Valerie Volcovici / Jeff Mason
WASHINGTON, 2 Haziran (Reuters) - ABD Başkanı Donald Trump ülkesini iklim değişikliği ile mücadele amaçlı 2015 Paris iklim anlaşmasından çıkaracağını dün açıkladı.
Trump böylece seçim kampanyasında verdiği bir sözü yerine getirmiş oluyor ancak dünya liderleri ve ülke yöneticilerinin ağır kınamalarına hedef oldu.
Trump, seçimden önce kullandığı "Önce Amerika" mesajı doğrultusunda, anlaşmanın Amerikan ekonomisine zarar vereceğini, istihdam kaybına yol açacağını, ulusal egemenliği zayıflatacağını ve diğer ülkeler karşısında ABD'yi her zaman dezavantajlı durumda bırakacağını savundu.
Trump, "Artık başka ülkelerin ve başka liderlerin bizimle alay etmelerini istemiyoruz. Zaten edemeyecekler" dedi.
"Bizim anlaşmada kalmamızı isteyen ülkeler, zorlayıcı ticaret uygulamalarıyla Amerika'ya trilyonlarca dolar zarar veren ve pek çoğu askeri ittifakımıza katılımları zayıf olan ülkeler."
Paris anlaşmasını destekleyen ve içlerinde ABD'nin önde gelen iş dünyası isimlerinin de bulunduğu çevreler, Trump'ın kararını, bu ve gelecek yüzyılları bile etkileyecek sonuçlarla dünyayı tehdit eden ısınmayı durdurma çabalarına bir darbe olarak nitelediler.
Trump'tan önceki ABD başkanı Barack Obama, tamamlanmasında etkili olduğu anlaşmadan çıkılmasından üzüntü duyduğunu açıkladı.
"Amerikan liderliği yer almasa bile ve bu iktidar geleceği reddeden bir avuç ülkenin yanına geçse bile, eyaletlerimizin, kentlerimizin ve iş dünyamızın daha ileri adımlarla yol gösterici olacağına ve sahip olduğumuz tek gezegeni gelecek kuşaklar için koruyacağına inanıyorum."
Almanya Başbakanı Angela Merkel, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve İtalya Başbakanı Paolo Gentiloni ortak bir açıklama yaparak anlaşmanın yeniden müzakere edilmesinin mümkün olmadığını söylediler ve müttefik ülkelerden iklim değişimi ile mücadele için bir an önce yeni çabalara girişmelerini istediler.
Üç lider gelişmekte olan ülkelerin bu anlaşmaya uyumunu kolaylaştırmak için yardımcı olmayı da vaat ettiler.
Kanada Başbakanı Justin Trudeau, "ABD'nin kararı umut kırıcı olsa da, tüm dünyada iklim değişikliği ile mücadele ve temiz büyüme ekonomilerine geçiş yolunda artan ivme bizi yüreklendiriyor" dedi.
Trump'ın bu kararı ile ABD, imzacı 195 ülkeden ayrı düşerek, Paris anlaşmasına katılmayan Suriye ve Nikaragua ile aynı safta yer alacak.
Trump dün Beyaz Saray'ın bahçesinde yapılan bir törende kararını açıklarken, "(Anlaşmadan) çıkıyoruz" dedi.
"Ben Paris'in değil, Pittsburgh'un yurttaşlarını temsil etmek için seçildim."
ABD çelik sanayinin merkezi olan Pittsburgh'un belediye başkanı Bill Peduto ise bir Twitter mesajıyla, Paris anlaşmasını desteklediğini duyurdu.
Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres'in sözcüsü kararı "Büyük bir hayal kırıklığı" olarak niteledi.
İklim müzakerelerini yürüten BM organı da, bir tek ülkenin isteğiyle anlaşmanın yeniden müzakere edilmesinin mümkün olmadığını açıkladı.