(Gece yayımlanan haberi tekrarlıyoruz)
Ercan Gurses / Gulsen Solaker / Tulay Karadeniz
ANKARA, 8 Haziran (Reuters) - Türkiye'de bugün yapılan genel seçimin kesin olmayan sonuçlarına göre, AKP tek başına hükümet kurmak için gerekli milletvekili sayısını elde edemezken, muhalefet partileri ilk açıklamalarında AKP ile koalisyona sıcak bakmadıklarını açıklayınca erken seçime gidilmesi ihtimali güçlendi.
Seçime ilk kez parti olarak katılan HDP'nin barajı aşarak AKP'nin sandalye sayısını azaltması Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın başkanlık sistemi talebinin de darbe alması olarak yorumlandı.
CNNTürk'ün verdiği kesin olmayan seçim sonuçlarına göre oyların yüzde 98.3'ü sayıldı. AKP'nin oy oranı yüzde 40.8 iken, yüzde 10 seçim barajını geçmeyi başaran HDP'nin oy oranı yüzde 13.1 oldu. Kesin olmayan sonuçlara göre AKP'nin milletvekili sayısı 258 olacak.
Aynı sonuçlara göre CHP'nin oy oranı yüzde 25, MHP'nin oy oranı ise yüzde 16.3 oldu.
İlk sonuçların gelmeye başlamasının ardından Reuters'a açıklamalarda bulunan bir AKP yetkilisi, "Bu tablodan hükümet çıkmaz, erken seçim görülüyor. AKP-MHP koalisyonu olursa bir sonraki seçimde bu oyu da alamayız. Tahminimiz bir azınlık hükümeti ve erken seçime gidilmesi yönünde" diye konuşurken; CHP, MHP ve HDP yetkilileri yaptıkları açıklamalarda, AKP ile kurulacak bir koalisyonda yer almayacaklarını söylediler.
AKP 2011 genel seçiminde yüzde 49.8, CHP yüzde 26, MHP yüzde 13 oranında oy almıştı. HDP ise 2011 genel seçimine bağımsız adaylarla girmişti.
Seçimde yüzde 10'luk barajı aşarak TBMM'de 79 sandalye kazanan HDP'nin Eşbaşkanı Selahattin Demirtaş, "Eşit ve adil olmayan bir seçim kampanyası sonucu muhteşem bir zafer ve muazzam bir başarı elde ettik. Barıştan yana olanlar kazanmış, baskı ve otoriteden yana olanlar gerilemiş ve yenilmiştir... AKP ile içeriden ve dışarıdan koalisyon yapmayacağız diye söz verdik, sözümüzün arkasındayız" dedi.
"Bu sonuç, demokratik ve çoğulcu anayasa isteyenlerin, yüzde 10'luk seçim barajına karşı duranların ortak zaferidir. Artık HDP gerçek bir Türkiye partisidir. Bize oy verenleri mahcup etmeyecek bir duruş ortaya koyacağız" diyen Demirtaş, "Türkiye'de artık başkanlık tartışması, diktatörlük tartışması son bulmuştur. İnanıyorum ki Öcalan kalıcı barış konusundaki desteğini bundan sonra da sürdürecektir" dedi.
Seçimin ardından CHP Genel Merkezi'ne gelen Genel Başkan Kemal Kılıçdaroğlu ise ilk değerlendirmesinde, "Demokratik yollarla bir baskıcı dönemi sona erdirdik, demokrasi kazandı. Türkiye kazandı" derken CHP Sözcüsü Haluk Koç, "AKP ile biraraya gelemeyeceğimizi propaganda döneminde açıkladık, bu açıklamalar geçerlidir... Kılıçdaroğlu ve CHP, hükümeti kurabilecek en önemli siyasi aktör haline geldi" diye konuştu.
Seçim öncesinde AKP'nin tek başına iktidar olamaması durumunda bir koalisyon kurmak için en yakın parti olarak değerlendirilen MHP'nin Genel Başkanı Devlet Bahçeli ise herhangi bir hükümetin tek başına siyasi iktidar olamadığı durumda koalisyon zaruretinin ortaya çıkacağına dikkat çekerek, "AKP uyumu çözümde aramıştır, dolayısıyla ilk koalisyon AKP-HDP arasında olması lazım. İkinci koalisyon modeli olarak AKP-CHP-HDP'yi biraraya getirebilirsiniz. AKP-CHP-HDP koalisyonu olursa MHP ana muhalefet görevini üstlenmeye hazır. Bunların hiçbirisinden sonuç alınamazsa en erken seçim ne zaman olacaksa o zaman seçim olur" dedi.
DAVUTOĞLU: DEĞERLENDİRMEMİZİ YAPACAĞIZ
Seçimin ardından Ankara'daki AKP Genel Merkezi'ne gelen ve kendisine bekleyen AKP'lilere yönelik olarak "balkon konuşması" yapan Başbakan Ahmet Davutoğlu, "AKP bu seçimin galibi ve birincisidir. Biz kendi değerlendirmemizi yapacağız, atılması gereken adımları vakitlice atacağız. Yeni sivil anayasa yapımı için bütün partilere yeniden çağrı yapıyoruz" dedi.
"Bu siyasi tablodan istikrara zarar gelmemesi için her türlü tedbiri alacağız. Demokratik süreçler içinde ülke yönetiminin zaafa uğramaması, ekonominin istikrarının bozulmaması ve kardeşliğimize sekte vurulmaması için gereken her türlü adımı atacak, her tedbiri alacağız. Kimsenin bundan şüphesi olmamalıdır" diyen Davutoğlu, "Kendi değerlendirmemizi yapacağız, atılması gereken adımları vakitlice atacağız" dedi.
Diğer siyasi partilere de seslenen Davutoğlu, "Buradan küçük hesaplarla yenilgiler üzerinden zafer üretmeye kalkmamalılar. Herkes kendi değerlendirmesini yapmalı" değerlendirmesinde bulundu.
Seçim sonuçlarını Reuters'a değerlendiren EDAM Başkanı Sinan Ülgen, seçmenin birkaç mesaj verdiğini belirterek, "Birincisi başkanlık rejimine karşı bir duruş var dolayısıyla bu başkanlığa yönelik anayasa değişikliğinin yolunu tamamen kapatan bir sonuç. İkincisi HDP'ye bir Türkiye partisi olma fırsatını veren bir sonuç. Üçüncüsü de Türkiye'de siyasi erkin, gücün daha da tek elden toplanmasına duyulan bir tepki" değerlendirmesinde bulundu.
Tek parti hükümeti döneminin 13 yılın ardından sona ermesinin piyasadaki ilk yansıması TL'nin yüzde 5'e yaklaşan değer kaybı ile yeni zirvesini test etmesi oldu. Analistler, kısa vadede dalgalanmanın süreceğini öngörürken; Türkiye'nin koalisyon ya da azınlık hükümeti ile mi yola devam edeceği yoksa erken seçime mi gideceği yakından izlenecek. urn:newsml:reuters.com:*:nL5N0YT0WQ
(Haberi bildiren Ercan Gürses, Gülsen Solaker, Tülay Karadeniz; Redaksiyon Aslı Kandemir, Orhan Coşkun)