Raya Jalabi / Lesley Wroughton
BAĞDAT/KAHİRE, 10 Ocak (Reuters) - ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, Suriye'deki müttefikleri olan Kürt militanlara Türkiye'den gelen tehditlerin, ABD'nin bu ülkedeki askerlerini çekme planlarını durdurmayacağını söyledi.
Pompeo, yine de Kürtlerin korunmasının sağlanacağını vaat etti.
Pompeo dün Bağdat ve Kuzey Irak'taki özerk Kürt bölgesinde yaptığı temaslarda, ABD Başkanı Donald Trump'ın geçen ay Suriye'deki Amerikan askerlerini çekme yolundaki ani kararından sonra Irak ve özerk Kürt yönetimi yetkililerin kaygılarını yatıştırmaya çaba gösterdi.
Pompeo'nun önceden duyurulmayan Bağdat ve Erbil ziyaretleri, Ürdün, Mısır, Bahreyn, Katar, Birleşik Arap Emirlikleri, Suudi Arabistan ve Umman'ı kapsayan geniş bir Ortadoğu gezisi kapsamında yapıldı.
Suriye'deki 2,000 askerin çekileceği açıklandıktan sonra ABD'nin politikasını bölge ülkelerine açıklama görevi Pompeo'ya düşüyor. Bu karar üzerine ABD Savunma Bakanı Jim Mattis istifa etmişti.
ABD askerleri Suriye'de İslam Devleti örgütüne karşı Kürt YPG militanlarıyla birlikte mücadele ediyor. Kürt militanlar Suriye'nin kuzeyinde, Türkiye sınırında geniş toprakların hakimiyetini ellerinde tutuyorlar.
Washington, kendi askerlerini çektikten sonra da Kürt müttefiklerinin güvenliğinin sağlanacağını söylüyor. Ancak
Türkiye, ABD'nin desteklediği YPG militanlarını PKK'nın uzantısı olarak kabul ediyor. YPG'ye karşı sınır ötesi operasyona hazırlanan Türkiye bu militanların ABD'nin çıkışından sonra korunması önerisini reddediyor.
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Pazartesi günü Ankara'ya gelen ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton'un Kürtlerin korunmasının ABD'nin Suriye'den çekilmesi için bir ön koşul olduğu yolundaki sözlerini reddetti ve bu önerinin "ciddi bir hata" olduğunu söyledi.
Erbil'de, Erdoğan'ın bu tavrının ABD'nin asker çekme planlarını riske atıp atmayacağını soran gazetecilere Pompeo şu yanıtı verdi:
"Hayır. Şu anda (Türklerle) görüşme halindeyiz ve (çekilmeyi) birliklerimizin korunmasını sağlayacak biçimde nasıl yapacağımızı konuşuyoruz."
"Bizimle birlikte çarpışanların korunması için elimizden gelen her şeyi yapmamız önemlidir. Erdoğan bunu anlıyor, bize taahhütler verdi."
ABD askerlerinin Suriye'den çıkması, hem Türkiye'nin hem de Rusya ve İran'ın desteklediği Suriye lideri Beşar Esad'ın elini güçlendiriyor.
BAĞDAT İLE İLİŞKİLER
Pompeo Bağdat'taki temaslarında, Trump'ın Irak'ın bir çöl bölgesindeki ABD üssüne yaptığı ani Noel ziyareti sırasında Bağdat'a uğramaması ve hiçbir Iraklı yetkiliyle görüşmemesinin yarattığı öfkeyi yatıştırmaya çalıştı.
Irak'taki koalisyon hükümetinden pekçok siyasetçi, bunun Irak'ın egemenliğinin ihlali olduğunu söyleyerek, ülkelerindeki ABD askerlerinin çekilmesini istediler.
Pompeo Bağdat'ta Başbakan Adil Abdül Mehdi, Dışişleri Bakanı Muhammed el Hakim, Meclis Başkanı Muhammed el Halbusi ve Cumhurbaşkanı Berham Salih ile görüştü.
Salih gazetecilere yaptığı açıklamada, "ABD'nin desteğine ihtiyacımız var" dedi ve ABD'nin yıllardır verdiği destek için
"minnettarlığını" ifade etti.
ABD, Saddam Hüseyin'i devirmek amacıyla ülkeyi işgal etmesinden sekiz yıl sonra 2011'de Irak'tan askerlerini çekti ancak İslam Devleti örgütünün Irak'ın kuzeyini ele geçirmesi üzerine 2014'te yeniden binlerce askerini bölgeye gönderdi.
Şu anda Irak'ta 5,200 Amerikan askeri bulunuyor ve Trump bu birliklerin çekilmesinden hiç söz etmedi.
(Haberi çeviren Ayşe Sarıoğlu; Redaksiyon Can Sezer)