ANKARA, 13 Ağustos (Reuters) - Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, ekonomiye kur üzerinden "operasyon" uygulanmaya çalışıldığını ancak Türkiye'yi tehdit etmenin kimsenin haddi olmadığını belirtirken, faiz konusunda da tuzağa düşülmeyeceğini vurguladı.
"Bu can bu tende kaldıkça bu tuzağa da gelmeyiz" diyen Erdoğan, sanayicileri de "bankalara saldırarak döviz alma yoluna gitmemeleri" için uyardı.
Erdoğan'ın hafta sonundaki açıklamalarından önce son günlerde giderek daha hızlı değer kaybeden Türk lirası sadece Cuma günü yüzde 15'in üzerinde kayıpla kapandı. Haftalık kayıp yüzde 27'ye ulaştı.
Erdoğan'ın "ekonomik savaş" söylemi, Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak'ın açıkladığı "ekonomide yeni yaklaşımın" piyasalarca tatmin edici bulunmaması ve ekonomiye güvenin sarsılmasının yanı sıra ABD'nin ek gümrük vergisi açıklamasıyla TL Cuma günü dolar karşısında 2001 başından bu yana en sert günlük düşüşünü kaydetti.
Erdoğan, hafta sonu Karadeniz'in çeşitli şehirlerindeki temaslarında ABD'li rahip Andrew Brunson'ın tutukluluğu dolayısıyla ABD ile ilişkilerde yaşanan kriz, uygulamaya konan ABD yaptırımları ve ekonomideki son gelişmelere dair konuştu.
Trabzon'da dün akşamki konuşmasında Erdoğan, ekonomiye "kur üzerinden uygulamaya konulan operasyonun" üstesinden geleceklerini söyleyerek, "Türkiye'yi ve Türk milletini tehdit etmek hiç kimsenin, hiçbir devletin, hiçbir kredi derecelendirme kuruluşunun haddi değildir" dedi.
Erdoğan, "(IMF ile anlaşın) diyenlerin, (ülkenizin siyasi bağımsızlığından vazgeçin) dediklerini gayet iyi biliriz" ifadesini de kullanarak, faizle ilgili de şunları kaydetti:
"Aman faiz, faiz de faiz. Bu can bu tende kaldıkça bu tuzağa da gelmeyiz. Çünkü faiz zengini daha zengin, fakiri daha fakir yapan bir sömürü aracıdır, bunu iyi bilelim. Kimse bizi bu tuzağa düşürmeye çalışmasın, bu oyuna da gelmeyeceğiz. Hiç kimse boşuna hevese kapılmasın. Özgürlüğün bedeli ancak can olabilir."
Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, dün gece Hürriyet gazetesinde yer alan açıklamalarında bankalarla birlikte kurdaki bu dalgalanmanın en fazla etkilediği kesim olan reel sektör şirketlerinin KOBİ'ler dahil durumlarıyla ilgili aksiyon planı hazırladıklarını açıkladı.
DÖVİZ ALMAYIN UYARISI
Erdoğan aynı konuşmasında sanayicilere seslenerek, şunları kaydetti:
"Sanayicilerimize sesleniyorum; bankalara saldırarak, oralardan döviz alma yoluna gitmeyin. Bu milleti diri tutmak, ayakta tutmak sadece bizim görevimiz değildir. Sanayicinin de görevidir, tüccarın da görevidir. B planını C planını uygulamak zorunda kalırım bunu böyle bilesiniz."
"ABD'Yİ HUKUKA DAVET EDİYORUZ"
Erdoğan, yine Trabzon'da halka hitabı sırasında da ABD'nin demir ve çelikle ilgili aldığı yaptırım kararının uluslararası hukuka aykırı olduğunu belirterek, şöyle konuştu:
"Neymiş? Bizi dövize mahkum edeceklermiş. Kur, faiz... Neymiş? Çarşamba günü saat 1800'e kadar Papazı bırakın. Bırakmadığımız takdirde yaptırımlar başlayacakmış... Şimdi yeni bir şey daha çıkardılar. Demir çelikte bize yaptırım... Amerika bak, Dünya Ticaret Örgütü diye bir örgüt var. Bu örgütün kuralları içerisinde senin kuralsızlığın yok. Biz, uluslararası hukuka göre hareket ederiz. Hukuk tanımama gibi bir anlayış, Türkiye'de yoktur. Dolayısıyla, biz kendilerini hukuka davet ediyoruz."
Brunson'ın "terör örgütleriyle ilişkisi varsa" hukuk sisteminin gereği neyse yapacağını ifade eden Erdoğan, sözlerini şöyle südürdü:
"Siz benim Halk Bankası Genel Müdür Muavini'mi hiçbir suçu yokken tutuklayacaksın, Halkbank'ımıza hiçbir ilgisi alakası yokken yaptırım uygulayacaksın, Türkiye'den de kalkıp burada farklı şeyler isteyeceksin. Biz burada bir mütekabiliyet anlayışıyla hareket etmiyoruz. (Sen öyle yaptın da biz böyle yapıyoruz) diye bir mantıkla değil, suç işleyen bedelini ödeyecek. Olay budur."
"OYUNUNUZU GÖRDÜK VE MEYDAN OKUYORUZ"
Erdoğan, Trabzon'daki bir diğer konuşmasında da Türkiye'ye karşı "ekonomik bir savaş" başlatıldığını söyleyerek, bunun amacının Türk ekonomisi ve savunma mekanizmalarını etkisiz hale getirerek, Türkiye'yi finanstan başlayıp siyasete kadar tüm alanlarda teslim almak olduğunu kaydetti.
81 milyonluk bir ülkeyle stratejik ortaklığını, müttefikliğini "terör örgütleriyle ilişkileri uğruna" feda edene sadece "Hadi güle güle" diyeceklerini belirten Erdoğan şöyle konuştu:
"Trabzon'dan ilan ediyorum, oyununuzu gördük ve meydan okuyoruz. Şunu bilmelerini istiyorum, teslim olmayacağız, üretmeye devam edeceğiz. İhracatımızı artırmaya, istihdamımızı genişletmeye, fabrikalarımızın çarklarını işletmeye devam edeceğiz. Rekor büyüme oranlarıyla hedeflerimize yürümeye devam edeceğiz. Siz dolarla üzerimize gelirseniz, biz de başka yollarla işlerimizi yürütmenin çarelerini arayacağız."
Erdoğan, tüm dünyaya ticaret savaşı açan ve buna Türkiye'yi de dahil eden ABD'ye "yeni pazarlara, yeni işbirliklerine, yeni ittifaklara yönelerek" yanıt vereceklerini belirterek, "Meselenin döviz kuru olduğunu, yargılanan papaz olduğunu, demir ve alüminyum vergisi olduğunu sanacak kadar basit düşünenler varsa, bir an önce silkinip kendilerine gelsinler" dedi.
Bu ekonomik saldırı karşısında Türkiye'nin birliğini, beraberliğini daha da koruyor olmasının en büyük güç olduğunu söyleyerek şunları kaydetti:
"Para dediğin bugün yoktur, yarın bulursunuz. Yatırım dediğiniz iki gün gecikir, üçüncü gün daha hızlı bir şekilde yaparak telafi edersiniz. Onlar şu anda bizim sakalımızı tıraş ediyorlar, bilmiyorlar ki yarın çok daha gür çıkacak. Yastık altı dövizi olanlar, dolar, avro, altın lütfen bunları bankalarda Türk lirasına çevirsinler ki bunlara istikbal ve istiklal mücadelemizi bu şekilde verelim."