.
Son olarak AKP ile MHP'nin üzerinde uzlaşmaya vardığı 18 maddelik teklif TBMM'ye sunulmuş ve anayasa komisyonunda ele alınmaya başlanmıştı. Görüşmelerde CHP ve HDP, AKP'nin İç Tüzüğü değiştirirken, muhalefet partilerinin söz ve ifade haklarını kısıtlamayı amaçladığını savunurken, iktidar partisi muhalefetin İç Tüzük'te kendilerine verilen hakları istismar ederek yasama çalışmalarını sekteye uğrattığını öne sürdü.
Başbakan Binali Yıldırım en son yaptığı bir açıklamada, iç tüzüğün parlamentonun "verimli" çalışması için değiştirildiğini söyleyerek, "Bu iç tüzük geçici. 2019 Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi devreye girdikten sonra yeni bir iç tüzüğe ihtiyacımız olacak. Bu değişiklik, 2019'a kadar geçerli olacak. 2019 gelmeden yeni içtüzük de cumhurbaşkanlığı sisteminin ruhuna uygun olarak yeni baştan yazılacak." demişti.
Komisyonda dün gece kabul edilen teklifin gelecek hafta TBMM Genel Kurul gündemine alınması bekleniyor.
Teklife göre Meclis kürsüsünden, "Türk milletinin tarihi ve ortak geçmişine yönelik hakaret ve ithamlar", "Türkiye Cumhuriyeti'nin idari yapısı ve yerleşim birimlerine ilişkin Anayasa ve kanunlara aykırı isim ve sıfatlar kullanmak" cezaya tabi olacak.
Bu çerçevede "Kürdistan", "Kürt illeri" gibi ifadeler kullanan milletvekillerine Genel Kurul'da başkanın teklifi üzerine yapılacak oylama ile geçici yani üç birleşim çıkarma cezası verilebilecek. Fiili saldırıda bulunan, Genel Kurul'a ve komisyonlara silahlı giren vekiller de aynı cezayı alacak. Genel Kurul'da döviz-pankart açan vekillere ise "kınama" cezası verilecek.
Teklifle ayrıca TBMM Başkan ve Başkanvekillerinin genel kurulu yönetirken frak giyme zorunluluğu da kalkacak.
Anayasa gibi önemli düzenlemelerin ele alındığı Genel Kurul görüşmelerinde TBMM TV kesintisiz yayında olurken, muhalefetin şimdiye kadar geçmesini istemediği yasalar için kullandığı bazı imkanlar da kısıtlanıyor.
Buna göre muhalefet artık kanun tasarı ve tekliflerinin her maddesi ve maddeler üzerine verilen önergelerin oylamalarında yoklama talep edemezken, yaklaşık 40 dakika süren grup önerilerinin görüşmeleri 14 dakikaya, usul tartışmaları da 12 dakikaya düşecek.
Genellikle muhalefet partilerinin kürsüyü daha çok kullanmak için başvurduğu komisyonlara havaleye itiraz, önceki birleşimdeki sözünü düzeltme talepleri de artık geçerli olmayacak.
Bu arada yeni teklifle Genel Kurul'un 1500-1900 olan mesai saatleri değiştiriliyor ve buna göre aksi bir karar alınmadıkça Kurul saat 2100'e kadar çalışacak.
Yine muhalefetin sık sık başvurduğu yoklamaya ilişkin madde de yeniden düzenleniyor ve bu çerçevede Başkan birleşimi açarken tereddüde düşerse yoklama yapacak, muhalefet yoklama isteyemeyecek.
Teklifle ayrıca mevcut iç tüzüğün "İlk toplantı ve ant içme" başlıklı maddesi "İlk toplantı, ant içme ve göreve başlama" başlığı altında yeniden düzenleniyor. Buna göre, TBMM Genel Kurulu, milletvekili genel seçimi kesin sonuçlarının Yüksek Seçim Kurulu'nca ilanını takip eden üçüncü gün saat 1400'te çağrısız olarak toplanacak.