ANKARA, 28 Haziran (Reuters) - Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan İsrail ve Türkiye ilişkilerinin normalleşmesine ilişkin sağlanan anlaşmanın ardından ekonomik ilişkilerin çok farklı bir şekilde gelişmeye başlayacağını söyledi.
Dün akşam esnaflara verdiği iftarda gündemdeki gelişmeleri değerlendirilen Erdoğan, 2010 yılındaki Mavi Marmara baskınından sonra İsrail ile bozulan ilişkileri düzeltecek olan ve dün resmen açıklanan normalleşme anlaşmasına dair açıklamalarda bulundu.
Sürecin başından beri Türkiye'nin özür dilenmesi, tazminat ödenmesi ve Gazze ablukasının kaldırılması talepleri olduğunu hatırlatan Erdoğan, "Türkiye ile İsrail arasında varılan anlaşmanın iki ülke ve Filistin için hayırlara vesile olmasını diliyorum, ekonomik ilişkiler de çok farklı bir şekilde gelişmeye başlayacaktır" dedi ve anlaşmanın detaylarına ilişkin bilgiler verdi.
Türkiye'nin özür talebinin 2013'te karşılandığını hatırlatan Erdoğan, "2. şartımız İsrail'in, masumların ailelerine tazminat ödemesiydi. Bu şart da 20 milyon dolar olarak rakamın kesinleştirilmesiyle yerine getirilmiş oldu. 3. şartımız Mavi Marmara şehitlerinin amacı olan, bu uğurda canlarını verdikleri Gazze'de yaşayan Filistinlilerin hayat şartlarının iyileştirilmesi noktasında ablukanın kaldırılmasıydı." dedi ve ekledi:
"Ya dedik limana bir elektrik enerjisi verilen gemi yerleştirelim, veya orada Almanların işlettiği santral var oradan elektrik... Bunun da bütün şebekelerini biz Türkiye olarak yenileyeceğiz. Şimdi bu da kabul edildi."
Erdoğan Türkiye'nin yardımlarını taşıyacak ilk geminin de Cuma günü Mersin'den ayrılarak Aşdod limanına gideceğini ve ilk yardım gemisinde gıda, giyim eşyaları gibi yardım malzemelerinin olacağını belirtti.
Erdoğan, İsrail ile müzakereleri yürütürken Filistin tarafı ile de sürekli irtibat halinde olduklarını ve Hamas lideri Halid Meşal ve Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas'ı süreç hakkında bilgilendirdiğini belirterek onların da olumlu bulduğunu kaydetti.
Erdoğan, "Biz bugüne kadar ne Filistinlilerin hak ve hukukuna halel getirecek hiçbir şartı asla kabul etmedik, etmeyiz" dedi.
RUSYA İLE NORMALLEŞME ADIMLARI
Rusya ile geçen yıl Kasım ayında düşürülen Rus uçağı nedeniyle yaşanan krizi çözmek üzere bazı adımları attıklarını belirten Erdoğan, bu çerçevede Rusya Devlet Başkanı Vlaidmir Putin'e bir mektup gönderdiğini söyledi.
Erdoğan, "Sayın Putin'e gönderdiğim mektupla kendisine hem yaşanan hadiseden duyduğumuz üzüntüyü ifade ettim hem de geniş bir alanda yapabileceğimiz bölgesel iş birliği imkanlarını hatırlattım. Her iki ülkenin de zararına olan mevcut durumu bir an önce geride bırakarak ilişkilerimizi süratle normalleştireceğimize inanıyorum" ifadelerini kullandı.
Ankara, Rus savaş uçağının Suriye sınırında angajman kuralları gereğince düşürüldüğünü belirtmiş ancak Rusya turizm ve tarım ürünlerinin ithalatı alanlarında Türkiye'ye yönelik ciddi yaptırımlar uygulamaya başlamıştı.
Türkiye'nin "dostlarına güven sağlayan bir ülke" olduğunu belirten Erdoğan, "Yakın komşumuzla da olan münasebetleri, özellikle stratejik düzeyde attığımız adımları geliştirmenin gayretine inanıyorum" dedi.