Orhan Coskun
ANKARA, 22 Mayıs (Reuters) - Haziran'da yapılacak genel seçimlerde TBMM'de çoğunluğu sağlamaya odaklanan Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Tayyip Erdoğan, YSK'ya verilen listeye AKP'den güçlü isimleri koyarak bu amacına ulaşmayı hedeflerken, yeni dönemde "daha sağlıklı koordinasyon" için ekonomi bakanlıklarında yapılandırma yapılması planlıyor.
Yetkililer, yeni dönemde ekonomi yönetiminin tek elde toplanmasının planlandığını ve bu kapsamda bir "başkan yardımcılığı"nın belirleneceğini kaydederken, mevcut şartlar altında şu anda atanacak bakanların milletvekillerinin arasından seçilmesi öngörülmüyor.
Yapılan çalışmaların 24 Haziran'daki seçime yetişmesi halinde kabinede 14 bakanlık ve beş başkan yardımcılığı planlandığını kaydeden AKP'li bir yetkili ayrıca ekonomi yönetiminde de değişiklik planlandığını söyledi.
Reuters'ın sorularını yanıtlayan yetkili ekonomi yönetiminde daha iyi koordinasyonun gerekliliğine işaret ederek, "Bazı bakanlıkların birleştirilmesi ve ilgili bazı birimlerin tek bakanlık altında toplanması yaklaşımı var. Yetişmesi halinde yeni yapıyla kabine oluşturulması mümkün olacak" dedi.
Milletvekili listesinde adı olmayan ve kabinede en çok tartışılan ve kritik pozisyonlardan biri olan Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek'in durumu yakından izlenirken, Şimşek bugün Twitter hesabından yaptığı açıklamada, "Özenle ve dikkatle belirlenmiş listelerde yer alan partimizin 27. dönem milletvekili adaylarını tebrik ediyor, başarılar diliyorum. Sürecin zaferle taçlanmasını temenni ediyorum; hayırlı, uğurlu olsun. Durmak yok yola devam..." değerlendirmesinde bulundu.
AKP'li bir yetkili, "Şimşek ile ilgili son kararı Erdoğan verecek. Şimşek'in uyguladığı politikalara yönelik zaman zaman eleştiriler olsa da yerinin doldurulmasının kolay olmadığını herkes biliyor" dedi.
Aday listesinde bulunmayan Maliye Bakanı Naci Ağbal'ın ise yeni dönemde kabinede ekonomi yönetiminde yer alabileceği belirtiliyor.
TBMM'DEN BAKAN DÜŞÜNÜLMÜYOR
Aday listesinde yer alanların "normal şartlar altında" bakanlıkta değerlendirilmeyeceğini ve dışarıdan atama yapılmasının planlandığını kaydeden yetkili, liste dışı kalan bazı bakanların yeni kabinede olabileceğini kaydetti.
Yeni anayasaya göre, seçim sonrası atanacak olan bakanlar TBMM dışından atanacak. Milletvekilleri, cumhurbaşkanı yardımcısı ve bakan olarak atanırsa TBMM üyelikleri sona erecek.
Parti Genel Merkezi'ne yakın bir kaynak, Başbakan Yıldırım'ın TBMM Başkanlığı için düşünüldüğünü, Mart 2019 yerel seçimleri için Zeybekci'nin Denizli, AB Bakanı Ömer Çelik'in ise Adana Belediye Başkanı adaylığının ön planda olduğunu bildirdi.
Yetkililer, Milli Savunma Bakanı Nurettin Canikli'nin yanı sıra Grup Başkanvekili Mustafa Elitaş'ın ve mevcut bakanlardan bazılarının yeni dönemde TBMM'de grup başkanvekilliği görevi üstlenmesinin öngörüldüğünü de belirtti.
YSK'ya dün verilen milletvekili aday listesinde Başbakan Binali Yıldırım, Enerji Bakanı Berat Albayrak, Başbakan Yardımcısı Bekir Bozdağ, Savunma Bakanı Nurettin Canikli ve Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu yer alırken, sadece beş bakan listelerde yer almadı. İsmi listede yer almayan bakanlar arasında Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, Maliye Bakanı Naci Ağbal, Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci de yer alıyor.
