Ercan Gurses
ANKARA, 17 Nisan (Reuters) - Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ı başkanlık sürecinde destekleyen ve genel seçimlerde AKP ile ittifak yapmak için anlaşan Milliyetçi Hareket Partisi'nin (MHP) Genel Başkanı Devlet Bahçeli, genel seçimlerin normal tarihinden 15 ay önce, bu yıl 26 Ağustos tarihine alınmasını önerdi.
Bahçeli erken seçim gerekçesini açıklarken, siyasi dengeler ve toplumsal dinamik ile ekonomik dengelerin büyük risk oluşturduğunu kaydetti ve yeni sisteme herhangi bir tavsama olmadan geçilmesinin milli beka açısından acil hal aldığını vurguladı.
Erken seçim önerisi yarın yapılması öngörülen Erdoğan-Bahçeli görüşmesinde değerlendirilecek.
Türkiye'nin yönetim şeklinin parlamenter sistemden, Erdoğan'a geniş yetkiler veren cumhurbaşkanlığı hükümet sistemine dönüştürülmesini düzenleyen anayasa değişikliği, AKP ve MHP'nin desteği ile geçtiğimiz yılki referandumda kabul edilmişti. Ancak yeni sistemin tüm kurum ve kurallarıyla yürürlüğe girmesi ilk genel seçimden sonra mümkün olabilecek. Erkene alınmadığı takdirde genel seçimlerin gelecek yıl Kasım'da yapılması öngörülüyor.
Erdoğan ve Bahçeli ise bugüne kadar yaptıkları açıklamalarla seçimlerin zamanında yapılması gerektiğini dile getiriyorlardı.
Reuters'ın geçtiğimiz ay yetkililerin görüşlerine dayandırarak yayınladığı haberde, AKP'lilerin de içinde olduğu bazı yetkililerin yeni sisteme daha hızlı geçmek için erken seçim istedikleri kaydedilmişti. ÖNERİSİ 26 AĞUSTOS
MHP Genel Başkanı Bahçeli bugün partisinin TBMM Grup Toplantısı'nda, "Siyasi dengeler, toplumsal dinamik ve ekonomik dengeler risk oluşturuyor. 2019 Kasım'ına kadar dayanmak mümkün değil. Teklifimiz 26 Ağustos'ta genel seçimin yapılması" dedi.
Bahçeli'nin önerisine nasıl yaklaştığına ilişkin TBMM'de gazetecilerin sorusu üzerine Erdoğan, "Bahçeli ile yarın saat 1330'da görüşmemiz olacak. Orada süreci değerlendiririz" ifadesini kullandı. Sözcüsü Bekir Bozdağ, Bahçeli'nin erken seçim önerisini yetkili kurullarında değerlendireceklerini açıklarken, Reuters'ın sorusunu yanıtlayan AKP'li bir yetkili, "Bahçeli önesini mutlaka kabul edin demiyor. Seçim tarihinin değiştirilmesinde süreçler var" değerlendirmesini yaptı.
Bahçeli'nin önerisiyle ilgili Reuters'a konuşan üst düzey bir MHP'li yetkili ise, "AKP teklifimizi kabul etmese de ittifakımız etkilenmez. Ancak bu teklifle onları rahatlattığımızı düşünüyoruz" diye konuştu. ERKEN SEÇİM TALEBİNİN GEREKÇESİ
Bahçeli, yaptığı konuşmada siyasi dengeler ve toplumsal dinamik ile ekonomik dengelerin büyük risk oluşturduğunu kaydederek, "Artık ülkemizin yeni sisteme herhangi bir tavsama olmadan geçmesi milli beka açısından acil hal aldı" dedi.
Bahçeli'nin açıklaması sonrasında BIST 100 endeksi pozitiften yüzde 2'ye yakın eksiye geçerken dolar/TL 4.0850'den 4.10'un üzerine çıktı. L8N1RU2M0
Türkiye ekonomisi, teşviklerin de etkisiyle 2017'de yüzde 7.4 büyürken bu yılın ilk çeyreğinde de büyüme yüzde 7-7.5 aralığında bekleniyor. Ancak ekonomistler büyümenin bir miktar yavaşlayarak yüzde 4 bandında gerçekleşmesini öngörüyorlar.
Teşviklere bağlı olarak büyümenin beklenenden bir miktar yukarıda gerçekleşebileceği tahminleri yer alsa da bu teşviklerin beraberinde çift haneli enflasyon ve GSYH'nin yüzde 5'ini aşabilecek bir cari açığı beraberinde getirebileceği endişe konusu.
Bu endişeler jeopolitik risklerle bir araya geldiğinde dolar/TL benzer para birimlerinden negatif ayrışıyor. Bunun örneği geçen hafta dolar/TL'nin 4.20'ye yaklaşarak tarihi zirvesini test etmesi ve TL'nin dolar karşısındaki değer kaybı yüzde 8'e yaklaşmasıyla yaşandı.
Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekçi Bahçeli'nin açıklamasının ardından "Ekonomik anlamda da öngörülebilirlik ve sürdürülebilirlik anlamında olumlu bir adım" ifadesini kullandı.
Zeybekçi Hürriyet Gazetesi'nin internet sitesinde yer alan açıklamasında, "Yeni sistemi kurup, Türkiye'nin gelecekle ilgili o uzun yolculuğa çıkması lazım" dedi.
Seçimler erkene alındığı takdirde Erdoğan'ın normalde Kasım 2019'da dolacak cumhurbaşkanlığındaki görev süresi de erkene çekilmiş olacak.
MUHALEFET ERKEN SEÇİME OLUMLU YAKLAŞIYOR
Bahçeli'nin erken seçim çağrısına muhalefet partilerinden olumlu yanıtlar geldi.
Ana muhalefet CHP'nin Sözcüsü Bülent Tezcan, "Her zaman hazırız. Ülkeyi bu sıkışmışlıktan kurtaracak olan seçimdir" derken, HDP'nin Eşbaşkanı Pervin Buldan, "Erken seçim kararı aldıysanız hodri meydan diyoruz" ifadesini kullandı. Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu ise erken seçim konusunda yorum yapmadı ve Erdoğan'ın açıklamasını beklediğini ima etti.
İyi Parti'nin Genel Başkan Yardımcısı Koray Aydın da erken seçim teklifini olumlu karşıladıklarını dile getirirken, "Kendilerine bu önerilerinden dolayı teşekkür ediyoruz" dedi.
Aydın, "Seçime katılmamızın önünde yasal bir engel yok. Hileye başvurup önümüzü keserler ve bizi seçime sokmazlarsa da, Akşener'i 100,000 imza ile cumhurbaşkanı adayı göstereceğiz" ifadesini kullandı. yasasına göre bir partinin genel seçimlere katılması için, seçim tarihinin en az altı ay öncesi itibarıyla ülkenin en az yarısında, yani 41 ilde teşkilatlanması ve altı ay önce olağan kongresini gerçekleştirmesi gerekiyor.
Eski MHP'li Meral Akşener başkanlığında geçtiğimiz yıl kurulan İyi Parti, olağan kongresini aynı yıl Aralık ayında yapmıştı.
Reuters'a konuşan AKP'li üst düzey bir yetkili de, "İyi Parti'nin Ağustos'ta yapılacak olası bir erken seçime girmesine engel yok" dedi.