Thomas Escritt
LAHEY, 27 Mayıs (Reuters) - Suriye ve Irak'taki çatışmalara bağlı olarak savaş suçlarına dair bir dosya oluşturmak isteyen Avrupalı yetkililer, Ortadoğu'dan kaçan yüzbinlerce mültecinin ifadelerine başvuruyorlar.
Yaşanan vahşetlerin tanıkları olan yüzbinlerce Ortadoğulu, Avrupa mahkemelerinde savaş suçları davası açmak için gerekli materyali toplamaya çalışan ve böylece Suriye konusunda bir uluslararası mahkeme oluşturulabilmesi için Birleşmiş Milletler'deki kördüğümü çözmeye çalışan savcılar adına paha biçilemez bir kaynak oluşturuyor.
Kanıtların toplanması farklı yollarla gerçekleştiriliyor. Hollandalı ve Alman göç yetkilileri, ülkeye gelen mültecilere broşürler dağıtarak ifadeye gelme çağrıları yapıyorlar. Norveç'te ise polis ülkeye gelenlerin cep telefonlarını inceleyerek muhtemel bir savaş suçu işleyip işlemediklerini tespit etmeye çalışıyor.
Polis ve savcıları yılda iki kez Lahey'de bir araya getirerek savaş suçları hakkında bilgi paylaşmalarını sağlayan Avrupa Birliği Soykırım Ağı görevlisi Matevz Pezdirc, "Önümüzdeki beş yıl içerisinde çok sayıda dava göreceksiniz" dedi.
Suça bulaşması muhtemel bazı kişilerin İslam Devleti'ne katılan Avrupa vatandaşları ve bazılarının da geçtiğimiz yıl Avrupa'ya gelen bir milyondan fazla mülteci ve göçmenin arasına karışan kişiler olabileceği belirtiliyor.
Pezdirc, "Bir yerde birçok mağdur veya şahidiniz olabilir, fakat görev alanınız altında bir suçlu olmadığı sürece dava konusunda ilerleme gösteremezsiniz" dedi.
Birçok Avrupa ülkesinde, nerede gerçekleşirse gerçekleşsin soykırım gibi bazı suçlara yönelik uluslararası dava açmalarına izin veren yasalar bulunuyor. Yaklaşık 15 Avrupa ülkesinde bu suçları araştıran ve dava açan kurumlar var.
AB verilerine göre geçtiğimiz 10 yıl boyunca Avrupa'daki yetkililer, 1,607 uluslararası savaş suçu davası açarken, bunlardan 1,339'u devam ediyor.
STRES ALTINDAKİ ŞAHİTLER
Alman polisi, şimdiye kadar yüzlerce muhtemel Suriye savaşı şahidinden ifade alırken, Karlsruhe'deki savaş suçu savcıları bazılarını daha derinlemesine sorguladı.
Fakat kanıtların toplanması oldukça zorlu bir süreç. Denizde ve yollarda yorucu bir yolculuk geçiren, travmaya girmiş şahitlerin ifade vermeye hazır olmaları için biraz süreye ihtiyaçları olurken; günlük yalnızca kısa bir süreliğine sorgulanmayı kaldırabiliyorlar.
Pezdirc, "Mültecilerin güvenlik güçleriyle işbirliği yapmaya hazır olmadan önce genelde dinlenmek ve sakinleşmek için zamana ihtiyacı oluyor" dedi.
Soruşturmacılar, soykırım iddialarıyla ilgili kanıt bulabilmek için Almanya'daki Yezidi Kürt göçmenlerle konuştu. Suriye'de bulunan bir Alman vatandaşı hakkında başka savaş suçlarından dolayı tutuklama emri hazırlanıyor.
Biri işkenceden ve diğeri Şam yakınlarında ABD'li bir yasal danışmanı kaçırmakla suçlanan başka iki kişi hakkında da belgeler hazırlanıyor.
Bir Hollanda düşünce kuruluşu tarafından bu yılın başlarında yapılan bir açıklamaya göre, 4,000'den fazla Avrupa vatandaşının Suriye'de savaşmak için ayrıldığı ve bunların üçte birinin geri döndüğü tahmin ediliyor.
Haberin orijinali için tıklayınız: Bu haber, linkleri yukarıda belirtilen haber ya da haberlerden derlenmiştir. Tam çevrilmiş metin olmayabilir.