Süreç hakkında bilgi sahibi yetkililerin Reuters'e verdiği bilgiye göre, AKP tarafından yapılan son anketlerde Cumhurbaşkanlığı seçiminde Erdoğan'ın oyu yüzde 52'nin üzerinde gözükürken, milletvekili seçiminde AKP-MHP ittifakının oyu ise yüzde 50 sınırının hemen altında bulunuyor. Öte yandan hafta sonu Sözcü gazetecinde yer alan ve araştırma şirketi Sonar tarafından yapılan anket sonuçlarına göre muhalefet blokunun oyunun yüzde 58 olduğu kaydedildi. Haberde İnce ve Akşener'in toplam oyunun, Erdoğan'ın ilk turdaki oyunu geçtiği belirtildi.
ADAY LİSTELERİ TBMM'DE ÇOĞUNLUĞU SAĞLAMAYA ODAKLANDI
Aday listelerinin dün açıklanmasının ardından listeyi değerlendiren bir yetkili, "Erdoğan kritik seçimde sağlam bir liste ile TBMM'de çoğunluğu elde tutmayı amaçlıyor. Liste tamamen bu yaklaşımı yansıtıyor. Çalışan ve süreçlere katkı yapan daha dinamik bir parti grubu amaçlanıyor" dedi.
Erdoğan Bosna-Hersek dönüşü yaptığı ve gazetelerde yer alan açıklamalarında, milletvekili seçimi için adayları belirlerken ehliyet, liyakat ve devamlılığa dikkat ettiklerini, TBMM'ye devamlılık göstermeyenleri listelere koymadıklarını kaydetti. sistemle birlikte milletvekili aday belirleme kriterlerinde ciddi bir değişikliğe gidildiğini kaydeden yetkili, "Mevcut liste ve MHP ile ittifakın etkisiyle TBMM'de çoğunluğun yeniden kazanılması daha mümkün gözüküyor" dedi.
AKP'nin mevcut 316 milletvekilinden 167'si yeniden aday gösterilirken, Bakanlar Kurulu'nda Başbakan Yıldırım dahil 22 isim yeniden milletvekili adayı yapıldı.
Reuters'ta Nisan sonunda yer alan analizde, Cumhurbaşkanı ile Meclis arasında uyumsuzluk ve çatışma yaşanmasını istemeyen AKP'nin Erdoğan'ın yeniden cumhurbaşkanı seçilmesinin yanısıra TBMM'deki çoğunluğunu da sürdürmeye odaklanacağı ve bu kapsamda bir strateji belirleyeceği yer almıştı. BARAJI GEÇEMEZSE AKP'NİN ÇOĞUNLUĞUNU ARTIRACAK
Aynı yetkili, HDP'nin yüzde 10 barajını geçememesi halinde AKP'nin TBMM'de ciddi bir çoğunluğa sahip olabileceğinin ve buna göre daha rahat hareket etme imkanı yakalayacağının altını çizdi.
Cumhurbaşkanlığı yönetim sistemi düzenlemesi Parlamento'daki milletvekili sayısını da 550'den 600'e çıkarırken, Meclis çoğunluğunu ele geçirebilmek için en az 301 milletvekilini elde etmek gerekiyor.
HDP genel başkan yardımcılarından Meral Danış Beştaş da geçtiğimiz günlerde yaptığı bir açıklamada HDP'nin barajı geçememesi durumunda AKP'nin 70 kadar milletvekili daha fazla çıkaracağını belirtmişti.
2013'te kurulmasının ardından, AKP ile yürütülen çözüm sürecindeki rolüyle etkinliğini artıran HDP, "Türkiyelileşme projesi" kapsamında ve özellikle "Seni Başkan Yaptırmayacağız" sloganının da desteğiyle 7 Haziran 2015 genel seçiminde yüzde 10 barajını aşarak, yüzde 13 oy oranını yakalamıştı. Ancak HDP 7 Haziran sonrasında çözüm sürecinin çökmesi, PKK'nın artan saldırıları ve güvenlik endişeleriyle 1 Kasım genel seçiminde oy kaybederek ancak barajın hemen üstünde bir oy alabilmişti.
Nisan sonunda Reuters'ta yer alan analizde üst düzey bir AKP'li yetkili, "Biz Erdoğan'ın seçimi kazanacağını, partimizin de çoğunluğunu MHP'ye ihtiyaç duymadan yeniden elde edeceğini düşünüyoruz. Ancak diyelim ki Erdoğan kazanmasına karşın biz Meclis çoğunluğunu sağlayamadık. O zaman iki ihtimal var, ya uzlaşma kültürüne katkıda bulunulacak ya da Parlamento ile Cumhurbaşkanı çatışacak. Ancak Parlamento Cumhurbaşkanı çatışması uzun vadeli sürdürülemez. Bu durumda Cumhurbaşkanı 2015'te yaptığını yapabilir ve Türkiye'yi tekrar seçime götürebilir" demişti.