(Ayrıntılar eklendi)
BRÜKSEL, 16 Ekim (Reuters) - Avrupa Birliği (AB), mülteci akışını durdurması karşılığında Türkiye'ye yaklaşık 3 milyar euro (3.4 milyar dolar) yardım, seyahat vizelerinde kolaylık ve birliğe katılım için görüşmelerin yeniden canlanmasını önerdi.
AB ülkelerinin liderleri Brüksel'deki zirvede Türkiye'deki yaklaşık iki milyon Suriyeli'nin yaşam şartlarını iyileştirecek önlemler ve Türkiye'de kalmalarını sağlayacak işbirliğine yönelik bir "eylem planı" üzerinde Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ile anlaştıklarını söylediler.
Liderler aynı zamanda Asya'dan gelerek Türkiye'den geçen mültecilerin akışını azaltmak için sınır kontrollerinde eş güdümünün sağlanması için anlaştı.
Her ne kadar AB'nin önereceği "azımsanmayacak ve somut" para miktarı netleştirilmese de, Almanya Başbakanı Angela Merkel, Ankara'nın talep ettiği söylenilen 3 milyar euronun konuşulduğunu ve akla yatkın bir rakam olduğunu belirtti.
Zirvenin başkanlığını yapan Donald Tusk, "Türk liderlerle hızlanan görüşmelerimiz... geçtiğimiz birkaç hafta içinde yalnızca bir hedefe yoğunlaştı; Türkiye üzerinden AB'ye giden mülteci akışını azaltmak. Eylem planı bu yönde atılan büyük bir adımdır" dedi ve yine de "temkinli bir iyimserlik" içinde olduklarını belirtti.
Gece yarısından sonra sona eren resmi görüşmelerin ardından Türkiye'ye vatandaşlarının Avrupa'ya vizesiz seyahati için belirlenen sürecin hızlandırılması teklif edilirken, bu konuda daha önce üzerinde anlaşılan şartların da yerine getirilmesi istendi.
Bu konudaki ilerlemenin Ankara'nın mülteci akışını yavaşlatmada somut bir yardımda bulunduğunu göstermesine bağlı olacak ve bahar döneminde gözden geçirilecek.
İstanbul'da Pazar günü Erdoğan ile görüşecek olan Merkel, daha önce yaptığı açıklamalarda Avrupa'nın mültecileri tasnif ve yerleştirme çabalarının Türkiye'nin işbirliği olmadan işe yaramayacağını söylemişti.
ŞARTLARA BAĞLI
Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande ise Türkiye vatandaşlarının daha kolay vize alamayacağına dikkat çekti. Hollande, kolay vizenin bir şartının Ankara'nın Pakistan, Afganistan ve diğer bölgelerden gelen ve Avrupa'ya giden kaçak göçmenlerin ülkeye kolayca girişine izin vermemesi olduğunu belirtti.
Hollande aynı zamanda üzerinde daha önce uzlaşılan ve Avrupa'da mülteci statüsü kazanamamış göçmenlerin geri alınmasını öngören bir anlaşmayı da Ankara'nın imzalayarak uygulamaya koyması gerektiğini belirtti ve "Yanlış anlaşılmalar olmasın" dedi.
Avrupa hükümetleri 78 milyon nüfusu olan Türkiye'ye tam vize serbestisi vermeye şüpheyle yaklaşırken, bu konudaki serbestilerin öncelikle iş seyahati yapanlar ve öğrencilere sağlanacağı düşünülüyor.
Liderler ayrıca uzun yıllardır devam eden Türkiye'nin birliğe üyelik görüşmelerini yeniden canlandırmayı planlasa da, bunun nasıl yapılacağına dair herhangi bir detay netleştirilmedi.
AB yetkilileri, Avrupa Komisyonu'ndan gelen üst düzey bir heyetin daha önce Ankara'da gerçekleştirdiği görüşmelerde Türk bakanların önümüzdeki yılın ortası itibariyle bazı Türk vatandaşlarının AB'ye seyahatine yönelik sınırlamaları gevşetmesini istediklerini belirtti.
AB yetkilileri Türkiye'nin 3 milyar euroluk (3.4 milyar dolar) yeni yardım ve AB'ye tam üyelik müzakerelerinde aralarında enerji, adalet ve ekonomi ve parasal işlerin de bulunduğu konularda uyum sağlamayı öngören altı başlığın müzakereye açılmasını istediğini söyledi.
Türkiye ayrıca üst düzey siyasi diyalogun artırılmasını ve Erdoğan'a düzenlenecek liderler zirveleri için davet gönderilmesini istedi.
Haberin orijinali için tıklayınız: urn:newsml:reuters.com:*:nL8N12F5BD
ÖNEMLİ: Bu haber, linkleri yukarıda belirtilen haber ya da haberlerden derlenmiştir. Tam çevrilmiş metin olmayabilir.