ANKARA, 5 Eylül (Reuters) - Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan Suriyeli sığınmacılar konusunda Türkiye'nin AB başta olmak üzere dünyadan gerekli desteği alamadığını, almak için de kapıları açmak zorunda kalabileceklerini söyledi.
Erdoğan'ın açıklamalarının ardından dolar/TL 5.70 seviyesine kadar yükseldi.
Erdoğan partisinin Genişletilmiş İl Başkanları Toplantısı'nda yaptığı açıklamada Eylül'ün son haftasına kadar Suriye'de Fırat'ın doğusundaki güvenli bölge oluşumunu başlatmakta kararlı olduklarını, bu adımı ABD ile birlikte yapmanın ideal olduğunu, olmaz ise Türkiye'nin bunu kendi imkanlarıyla yapacağını da söyledi.
Türkiye'deki 3.65 milyon Suriyeli için bugüne kadar harcanan tutarın 40 milyar dolar olduğunu belirten Erdoğan, "AB'den, ki bizim bütçemize gelmiyor, 3 milyar euro gibi bir destek geldiği ifade ediliyor. Verilen sözlerini bunlar tutmadılar" dedi.
Suriye'de Türkiye'nin güvenli hale getirdiği bölgelere geri giden Suriyelilerin sayısının 350,000'e ulaştığını belirten Erdoğan sözlerini şöyle sürdürdü:
"Biz bunu yeterli bulmuyoruz. Biz diyoruz ki, öyle bir güvenli bölge oluşturalım ki, bunu Sayın Trump, Sayın Putin, Sayın Merkel ile de İngiltere ile de konuştuk. Gelin... Burada adeta konut yapalım. Bu güvenli bölgedeki konutlara da bunları taşıyalım. Böyle bir şey yapacak olursak Türkiye olarak biz de rahatlamış oluruz."
Erdoğan güvenli bölge teklifinin "güzel bir teklif" olarak nitelendirildiğini ancak somut adım konusunda henüz bir adım göremediklerini de söyledi.
Erdoğan, "Gelin konutların yapımını biz sağlayalım. Sizler bize mali lojistik destek verin, buraları hemen yapmak suretiyle Suriye'nin kuzeyinde Trump'ın 20 mil dediği 30 kilometre derinlikte ve bizim sınır boyunca, buralara bu konutları yapalım. Böylece insanca yaşama imkanını onlara sağlayalım" dedi ve ekledi:
"Çok güzel bir teklif... Güzel teklifse hadi verin başlayalım bu işe, ama yok. Biz tabi yine kovalamaya devam edeceğiz... Bu yolculuk bizi farklı yere doğru götürebilir onu da söyleyelim. Farklı yer nedir? Oldu. Olmadı biz de kapıları açmak zorunda kalırız. Ya destek verecekseniz verin, vermeyecekseniz kusura bakmayın bir yere kadar bu işe katlandık katlanıyoruz. Bu yükü sadece biz mi çekeceğiz? Siz de bakalım nasıl taşınırmış bunu görün."
Erdoğan, "Misafir ettiğimiz sığınmacıların yükünün paylaşımı konusunda AB başta olmak üzere dünyadan olması gereken desteği alamadık. Almak için de bunu (kapıları açmayı) yapmak zorunda kalabiliriz. Bunu söylüyorum" dedi.
Erdoğan Türkiye'nin hedefinin en az 1 milyon Suriyelinin 450 km'lik sınır hattı boyunca oluşturulacak güvenli bölgede iskanı olduğunu da sözlerine ekledi.
Erdoğan'ın açıklmaları ardından dolar/TL 5.70 seviyesine kadar yükseldi. Bir bankanın döviz masası işlemcisi kurdaki yükselişi "Türkiye'nin batı ile ters düşecek bir sürece girebileceğine işaret eden söylemler" nedeniyle yaşandığını söyledi.
Dolar/TL güne 5.65'li seviyelerden başlamış Erdoğan öncesi 5.67'li seviyelerde işlem görmüştü.