(AKP-MHP ittifakındaki fire hesabı ve açıklamalar yer alıyor)
ANKARA, 10 Ocak (Reuters) - TBMM Genel Kurulu'nda görüşülmekte olan ve başkanlık sistemini öngören anayasa değişikliği teklifinin tümüne ilişkin görüşmeler tamamlanarak, 338 oyla maddelere geçilmesi dün gece kabul edilirken, oylama sonuçlarına göre AKP-MHP ittifakında toplam 14 fire olduğu hesaplanıyor.
AKP'nin MHP ile uzlaşmasının ardından 10 Aralık'ta TBMM'ye sunduğu anayasa değişikliği teklifinin Genel Kurul görüşmelerine dün başlandı. Gece geç saatlere kadar süren görüşmelerde tansiyon zaman zaman artarken, AKP ile MHP'li milletvekillerinin oyları ile anayasal gereklilik olan 330 sınırı aşılarak, 338 oy elde edildi.
İlk tur oylamada 480 milletvekili oy kullanırken, bunlardan 134'ü ret, beşi boş, ikisi çekimser ve biri geçersiz olarak sayıldı.
Meclis'te bundan sonraki görüşmelerde 18 maddelik değişikliğin her bir maddesi ayrı ele alınacak.
AKP-MHP İTTİFAKINDA 14 FİRE
İlk oylamada AKP-MHP ittifakı anayasal gereklilik olan 330 sınırını sekiz oyla aşarken, iki partiden kaç milletvekilinin düzenlemeye "evet" oyu vermediği bundan sonraki oylamalar için önem taşıyor.
Hastanede tedavisi devam eden Meclis Başkanı İsmail Kahraman'ın yerine Meclis oturumunu AKP'li Başkanvekili Ahmet Aydın yönettiği ve bir AKP'li milletvekilinin de mazeretli olarak oylamaya katılmadığı hesaplandığında, AKP'nin dün gece oy kullanma imkanı bulunan 314 milletvekili olduğu ortaya çıkıyor.
MHP'de ise beş milletvekili daha önce 'hayır' oyu kullanacağını açıklamış, bir MHP'li vekil de dünkü oylamaya mazeret belirterek katılmamıştı.
AKP ile MHP'nin oylamaya katılan milletvekili sayısı toplandığında 352 bulunurken, 338 kişinin 'evet" oyu verdiği hesaplandığında, AKP-MHP ittifakından toplam 14 fire olduğu düşünülüyor.
MHP'den düzenlemeye muhalif beş milletvekili hesaba katıldığında AKP-MHP ittifakı 347 oya düşüyor. Bu nedenle dün geceki oylamanın net fire sayısının dokuz olduğu, açıklayanlarla bu sayının 14'e ulaştığı belirtiliyor.
TBMM AKP'li Grup Başkanvekili Ahmet Aydın dünkü oylamayı değerlendirirken, "Oylamada ortaya çıkan evet rakamı normal, bu zaten daha ilk oylama, katılmayanlar da olabiliyor. O nedenle herhangi bir endişemiz yok" dedi.
Parlamento'nun diğer iki partisi, CHP ile HDP ise düzenlemeye başından beri karşı çıkıyorlar.
TEKLİF ÜZERİNE KONUŞMALAR
Başbakan Binali Yıldırım AKP grubu adına yaptığı konuşmada, mevcut sistemde yürütmede iki tane irade olduğunu ve bu iki iradenin her zaman uyumlu olmayabildiğini söyleyerek, "Ben denizciyim. İki kaptan gemiyi batırır, kaptanın tek olması lazım. Yürütmede iradenin tek olması lazım" dedi.
Yıldırım, Türkiye'ye karşı "asimetrik bir savaş" başlatıldığını da söyleyerek, bu savaşı kazanmanın yolunun güçlü siyasi iradeden geçtiğini kaydetti.
Teklife ilişkin hükümet adına konuşan Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, "Bu bir şahıs meselesi değil, memleket meselesidir" ifadesini kullandı.
Cumhuriyetin niteliklerini değiştirme niyetleri olmadığını belirten Bozdağ, "Şimdi bizim yaptığımız Atatürk dönemine dönmektir" diye konuştu.
CHP adına konuşan Antalya Milletvekili Deniz Baykal ise OHAL döneminde anayasa değişikliği yapmanın yanlış olduğunu ve halkın bu düzenleme hakkında hemen hemen hiç bilgisi olmadığını söyleyerek, şunları kaydetti:
"Bu acelecilik ve dayatmanın altında yatan halkın bilgilenmesinden duyulan telaş ve korkudur. OHAL ortamında yapmaya çalıştığınız değişiklik, krizde ayıplı malını satmaya çalışan tüccara benziyor."
Baykal, ilk kez bu teklifle uzlaşma olmadan değişiklik yapılmak istendiğini kaydederek, "Bu teklifle TBMM üstün olmaktan çıkacak, eşit bile olmayacak, burası milletin meclisi, bütün makamların üstünde olmak durumunda" diye konuştu.
Görüşmelerde HDP adına söz alan Genel Başkan Yardımcısı Meral Danış Beştaş ise "Bu bir 'varlığım cumhurbaşkanına armağan olsun' teklifidir. Zaten 'erkek, Türk ve Sünni" olarak tanımlanan 82 anayasasına bir de Sünni Sultan eklemektir" dedi.
Bu arada HDP Milletvekili Sırrı Süreyya Önder, anayasa görüşmelerinin yapılamayacağını öne sürerek, tutuklu 11 HDP'li milletvekilinin de görüşmelere katılmak için dilekçe verdiğini, onlar olmadan bu görüşmeleri yapmanın yasal olmadığını bildirdi.
Dün geceki oylamaya HDP katılmazken, HDP Sözcüsü Ayhan Bilgen Twitter hesabından "Milletvekillerimizin haksız biçimde tutuklanıp görevlerini yapmalarının engellendiği ortamda gayrimeşru paket için oy kullanmayacağız" açıklaması yaptı.