Ercan Gurses
ANKARA, 30 Kasım (Reuters) - Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP), partilere kendi kimliklerini koruyarak seçim ittifakı yapabilme imkanı getiren düzenlemenin yasalaşmasına olumlu yaklaşıyor.
Ancak parti hukukçuları, yüzde 10'luk seçim barajının azaltılmasının, seçim sistemi değişmeden ve tek başına ele alınmasına karşı çıkıyorlar.
Başbakan Binali Yıldırım dün gazetelere yansıyan açıklamasında, partisi AKP ile MHP'nin bir seçim ittifakı yapıp yapmayacağına ilişkin, "Güçlü iktidarı büyük destekle sağlamak için MHP ile birlikteliğe gidebiliriz" demişti. ile MHP, 16 Nisan'da kabul edilen ve Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi'ni getiren referandum sürecinde başlayan siyasi işbirliklerini sürdürüyorlar.
MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli de bu ay içerisindeki değerlendirmesinde, "Karşımızda oluşturulmaya çalışılan 'hayır' blokuna karşı, Adalet ve Kalkınma Partisi ile 2019'a kadar mücadelemizi yanyana sürdüreceğiz" ifadesini kullanmıştı. Genel Başkan Yardımcısı Semih Yalçın da yine bu ay içerisinde yaptığı açıklamada, "Partilerin kendi kimlikleriyle ittifak kurabilmeleri demokrasilerde mümkün" değerlendirmesi yapmıştı. mevcut Seçim Kanunu'na göre partiler kendi kimliklerini koruyarak değil, ancak bir partinin çatısı altında birleşerek seçim ittifakı yapabiliyorlar.
AKP İTTİFAK DÜZENLEMESİNE KARŞI OLUMLU
AKP'li üst düzey bir yetkili, "olası seçim ittifakı düzenlemesi" konusunda, Reuters'a şu değerlendirmeyi yaptı:
"Dünyanın birçok ülkesinde ittifak var. Almanya, Fransa ve İtalyan sistemini inceletiyoruz. Türkiye'de de bunun önündeki engellerin kaldırılması gerekiyor. Partilerin seçimlerde kimliklerini koruyarak ittifak yapabilmeleri konusunda, partimiz içerisinde olumlu bir tutum olduğunu söyleyebilirim."
Bir başka AKP'li yetkiliyse ittifak düzenlemesiyle ilgili son kararın AKP ve MHP genel başkanlarınca verileceğini belirterek şunları söyledi:
"Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ve Bahçeli aralarında zaten konuşuyorlar. AK Parti Hukuk Komisyonu'nun bu konuda bir hazırlığı da mevcut. İttifakla ilgili olumlu düşünüyoruz. Ufak şekli ayrıntılara ise liderler karar verir. Siyasi ittifak ya bir 'çatı parti' altında kurulur ya da ittifak kuran partilerin isimleri ayrı ayrı müttefik blokta yer alır. Almanya'da bunun örneği mevcut."
SEÇİM SİSTEMİ DEĞİŞMEDEN BARAJIN DÜŞMESİ ZOR
AKP'li yetkililer, seçim sistemiyle ilgili bir değişiklik yapmadan, tek başına yüzde 10'luk seçim barajının düşürülmesine karşı çıkıyorlar.
MHP Genel Başkanı Bahçeli bu ay içerisinde yaptığı iki ayrı açıklamada, yüzde 10'luk seçim barajının çok ağır olduğunu ve anlamını yitirmiş baraj uygulamasının yeniden yorumlanması gerektiğini dile getirmişti. Araştırma Şirketi tarafından yapılan ve bu ayın başında Reuters'ta yayınlanan ankete göre MHP'nin oy potansiyeli mevcut barajın altında ve yüzde 8.8 düzeyinde kalıyor. ilgili üst düzey bir AKP'li yetkili, "'Seçim sistemine dokunmayalım tek başına barajı konuşalım' denirse biz buna karşıyız. Ben baraj ile seçim sisteminin birlikte mütalaa edilmesi, aksi taktirde yüzde 10'luk barajın korunması düşüncesindeyim" ifadesini kullandı.
AKP 2013 yılında, seçim barajının düşürülmesi ile dar ve daraltılmış bölge seçim sistemlerinin getirilmesini tartışmaya açmış, ancak diğer partilerden bu konuda karşı öneri gelmemesini gerekçe göstererek konuyu rafa kaldırmıştı.
Daraltılmış bölge seçim sisteminde belli sayıda milletvekili için bir bölge oluşturulması gerekirken, dar bölge sisteminde ise her milletvekilinin ayrı seçim bölgesinde seçilmesi düzenleniyor.
BARAJ ÖNCELİKLİ MESELE DEĞİL
Bir başka AKP'li yetkili ise, "Barajı düşürülmesi önerisi gelirse tabi ki tartışırız. Ama öncelikli konumuz değil. Şayet bu konuda bir ilerleme sağlanırsa barajın en çok yüzde 7'ye düşebileceği, bunun da bir seçim sistemi değişikliğinin içinde ele alınacağı kanaatindeyim" diye konuştu.
Hükümet Sözcüsü Bekir Bozdağ da bu hafta içerisinde yaptığı açıklamada, "Kişisel görüşüm yüzde 10 barajın korunmasından yana" ifadesini kullanmıştı. 1983 genel seçimlerinden bu yana 'Yönetimde istikrar' sağlanması amacıyla yüzde 10'luk seçim barajı uygulanıyor.
Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi'ne tam geçiş için önümüzdeki günlerde Meclis'e getirilecek uyum yasaları arasında Seçim ve Siyasi Partiler yasalarındaki değişiklikler de bulunuyor.
AKP'li yetkililer, ittifak ve seçim barajı ile ilgili düzenleme yapılırsa, bu değişiklikler içinde Parlamento'ya getirileceğini duyurmuşlardı.