Guy Faulconbridge
LONDRA, 17 Ocak (Reuters) - Suriye muhalefetinin baş müzakerecisi Nasr Hariri, ABD Başkanı Donald Trump ve Avrupa Birliği liderlerinin, Suriye iç savaşını sona erdirmek amacıyla görüşmelere geri dönmeleri için Cumhurbaşkanı Esad ile müttefikleri Rusya ve İran'a baskıyı artırmaları gerektiğini söyledi.
Hariri, Batı Esad ve onun güçlü müttefiklerini barış yönünde zorlamadıkça, Suriyeli sivil halkın öldürülmesinin süreceğini belirtti.
Hariri Londra'da Reuters'a yaptığı açıklamada "Suriyelileri ve onların demokrasi ve barış isteklerini destekleyeceklerine söz vermiş tüm ülkelere, neden sözlerini yerine getirmediklerini sormak istiyorum" dedi.
Suriye ana muhalefet grubunun baş müzakerecisi Hariri, Trump ve Almanya Başbakanı Angela Merkel, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve İngiltere Başbakanı Theresa May gibi AB liderlerine, Esad'a karşı daha sert davranmaları çağrısı yaptı.
Bugüne dek yapılan tüm diplomatik girişimler Suriye iç savaşını sona erdirmede hiçbir ilerleme sağlayamadı. Sekizinci yılına girmek üzere olan iç savaşta yüz binlerce kişi hayatını kaybetti ve 11 milyon kişi evlerinden edildi.
Suriye'deki iç savaş, son iki yıldır Esad'ın ve müttefikleri Rusya ve İran'ın lehine döndü. Esad ile Rus ve İranlı müttefikleri, Esad'ı devirmek isteyen muhaliflerin elinden, Batı Suriye'deki büyük yerleşim merkezlerini geri aldı ve doğuda İslam Devleti militanlarını püskürttü.
Muhaliflerin kontrolünde olan toprakların kaybedilmesi karşısında, Batılı ülkelerin çoğu Esad'ın, yapılacak he türlü barış anlaşmasıyla iktidardan ayrılması gerektiği yolundaki yaklaşımlarını yumuşattılar. Ancak muhalefetin Esad'ın iktidardan ayrılması talebini yumuşatmaksızın geçen ay resmi müzakerelerle gelmesi üzerine hükümet de müzakereleri gereksiz bulduğunu söyledi.
Batı'nın desteklediği ve Esad'ın iktidarı bırakmasını isteyen muhalif grupların Suudi Arabistan'dan yardım alan şemsiye örgütünü temsil eden Hariri ise, Batılı güçlerin hâlâ hükümeti müzakereye zorlayacak kadar etkili olduğunu öne sürdü.
Hariri, "Başkan Trump, Başbakan Merkel ve Başbakan May'in 'dur' demelerinin zamanıdır" dedi.
Hariri "Trump, Merkel ve May'ın baskıyı artırma ve uluslararası toplumu, Suriye'de gerçek ve adil bir siyasi durum sağlamak için bir araya getirmelerinin zamanı geldi" dedi.
Hariri, Suriye'nin geleceğine ilişkin Cenevre görüşmelerinin bir sonraki turunun Ocak ayının sonlarında, muhtemelen 24 Ocak - 26 Ocak tarihleri arasında Viyana'da yapılacağını belirtti.
Hariri'nin sözcüsü, muhalefetin bu görüşmelere katılacağını söyledi.
DAHA FAZLA GÖRÜŞME GEREKLİ Mİ?
Hariri, Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı H.R. McMaster dahil Washington'da yapılan görüşmelerin olumlu olduğunu ve Trump yönetiminin durumu anladığını söyledi.
Hariri "İran ve Rusya Suriye'de bir geçiş döneminin önceliğini kaldırmaya çalışıyor. Rejime ve destekçileri Rusya ve İran'a yönelik baskıları artırmak için uluslararası toplumun yardımına ihtiyacımız var" dedi.
"Amerikalılar bir sonraki görüşme turunda Rusları ve rejimin davranışını ölçmek ve Cenevre sürecini ilerletmek istiyorlar."
ABD önderliğinde İslam Devleti ile mücadele eden koalisyonun, Suriye'de işbirliği yaptığı milislerle birlikte 30,000 kişiden oluşan bir sınır güvenlik gücü kurmak için çalışma yürüttüğünü açıklaması konusunda bir soruya yanıt olarak Hariri, bunun Suriye'nin bölünmesine yol açabileceğini söyledi.
Hariri "Böyle bir ordu kurmanın faydaları nedir? Bölgede gelecekte büyük bir kavganın kapısını açar ve Suriye'nin ilerde bölünmesine neden olabilir" dedi.
Esad, Suriye'den ABD birliklerini çıkarma sözü vererek sınır gücü kurulmasına tepki gösterdi. Türkiye, kuvveti bir terör ordusu olarak niteledi ve onu ortadan kaldıracağına söz verdi. İran ise, ABD'nin Suriye'de kurmayı düşündüğü gücün savaşı körükleyeceğini belirtti.
Hariri, Suriyeli muhaliflerin Rusya'nın Soçi kentinde düzenleyeceği toplantıya katılmalarının pek muhtemel olmadığını
muhalefete şimdiye kadar bir davet gelmediğini ve katılım konusunda kesin bir karar alınmadığını belirtti.
"Henüz biz davet edilmedik. Genel tavır Soçi'ye gitmeme yönünde. Kişisel görüşüm ise, şu haliyle Soçi'ye katılmak kabul edilemez."
Haberin orijinali için tıklayınız: Bu haber, linkleri yukarıda belirtilen haber ya da haberlerden derlenmiştir. Tam çevrilmiş metin olmayabilir. (Haberi çeviren Canan Sevgili; Redaksiyon Ayşe Sarıoğlu)