Suleiman Al-Khalidi
AMMAN, 5 Eylül (Reuters) - Suriye'nin kuzeybatısındaki mücadeleye hazırlanan muhalifler, Rusya'ya müdahale etmesi ve Suriye hükümetinin kapsamlı askeri müdahalesini engellemesi konusunda umutlarını müttefikleri Türkiye'ye bağlamış durumda.
Suriye Cumhurbaşkanı Beşar Esad, ordusunu ve müttefik güçlerini kuzeybatıdaki cephelerde toplarken Rus uçakları dün Esad'ın bu bölgedeki muhaliflere yönelik bombardımanına hava saldırıları ile destek verdi. Bu adımlar İdlib ve çevresine yönelik olası bir saldırının başlangıcı olabilir.
İdlib vilayetinde ve civarında muhaliflerin kontrolündeki bölgenin akıbeti, Esad'ın destekçileri Rusya ve İran liderleri ile muhaliflerin müttefiki Türkiye lideri arasında Cuma günü Tahran'da yapılacak bir zirve toplantısına bağlı gibi görünüyor.
Rus hava gücüyle desteklenen Esad, son yıllarda muhaliflerin kontrolü altındaki bölgeleri teker teker yeniden ele geçirdi.
İdlib'in kontrollerinde kalan son bölge olması nedeniyle muhalifler sonuna kadar savaşmaktan başka çareleri olmadığını söylüyorlar. Diğer bölgelerdeki mücadeleler muhaliflerin yenilgiyi kabul ederek İdlib ve çevresine nakledilmelerini öngören anlaşmaları kabul etmeleriyle sona erdi.
Suriye'deki muhaliflerden Muhammed Rasheed, "Gidebileceğimiz başka bir İdlib yok. Ya bu bölgede ölürüz, ya da kazanana ve burada kalana kadar direniriz" dedi.
TÜRKİYE'NİN GÜVENCELERİ
İdlib'deki en güçlü cihatçı grup, el Kaide'nin geçmişte Suriye'deki kolu olan ve daha önce Nusra Cephesi adıyla bilinen grubun öncülük ettiği Tahrir el Şam.
Tahrir el Şam, Birleşmiş Milletler gibi Türkiye tarafından da terör örgütü olarak kabul ediliyor. Ancak Türkiye herhangi bir müdahalenin teröristler ve siviller arasında ayrım yapması gerektiğini söylüyor ve bölgeye yönelik bir saldırının katliamlara neden olabileceği uyarısında bulunuyor.
Türkiye, Rusya ve İran, geçen yıl İdlib'i "çatışmasızlık bölgesi" ilan etti ve Türk ordusu muhalifler ve Suriye hükümet güçleri arasındaki cephede bir dizi gözlem noktası kurdu.
Türkiye ile Rusya arasında İdlib konusunda yapılan görüşmeler konusunda bilgilendirilen muhalifler, daha önce muhaliflerin kontrolündeki diğer bölgelerde olduğu gibi onları teslim olmaya zorlayan ve günlük yaşamı felç eden geniş çaplı hava saldırılarını engelleyecek bir anlaşma sağlanması için çalışıldığı konusunda Ankara'nın güvenceler verdiğini belirtti.
Muhalifler Ankara'nın denetimini ele geçirdiği Afrin'den Cerablus'a kadar uzanan toprakları koruyacağını umuyor. Ayrıca Türkiye'nin bölgesel etkisi, diplomatik becerisi ve alandaki varlığı sayesinde İdlib'in, Doğu Halep, Doğu Guta ve Deraa ile benzer bir kaderi yaşamayacağını umuyorlar.
DAHA AZ UMUTLU
Diğer muhalifler daha az umutlu. İdlib ve çevresindeki bölgeler yıllarca, binlerce sivilin ölümüne yol açan Rus ve Suriye hava saldırılarının en ağırlarını yaşadı.
İdlib'de yaşayan 3 milyon kişinin yarısından fazlası zaten Suriye'nin başka bölgelerindeki evlerini terk ederek bölgeye kaçanlar. Türkiye, bölgeye yönelik bir saldırının yeni bir göç dalgasına yol açacağından ve kendi topraklarındaki Suriyelilerin sayısını artıracağından endişe ediyor.
Bazı muhalifler, Rusya'nın Esad karşıtı tüm muhalefeti sona erdirme niyetinde olduğunu ve İdlib'deki Tahrir el-Şam varlığını, Türkiye'yi bu bölgeye yönelik bir askeri saldırıyı kabul etmeye zorlamak için bir bahane olarak kullanacağını söylüyor.
Haberin orijinali için tıklayınız: Bu haber, linkleri yukarıda belirtilen haber ya da haberlerden derlenmiştir. Tam çevrilmiş metin olmayabilir.
(Haberi çeviren Canan Sevgili, Redaksiyon Tülay Karadeniz)