Robin Emmott / Gabriela Baczynska
BRÜKSEL, 17 Ocak (Reuters) - ABD'de Cuma günü başkanlığı devralacak olan Donald Trump'ın son günlerde gazetelere açıkladığı dış politika görüşleri, ABD'nin Avrupalı müttefiklerini şaşırttı.
Trump NATO ittifakını "eskimiş" olarak niteledi, İngiltere'nin Avrupa Birliği'nden çıkma kararını övdü, Kırım'ı ilhak etmesinden dolayı Rusya'ya karşı ABD ve AB'nin birlikte uyguladıkları yaptırımları kaldırabileceğinin oldukça açık işaretlerini verdi.
Trump'ın sözleri tüm Avrupa'dan hoşnutsuzluk ve umut kırıklığı ifadeleri ile karşılık buldu.
Almanya Dışişleri Bakanı Franz-Walter Steinmeier, dün diğer AB bakanlarıyla yaptığı toplantıda bu sözlerin AB içinde "hayret ve telaş" yarattığını ve kendisinin de duyduğu kaygıyı NATO Genel Sekreteri ile paylaştığını söyledi.
Ancak Avrupa Komisyonu, Trump'ın er geç AB'nin ABD'nin ne denli önemli bir müttefiki olduğunu göreceğine inandığını ifade etti. Komisyon Başkan Yardımcısı Frans Timmermans CNN televizyonuna şu açıklamayı yaptı:
"Eminim ki eninde sonunda Washington'da herkes başarılı bir AB'nin, ABD'nin stratejik çıkarlarına uygun olduğunu anlayacaktır."
Kapalı kapılar ardında Avrupalı yetkililer, NATO ittifakının Trump'ın başkanlığını da atlatacağına inandıklarını söylüyorlar.
Bu yetkililer, İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra kurulmuş olan NATO ittifakının sağladığı yararın Atlantik'in her iki kıyısında da kurumsal olarak çok iyi bilinmesinden dolayı, Beyaz Saray'da hakim olan kuşkucu yaklaşımdan etkilenmeyeceğine inanıyorlar.
Zirve görüşmeleri ve toplantıların hızlandırılmış bir takvimle gerçekleştirilmesi de anlaşmazlığın kısa sürede giderileceği umudunu veriyor.
Çok kişi de Trump'ın savunma bakanı olarak seçtiği emekli general James Mattis ve dışişleri bakanı olarak seçtiği Exxon Mobil eski başkanı Rex Tillerson'un Senato'daki mülakatlarında gösterdikleri muhafazakar dış politika çizgilerinin cesaret verici olduğu söylüyor.
AB'nin dış politika planlamasında görevli bir diplomat, "Trump'ın Mattis'e, Tillerson'a ve Cumhuriyetçilerin dış politika uzmanlarına kulak vereceği varsayımıyla hareket ediyoruz" dedi.
"Toplantılar, ikili görüşmeler ve zirveler sayesinde bir ilişki kurabilirsek artık seçim kampanyasını ve gazete başlıklarını geride bırakabiliriz."
Ukrayna krizi 2014 yılında, ABD ve NATO'nun önceliğini Afganistan ve Irak'ta devam eden savaşlardan çekip, temel hedefi olan Avrupa'nın savunmasına yöneltti.
Amerikan ağır silahları, NATO'nun ve çoğu Amerikalı olan stratejistlerinin giderek agresifleşen bir Rusya'ya karşı Avrupa'nın savunmasını güçlendirmek için yeniden Avrupa'ya gönderiliyor.
Bunun için ABD Kongresi 3.4 milyar dolarlık bir harcama planını onayladı.
Bu plana göre ABD ordusu Polonya ve Baltık devletleri Letonya, Litvanya ve Estonya'da binlerce asker konuşlandıracak. Rusya'nın Ukrayna'ya bağlı olan Kırım'ı almasına benzer bir girişimle buralarda da toprak kazanımına kalkışabileceğinden korkuluyor.
NATO'yu güçlendirme yolunda ilk önemli temas Mattis'in 15-16 Şubat'ta Brüksel'de NATO bakanlar toplantısına katılmasıyla olacak.
Ardından gelen Münih Güvenlik Konferansı ve Tillerson'un AB dışişleri balkanları toplantısına davet edilmesi gibi temaslar gelebilir.
Trump'ın da Nisan veya Mayıs'ta yapılacak NATO zirvesine katılması bekleniyor. Bu olmazsa, Mayıs'ta İtalya'da yapılacak olan G7 zirvesinde Trump, İngiltere, Kanada, Fransa, Almanya, İtalya ve Japonya liderleri ile bir araya gelecek.
Haberin orijinali için tıklayınız: ÖNEMLİ: Bu haber, linkleri yukarıda belirtilen haber ya da haberlerden derlenmiştir. Tam çevrilmiş metin olmayabilir