Gulsen Solaker
ANKARA, 22 Mart (Reuters) - TBMM'de dün gece kabul edilen torba yasayla düzenli internet yayınlarına Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) denetimi getirilirken, muhalefet internet medyasına sansür getirileceği endişesiyle düzenlemeye karşı çıkıyor.
Kamuoyunda torba yasa olarak bilinen ve internet düzenlemesini de içeren geniş kapsamlı "Vergi Kanunları ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Tasarısı" Meclis Genel Kurulu'nun dün geceki oturumunda kabul edildi. tartışmalara yol açan 73. maddesine göre, yurtdışından veya yurtiçinden, Türkçe veya başka bir dilde, internet ortamında düzenli yapılan tüm sesli ve görüntülü yayınlar RTÜK'ün denetim kurallarına tabi tutulacak.
Özellikle muhalefet partileri tarafından sert tepkiyle karşılanan madde, bu kesimlerce internet üzerinden sesini duyurmak isteyen toplumsal muhalefete karşı sansür paketi olarak yorumlanıyor. İstanbul Milletvekili Barış Yarkadaş Reuters'a yaptığı değerlendirmede, bu düzenlemeyi iktidarın 2019 seçimlerine giderken yaptığı bir hazırlık olarak gördüğünü belirterek şöyle konuştu:
"İktidar seçimlere giderken muhalefetin kendisini ifade edebileceği hiçbir medya alanı bırakmak istemiyor. Bu yasayla internette yapılan yayınlar RTÜK'ün denetimine açıldı. Özellikle de muhaliflerin internetten yaptığı canlı yayınları, programları engellemek için çıkarılmış bir yasa."
Yasaya göre, RTÜK'ten geçici yayın hakkı veya yayın lisansı bulunan medya hizmet sağlayıcısı kuruluşlar, bu hak ve lisansları ile yayınlarını internet ortamından da sunabilecek.
Radyo, televizyon ve isteğe bağlı yayın hizmetlerini sadece internet üzerinden sunmak isteyen medya hizmet sağlayıcılarının üst kuruldan yayın lisansı, bu yayınları internet ortamından iletmek isteyen platform işletmecilerinin de üst kuruldan yayın iletim yetkisi alması gerekiyor.
RTÜK'ün CHP'li üyesi İsmet Demirdöğen Reuters'a yaptğı açıklamada, lisans almanın geçtiğimiz haftalarda çıkartılan kanun hükmünde kararname ile zorlaştırıldığına dikkat çekerek, lisans alabilmek için MİT ve Emniyet Genel Müdürlüğü'nün vereceği güvenlik sertifikasının şart olduğunu kaydetti.
Demirdöğen şunları söyledi:
"Uygulamada açıkca görüyoruz ki iktidar yanlısı kişilerin lisans başvuruları hemen kabul edilirken, iktidara güven vermeyen insanlara ise lisans verilmiyor. 1.5 yıldır bekletilen lisans talepleri var. İnternet ortamında lisans alabilmek de yıllar sürecek."
İnternet ortamından radyo, televizyon ve isteğe bağlı yayın hizmetlerinin sunumuna, bu hizmetlerin iletimine, internet ortamından medya hizmet sağlayıcılara yayın lisansı, platform işletmelerine de yayın iletim yetkisi verilmesine, bu yayınların denetlenmesine ve maddenin uygulanmasına ilişkin esas ve usulleri, RTÜK ile Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu tarafından maddenin yürürlüğe girdiği tarihten altı ay içinde ortak çıkartılacak yönetmelikle düzenlenecek.
Bu arada yasanın dün geceki görüşmeleri sırasında AKP'nin verdiği değişiklik önergesiyle bireysel iletişim amacıyla görsel içerik paylaşmanın maddenin kapsamında bulunmadığı hususu daha açık bir şekilde düzenlendi.
Önergeye göre bireysel iletişim ile görsel işitsel içerik paylaşılabilen video paylaşım ve sosyal medya platformları gibi kullanıcıların görsel işitsel içerik yükleyebildiği platformlar ve yer sağlayıcıları bu yasa kapsamında olmayacak.