Sami Aboudi
DUBAİ, 4 Mayıs (Reuters) - Avrupalı bir düşünce kuruluşu Suriye'de beş yıldır devam eden çatışmaların dış güçlerin giderek daha fazla dahil olduğu bir vekalet savaşına dönüşmesiyle beraber, krize dahil olan ülkeler arasında istenmedik bir çatışma olasılığının arttığı uyarısında bulundu.
Suriye'deki iç savaşta Rusya ve İran Cumhurbaşkanı Beşar Esad'a destek için askeri güçlerini ülkeye konuşlandırırken, ABD, Suudi Arabistan ve Türkiye muhaliflere silah, mali kaynak ve siyasi destek veriyor. Rusya ve ABD ise sahada savaşan taraflar arasındaki diplomatik görüşmelerde öncü rol oynuyorlar.
European Leadership Task Force adlı düşünce kuruluşunun hazırladığı raporda Türkiye'nin Kasım ayında hava sahasını ihlal eden bir Rus uçağını düşürdüğü hatırlatılarak bütün ülkelere diğer devletlerin güçlerine doğrudan bir saldırı olarak yorumlanacak hareketlerden kaçınmaları çağrısında bulunuldu.
Raporda, "Son Birleşmiş Milletler (BM) güdümlü Bağımsız Uluslararası Suriye Denetleme Komisyonu raporuna göre kriz 'karmaşık bir müttefik ağı üzerinden ülke dışından yönetilen çok taraflı bir vekalet savaşına' döndü" denildi.
Uzmanları arasında eski Rus politika yapıcılar, eski Avrupalı bakanlar ve savunma planlayıcıları da bulunan kuruluş raporunda, "Fakat son aylarda bu dolaylı savaşın, devletler arası doğrudan bir çatışmaya dönme tehlikesi arttı" ifadeleri kullanıldı.
Kuruluş, "Rus Su-24 uçağının düşürülmesi... her ne kadar sonuçları feci olsa da, doğrudan çatışmanın artık tasavvur edilemez bir durum olmadığını gösterdi" dedi.
ABD ve Rusya bir yandan Suriye'de çökmekte olan ateşkesi yeniden tesis etmeye çalışırken, diğer yandan da Nisan ayında muhalefetin görüşme masasını terk etmesiyle askıya alınan barış görüşmelerini yeniden canlandırmaya çalışıyorlar.
Raporda Mart ayında ateşkes anlaşmasına varılmasının ardından istenmeyen çatışma ihtimalinin de azaldığı belirtildi. Fakat bazı ülkelerin, "diğer tarafın" karşı karşıya gelmekten geri duracağı için bu durumu tek taraflı olarak harekete geçmek adına alan oluşturduğu şeklinde yorumladığı da ifade edildi.
"Bu varsayımın doğru olmadığı da kanıtlanabilir" denilen raporda, savaşa dahil olan ülkelerin, müttefiklerinin hareketleri üzerinde sınırlı bir kontrol uyguladıkları ve sahadaki bazı grupların, destek aldıkları devletleri savaşa sokmaktan çıkar sağlayabileceği belirtildi.
Raporda, "Son olarak, özellikle verimli iletişim kanallarının olmaması durumunda bir kazanın, askeri hadisenin veya izinsiz bir hareketin çatışma doğurma tehlikesi var" denildi.
Haberin orijinali için tıklayınız: Bu haber, linkleri yukarıda belirtilen haber ya da haberlerden derlenmiştir. Tam çevrilmiş metin olmayabilir.