ANKARA, 1 Kasım (Reuters) - AKP, başkanlık sistemini de öngören anayasa değişiklik tekliflerini, MHP'nin de hassasiyetini gözeterek hazırladıklarını açıklarken; MHP teklifin kendilerinden önce Meclis'e sunulması çağrısı yaptı.
Muhalefet partileri CHP ve HDP ise sisteme karşı duruşlarını koruyorlar.
Türkiye'nin yönetim şeklinin başkanlık sistemine dönüştürülmesini savunan ancak bunun için gereken anayasa değişikliğini tek başına referanduma taşıyabilmek için Parlamento'da en az 14 sandalye desteğine daha ihtiyaç duyan AKP, bu konuda Meclis'te 40 sandalye ile temsil edilen MHP'nin olası desteğine güveniyor.
AKP Genel Başkanı ve Başbakan Binali Yıldırım bugünkü AKP Meclis Grup Toplantısı'nda, "Bahçeli'nin beyanatları hazırlıklarımızda zemin oluşturdu. (Teklifi referanduma taşımakta gereken) 330 oy ve üzerine çıkmak için MHP'nin desteği önem arz ediyor" diye konuştu.
Ancak MHP, AKP'nin teklifini görmeden tavır belirlemekten kaçınıyor.
MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli bugünkü açıklamasında, "Hazırlanan teklifi önce görecek, sonra karar vereceğiz.. Beklentimiz Türkiye'nin bu kamburundan (fiili başkanlık) kurtulmasıdır." dedi.
MHP'NİN HASSASİYETLERİ
MHP, devletin üniter yapısını ve anayasanın ilk dört maddesini tartışma konusu yapacak önerilere kapalı olacaklarını açıklarken, Reuters'ın görüşlerine başvurduğu AKP'li üst düzey bir yetkili, "Meclis'e sunacağımız başkanlık sistemi teklifimiz ABD sistemini esas almakla birlikte üniter nitelikli olacak. Anayasa'nın değiştirilemez ilk dört maddesini korumak konusunda da MHP'nin hassasiyetini gözetiriz" diye konuştu.
AKP'nin başkanlık sistemiyle ilgili olası anayasa değişiklik teklifini, önce Parlamento'ya mı yoksa MHP'ye mi sunacağız konusunda da farklı görüşler var.
BAHÇELİ: "BİZDEN ÖNCE MECLİS'E SUNULMALI"
Hükümet Sözcüsü Numan Kurtulmuş dün yaptığı açıklamada, "Başkanlık teklifi üzerinde uzlaşmaya varırsak takvimi işletiriz, tek başına yapamayacağımız iş için hareket etmeyiz" demiş, Reuters'a konuşan AKP'li bir yetkili de, "Teklifi önce Bahçeli'ye götürmeyi, onun onayı olursa Meclis'e taşımayı düşünoyoruz" ifadesini kullanmıştı. buna karşı çıkan Bahçeli, "Bizim için böyle bir teklifin Meclis'e sunulması (önceden bize getirilmesinden) önemlidir" değerlendirmesi yaptı.
CHP VE HDP TAVRINI KORUYOR
Parlamento'nun diğer iki muhalefet partisi CHP ve HDP ise başkanlık sistemine karşı tavırlarını koruyorlar.
Bugünkü CHP Meclis Grup Toplantısı'nda konuşan CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, "Başbakan, 'başkanlık gelmezse Türkiye bölünür' diyor.. CHP bu ülkede olduğu sürece bu ülke bölünmeyecektir" derken, HDP Genel Başkanı Selahattin Demirtaş "Başkanlık konusundaki tavrımız belli. Diktatörlüğe blok olarak hayır diyeceğiz" ifadesini kullandı.
Yıldırım hafta sonu yaptığı açıklamada "Başkanlık sistemi üniter yapıyla gelecek, başkanlık gelmezse bölünme riski var" demişti. Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş ise, "Başkanlıkta bizim tavrımız belli, diktatörlüğe blok olarak hayır diyeceğiz" dedi.
"TEK PARLAMENTOLU, ÜNİTER NİTELİKLİ"
Parlamento'ya getirecekleri başkanlık sistemi tekliflerinin içeriği konusunda Reuters'a değerlendirme yapan AKP'li üst düzey bir yetkili şunları söyledi:
"Teklifimiz ABD sistemini esas alıyor. Ancak ABD sisteminden temel farkı tek parlamentolu ve üniter yapıyı esas alacak bir başkanlık sistemi olması. Başkan'ın, rektörleri ve diplomatları atama yetkisini de öngörüyoruz. Parlamento ve Başkan'ın birbirlerini karşılıklı fesih yetkisi de teklifimizde yer alacak. Biri diğerini fesh ederse, kendisini de feshetmiş olacak."
Başbakan Yardımcısı Nurettin Canikli de haftasonu yaptığı açıklamada, tam başkanlık sistemini öngördüklerini ara formülleri düşünmediklerini dile getirmişti.